Müteahhitlere 2025’te ödenecek para 5 bakanlığın bütçesinden fazla

Hükümetin önümüzdeki yıl kullanacağı 14.7 trilyonluk bütçede ‘Deli Dumrul’ ve ‘Kara Delik’ olarak bilinen kamu özel işbirliği (KÖİ) müteahhitlerine adeta para akacak. 2025’te halktan toplanacak 12.6 trilyon liralık verginin 204.2 milyar lirası hastane, yol, köprü ve tünelleri işleten KÖİ müteahhitlerine gidecek. Sadece şehir hastanelerinin müteahhitlerine ödenecek 104.6 milyar lira, 5 bakanlığın 1 yıllık bütçesini aşıyor.

BELGELERLE ORTAYA KOYDU

CHP eski Milletvekili Dr. Fikret Şahin, kamu kaynaklarının şehir hastaneleri üzerinden oluk oluk müteahhitlik firmalarına akıtıldığını belgeleriyle ortaya koydu. Dr. Şahin’in CHP yönetimine de sunduğu çalışmaya göre, 2025’te bu hastanelere 67 milyar 181 milyon lirası kira, 37 milyar 421 milyon lirası da hizmet bedeli olmak üzere 104 milyar 602 milyon lira para ödenecek. Bu tutar, 85 milyon vatandaşa hizmet sunan Sağlık Bakanlığı’nın harcayacağı her 100 liradan 10.3 lirasını şehir hastanesi müteahhitlerine ödeyeceğini gösteriyor.

16 TANESİ 5 FİRMADA

18 şehir hastanesinden 16 tanesini 5 müteahhit firması işletiyor. Bu firmalardan Rönesans 5 hastane, Akfen, YDA, ve Türkerler 3’er hastane, IC İçtaş da 2 hastane işletiyor. Diğer iki hastaneden birini Samsung C&T Kayı-Salini, diğerini de Güriş işletiyor. Büyük bölümü 5 şirkete akan şehir hastanelerine 2025’te ödenecek 104.6 milyarlık kaynak 5 bakanlığın yıllık ödeneğini geride bıraktı. İçişleri Bakanlığı 96.4 milyar, Ticaret Bakanlığı 56.2 milyar, Kültür ve Turizm Bakanlığı 53.2 milyar, Enerji Bakanlığı 45.3 milyar ve Dışişleri Bakanlığı 39 milyarlık ödenekle şehir müteahhitlerine akacak paraya bile ulaşamadı.

4 YIL YERİNE 25 YIL ÖDEME

18 şehir hastanesinin yapımı için müteahhitler 10 milyar 205 milyon dolar para harcadı. Bu tutar, Cumhurbaşkanlığı 2018 KÖİ yatırım raporunda yer aldı. Sadece 2025’te bu hastanelere 104.6 milyar lira para ödenecek. 2025 yılı ortalama dolar kuru 42 TL olarak dikkate alındığında hastane müteahhitlerine ödenecek paranın döviz karşılığı 2 milyar 491 milyon dolar ediyor. Bu hesaba göre aslında 4 yıllık ödemeyle 18 hastanenin tüm yatırım maliyeti karşılanıyor. Ancak devlet bu hastanelere 4 yıl değil, 25 yıl boyunca ödeme yapacak, 21 yıllık ödeme boşa gidecek.

Erdoğan SÜZER