Merkez Bankası'nın yıl sonu enflasyon tahmini yükseldi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, yılın son Enflasyon Raporuna ilişkin sunum yapıyor. 

Merkez Bankası, enflasyon beklentilerini yukarı yönlü revize etti. 2020 için enflasyon tahminini 4.8 puan artırılarak yüzde 65.2'ye yükseltildi.

TCMB Başkanı Kavcıoğlu, enflasyonun 2022 yılı sonunda yüzde 65,2 olarak gerçekleşeceği, 2023 yıl sonunda yüzde 22,3 ve 2024 yıl sonunda ise yüzde 8,8 seviyesine gerileyerek, azalış eğilimini sürdüreceğinin tahmin edildiğini söyledi. Bir önceki enflasyon beklentisi bu yıl sonu için yüzde 60,6, gelecek yıl sonu için yüzde 19,2 ve 2024 yılı sonu için yüzde 8,8 seviyesinde bulunuyordu.

2022 yılı ortalama petrol fiyatları tahmininin 99,6 dolardan 100,5 dolara çıkardıklarını, yüzde 71,3 olan yıl sonu gıda fiyatları tahminini yüzde 75'e yükselttiklerini açıkladı. 

KAVCIOĞLU'NUN KONUŞMASINDAN SATIR BAŞLARI:

Küresel risklerin önümüzdeki dönemde devam etmesi ve önümüzdeki yıl büyümeleri daha çok etkilemesi bekleniyor.

Üretim kapasitesi risk altında olan Avrupa ülkeleri için tahmin güncellemeleri daha belirginleşti.

Emtia fiyatlarında son dönemdeki aşağı eğilimin enflasyon dinamiklerini olumlu etkilemesi bekleniyor.

2022 yılına ilişkin enflasyon beklentileri bir çok ülke için yukarı yönlü güncellendi, bir süre daha devam edeceği öngörülüyor.

Çekirdek enflasyon göstegeleri yıllık bazda daha olumlu görünüm sergiliyor.

Öncü göstergeler yılın üçüncü çeyreğinde büyümede sınırlı bir yavaşlamaya işaret ediyor.

Sanayi sektörünün dış şoklara karşı dayanıklılığının artmasına büyük önem veriyoruz.

Cari dengemizdeki iyileşme süreci ikinci çeyrekte de devam etti. Yapısal dönüşümün cari denge üzerindeki yansımalarını izliyoruz.

İhracat üzerindeki aşağı yönlü riskler artmış olmakla birlikte, güçlü ve kalıcı unsurlar ağır basmaktadır.

Eylül ayı öncü göstergeleri turizm sektörünün güçlü seyrinin devam ettiğini gösteriyor.

Üçüncü çeyrekte öncü göstergeler bir önceki çeyreğe göre talep koşullarında daha ılımlı bir seyre işaret ediyor.

Kredi kompozisyonunda hedefli kredi politikamızla uyumlu değişiklikler gözlendi.

Ağustos ayı itibarıyla, yatırım ve ihracat kredilerinin toplam ticari krediler içerisindeki payı yüzde 28’i aşarak son 20 yılın en yüksek seviyesine ulaşmıştır.

KOBİ'lere 558 milyar TL kredi kullandırıldı.

"Sağlıksız fiyat oluşumlarına izin vermeyeceğiz"

Tüm politika araçları gözden geçirilerek ülkemiz ihtiyaç ve koşullarına en uygun para politikası çerçevesi kademeli olarak oluşturulmuştur.

Enflasyonu düşürmek amacıyla yalnızca toplam talebi kısmaya odaklanarak yatırım ve ihracat kapasitesine zarar vermek yerine, hedefli bir anlayışla üretimi destekleyici politikalar uygulanmaktadır.

Faiz ve hedefli kredi kararlarıyla uygun finansman koşulları oluşturularak arz ve cari fazla kapasitesi geliştirilmektedir.

Mevduatlarda Türk Lirasının payı artmaktadır, bu durum döviz kurlarına istikrar kazandırarak enflasyonun kontrol altına alınmasına katkı sağlamaktadır.

Bütünleşik bir çerçeve içinde oluşturulan etkin politika araçlarıyla beklentilerin ve kur istikrarının enflasyondaki düşüşü desteklemesi sağlanacaktır.

Kredilerin uygun seviyede olmasını nasıl önemsiyorsak, uygun şekilde kullanılmasını da o kadar önemsiyoruz.

Kalıcı cari fazla verme kapasitesine ulaştığımızda döviz piyasasında sağlıklı fiyat oluşumu doğal olarak sağlanmış olacak.

Bu hedefe beklenenden daha yakın olduğumuzu bir süredir paylaşıyorum.

Enflasyondaki düşüşün kalıcı bir fiyat istikrarı sağlamasının iki ön koşulu olduğu değerlendirilmektedir, birincisi kalıcı cari fazla verme kapasitesine ulaşılması, ikincisi ise hane halkının, firmaların ve bankaların bilançolarındaki TL'nin baskınlığının sağlanmasıdır.

Sağlıksız fiyat oluşumlarına izin vermeyeceğiz.

SORU-CEVAP

KKM bir sistem, aktarım yok. Bankalar tarafından uygulanıyor. Kurun gelişimine göre onlarla beraber uyguladığımız farklı komisyon oranları var. Bu rakamı güncel olarak bilançomuzda yılsonu olarak yayınlayacağımızı söyledik. TCMB bilançodaki kar zarar kalemlini, komisyon gelir gider kalemlerini yıl içinde açıklamıyor. Yılsonunda tüm kalemler detaylı açıklanacak. Tam rakam vermek doğru değil. Aldığımız var, verdiğimiz var. Sadece KKM değil, rezerv kalemlerinin güçlendirilmesi için ödediğimiz komisyonlar var. Hepsini bütün olarak birlikte değerlendirmek lazım.

Bariyer çıpalama demek, çok doğru kavramlar değil.  Bunlar serbest piyasa koşulları içinde oluşan rakamlar. Kur artışlarından dolayı yaşananları niye engellemedik. Dolar karşısında dünyadaki para birimlerine baktığımızda diğer ülkelerde de görüyorsunuz serbest piyasa koşulları içinde Türkiye’de alınan tedbirler rezerv gelişmeleri hepsi kurun daha istikrarlı şekilde seyretmesini sağlıyor. Piyasa şartları arz talep bunu dengeliyor bunu sağlamış durumdayız.

Dış ticaret açığı ile ilgili çeşitli rakamlar görebiliriz ama konuşma metninde ifade ettim, Türkiye’nin enerji fiyatlarını dışarıya bıraktığımızda cari fazla veren ülke konumuna geldiğini görüyoruz. Bunu gö zardı etmeyelim. Türkiye ekonomi modelinin sonuçlarını görüyoruz, cari fazla vererek tüm bileşenlerini buna göre belirleyen ülke konumundayız. Tüm raporun konusunu oluşturan enflasyonla ilgili istikrarı sağlayacak olan budur.

Net hata noksan sadece bu yıl fazla vermiyor. Geçen yıllar içinde bunun üzerinde olduğu çok yıllar var. Bir yere, tek nedene bağlamak doğru değil. Çok nedeni var en önemli nedenlerinden biri  nedeni rakamların sonradan güncellenerek doğruya yakınsamanı net hata noksanın yüksek oluşmasına neden oluyor. Bizim TÜİK ile beraber ortaklaşa çalışmalarımız var. TÜİK sabah turizm gelirlerini açıkladı. 5 milyar dolara yakın düzeltme söz konusu. İhracat, kısa vadeli borçlarda da yapmıştık daha önce. Dönem dönem bu çalışmalar yapılarak artış azalışlar doğruya yakınsamak için çalışmalar yapıyoruz.

TCMB ve BDDK faiz, kur gibi tüm riskleri çok dikkatli şekilde takip eden kurumlar. Risk oluşacak adımları niye atalım. Sistemik risk doğrultusunda bana yansıyan bir şey olmadı. Dünyada en güçlü sektörlerden biri bankacılık sektörümüz. İster NPL, ister özkaynak karlılık oranlarıyla… Bu rasyolara sahip bankacılık sektörünün herhangi bir riskini konuşmamız söz konusu değil. Her şey anlık olarak izleniyor, öyle bir şey olduğunda hızlıca tedbir alınır. Doğru bulmuyorum bunların konuşulmasını.

Enflasyon en önemli sorunların başında geliyor. Çözüm noktasında tüm kurumlar, paydaşlar koordinasyonla, enflasyonu aşağı çekme noktasında karalılıkla ilerliyor. Enflasyonla gelinen noktayı dünyadaki gelişmelerle değerlendirmek lazım. Enflasyonun o noktaya gelmesinde çok başarılı sayamayız kendimizi ama yönetilmesi ve aşağı getirilmesi noktasında aldığımız kararlar ve uyguladığımız politikalar bizi başarılı kılacak. Çok olumlu şekilde hissedecekleri oranlara getirmeye çalışıyoruz. Çok kısa sürede sonuç alacağız, halkımız rahat olsun.

Çıkan çok para söz konusu değildir. Bizim işimiz Türkiye’de fiyat istikrarını, likiditeyi, emisyonu sağlamak. O işlemler içinde yıl sonu çıkan bilançomuz var. Bunu da şeffaf şekilde herkesle paylaşıyoruz. Saklanan gizlenen rakam söz konusu değildir.

Bilançolar, Türkiye ekonomisinin ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor. Karlılığın yüksek olmasının bazı nedenleri söz konusu. Bu yıla özgü diyebiliriz. Önümüzdeki dönemde daha istikrarlı şekilde bankalarımız karlı, kaynakları çok güçlü aynı şekilde yollarına devam edeceklerdir. Sadece bankacılık değil tüm sektörlere baktığımızda uygulanan ekonomik modelin ne kadar olumlu şekilde sonuç verdiğini görüyoruz. Kur atakları enflasyon ataklarında firmaların bankaların diğer sektörlerin ne kadar olumsuz etkilendiğini düşündüğümüzde uygulanan politikaların makroihtiyati politikaların ne kadar iyi etkilendiğini açıklanan bilançolarla görüyoruz.