Milyonlar TÜİK zammı değil, geçim zammı istiyor

Yeni yılla birlikte iğneden ipliğe hemen her şeye yüzde 50’lere varan oranlarda zam yağdı. Şimdi sıra geçim savaşı veren yaklaşık 20 milyon 260 bin emekli ve memurun maaş zammında. İktidar, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) çarşıya pazara uymayan enflasyon verisini bugün açıklayıp maaş zamlarını ilan etmek istiyor. Ancak büyük bölümü açlık sınırının çok altındaki aylıklarla hayatta kalmaya çalışan emeklilerle yoksulluk sınırının altında maaş alan memurlar iktidardan ‘TÜİK zammı’ değil, karnını doyurabileceği, insanca yaşayabileceği ‘geçim zammı’ bekliyor.

ZAM YÜZDE 12-16 ARALIĞINDA

2024’ün Haziran ayından bu yana geçen 5 aylık dönemde tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) yüzde 14.57 olmuştu. Bugün aralık enflasyonunun da netleşmesiyle 6 aylık zam oranı belli olacak. Piyasa beklentileri aralık enflasyonunun yüzde 2’nin altında çıkacağını işaret ediyor. Aralık TÜFE’nin beklentiler doğrultusunda yüzde 2 gerçekleşmesi ve iktidarın da ilave zam kararı almaması halinde işçi, esnaf ve çiftçi emeklilerinin aylıklarına yüzde 16.5 oranında zam yapılacak.

Bu durumda memur ve memur emeklilerine yapılacak zam oranı ise yüzde 12.3 civarında kalacak. Memur ve emeklilerine daha düşük zammın olmasının nedeni iki emekli grubu arasında farklı zam formülü uygulanmasından kaynaklanıyor. Formül farkı yüzünden geçen yılın başında işçi emeklilerinin zammı yüzde 37.57’de kalırken memur emeklisinin zammı yüzde 49.25 hesaplanmıştı. Ancak iktidar yerel seçimlerde oy kaybetmemek için bütün emekli zammını yüzde 49.25’te eşitlemişti.

YÜZDE 43.93 YAPIN

Bu yıl ufukta henüz zam görünmediği için iktidarın emekli zamlarını eşitleyip eşitlemeyeceği bilinmiyor. Ancak örneğin yüzde 16.5 gibi bir rakamda eşitlemesi halinde dahi emekli açlık sınırının altından çıkamayacak. Emekliler iktidarın tıpkı vergi, harç ve cezalarda yaptığı gibi TÜİK enflasyonunu bir yana bırakıp geçim zammı vermesini bekliyor. Beklentiler de en az asgari ücrete yapılan yüzde 30 olmak üzere yüzde 43.93’lük yeniden değerleme oranının maaşlara da uygulanması. Emekli, 12 bin 500 liralık en düşük emekli aylığının 22 bin 500 liraya çıkarılması, tüm emeklilere de bu düzeyde zam yapılmasını istemişti.

Erdoğan SÜZER