KDK'dan yemek siparişi platformlarının aldığı yüksek komisyonlara sınır önerisi

Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), çevrim içi yemek siparişi platformlarının uyguladığı komisyon oranlarına makul bir üst sınır getirilmesi için Ticaret Bakanlığına tavsiyede bulundu. Bir esnafın başvurusu üzerine yapılan incelemede, platformların aldığı komisyon ve taşıma ücretlerinin toplamda yüzde 32'ye, ek indirim, reklam ve diğer masraflarla birlikte ise yüzde 60'a kadar çıktığı belirtildi. KDK, küçük işletmelerin korunması ve tüketici refahının sağlanması amacıyla komisyon oranlarının sınırlandırılması ve denetim mekanizmasının güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.

Komisyon Oranlarına Sınır Getirilmesi Talebi

Başvuruda bulunan esnaf, çevrim içi yemek siparişi platformlarının yüksek komisyon oranları nedeniyle mağduriyet yaşadığını belirterek, bu oranlara üst sınır getirilmesini ve kesinti ile ücretlendirme sistemlerinin şeffaf hale getirilerek denetlenmesini talep etti.

KDK'nin Tavsiye Kararları

• Çevrim içi yemek siparişi platformlarının komisyon oranlarına makul bir üst sınır getirilmesi için Ticaret Bakanlığına tavsiye verildi.
• Platformların pazar hakimiyetlerinin kötüye kullanılıp kullanılmadığının incelenmesi için Rekabet Kurumuna tavsiye kararı iletildi.
• Komisyon oranlarının esnaf ve küçük ile orta ölçekli işletmeler üzerindeki etkilerinin araştırılması için Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine tavsiye kararı sunuldu.

Uluslararası Uygulamalar ve Türkiye'deki Durum

KDK kararında, birçok ülkede dijital yemek dağıtım platformlarının komisyon oranlarını sınırlandırmak için geçici veya kalıcı düzenlemeler yapıldığına dikkat çekildi. Türkiye'de uygulanan komisyon oranlarının ise Avrupa ortalamasının üzerinde olduğu belirtildi.

Kamu Yararı ve Rekabetin Korunması

Kararda, idarenin küçük esnaf ve işletmelerin ticari varlığını sürdürebilmesi ile tüketici refahının korunması için kamu yararını gözeterek rekabet şartlarını dengelemesi, haksız ticari uygulamaları engellemesi ve gerekli regülasyonları hayata geçirmesi gerektiği vurgulandı.

KDK'nin Değerlendirmesi

"Piyasadaki pazarlık gücü asimetrisinden kaynaklanabilecek olumsuzlukların giderilmesi, rekabetçi yapının korunması ve hem esnafın ticari sürdürülebilirliğinin hem de tüketici refahının haksız ticari uygulamalara karşı güvence altına alınması amacıyla, çevrim içi sipariş platformları üzerindeki denetim mekanizmalarının etkinleştirilmesi ve sözleşmesel yükümlülüklerde şeffaflığın sağlanması gerektiği mütalaa edilmiştir. Serbest piyasa kuralları ile kamu yararı dengesi gözetilerek platformlar tarafından yemek hizmetlerine uygulanan komisyon oranlarına makul, ölçülü ve maliyet esaslı bir tavan sınır getirilmesi, adil rekabet ortamının tesisine hizmet edecek, taraflar arasındaki menfaat dengesini yeniden kuracak hukuk ve hakkaniyet temelli idari bir tedbir mahiyetinde olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır."