Yüksek enflasyon döneminde ev kiralarındaki fahiş artışı engellemeye çalışan ekonomi yönetiminin getirdiği yüzde 25’lik kira zammı sınırının uzatılıp uzatılmayacağı merak ediliyor.
Yetkililer gerek olmadığını düşünüyoruz dedi ama resmi bir karar alınmadı. Bu da hem ev sahiplerini hem kiracıları tedirgin etti. Bu sınırın olduğu son iki yılda bile 2-3 katı kira talebi olan ev sahipleri, ev sahibi-kiracı kavgaları, yüzde 100’ü aşan kira zamları bitmedi.
Kira davaları mahkemeleri kilitleyince, önce arabuluculuk şartı getirildi.
Endeksa’nın verilerine göre bu iki yılda Türkiye’de kiralar nominal olarak yüzde 265 arttı. Enflasyondan arındırılmış artış ise yüzde 47 oldu. Yasal sınıra karşın iki katı artış yapmak zorunda kalan kiracılar, sınırın kalkmasıyla yaşanacak karmaşadan korkuyor.
Emlakçılar bu durumun en çok son 2 yılda ev kiralayanları ilgilendireceğini belirterek kademeli bir sonlandırma istiyor. Yüzde 25 sınırı uygulamasının ilk yılı ile ikinci yılının birbirinden çok farklı olduğunu söyleyen Endeksa Genel Müdürü Görkem Öğüt, ilk yıl kiraların daha fazla arttığını belirtti.
İlk yılında yüzde 209’luk artışa karşın ikinci yılda yüzde 56 artış yaşandığını belirten Öğüt, “konut kiralarındaki artış hızının azalması, kira artış oranlarının geçtiğimiz iki senedeki kadar yüksek seviyelerde olmayacağını bize gösteriyor. Ancak ‘bugünden yarına kiralarda dramatik bir düşüş gözlemleyeceğiz’ demek de doğru olmaz” dedi.
Öğüt, zam sınırı uygulamasının kalkmasıyla bu yıl kiralarda yüzde 56-57’lik bir artış beklediklerini de belirtti.
ÖNDEN ZAMLAR YAPILDI
Emlakçılar ise piyasaya yapılan iyi-kötü her müdahalenin karışıklık yaratacağı görüşünde. Zam sınırının bir anda kalkmasının en çok son iki yılda ev kiralayanları etkileyeceğini söyleyen Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası Başkanı Hakan Akçam, “Bu insanlar zaten yüksek olan fiyatlarla ev kiraladılar, ev sahipleri yüzde 25 sınırı var diye önden yüklemeli zam yapıp kiraya verdiler evleri. Şimdi sınır kalkınca yüzde 60’a varan oranlarda yeni zamlar eklenecek ve güncel kiralar ekstra yükselmiş olacak” dedi.
Akçam bu nedenle sınırlamanın kademeli olarak kaldırılması gerektiğini belirtti. İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa da kiracıları “Yüzde 25 kalktı diye dilediğince artış yapılamaz. 12 aylık enflasyon ortalaması yeni sınırdır, ev sahiplerine bunu diretin” dedi.
İstanbul, Üsküdar’da emlakçılık yapan Yasin Demirtaş ise “Sınırlamanın kalkıp kalkmayacağı net olmadığı için ev sahipleri fiyat belirleyemiyor. Bu yüzden de evlerini hâla boş tutuyorlar. Verenler de sözleşmeye TÜFE oranında zam maddesi ekletiyor. 1 Temmuz’da resmi olarak kaldırılırsa o zaman kiralık ev stoku artar” dedi.
Azz Can POLAT