Karşılıksız çek sorununa çeki düzen verilecek

Son dönemlerde artan ve ticari ödemelerde düzensizliği körüklediği için iş çevrelerinin zarar etmesine de neden olan karşılıksız çek sorunu ortadan kaldırılacak. Hükümet, karşılıksız çıkan veya geri ödemesi sağlanamayan çeklere ilişkin hazırladığı yasa taslağını AK Parti TBMM Grubu’na gönderdi.

ŞARTA BAĞLANACAK

Edinilen bilgiye göre, düzenlemeyle icra dairelerinde bekleyen takip dosyaları yeniden tanzim edilecek. Çek ödemeleri yeniden düzenlenecek. Özel hukuk sözleşmesinden doğan ve borcun ödenememesi sebebiyle verilen hapis cezası yeni şartlara bağlanacak. Konkordato veya iflas sebebi ile ödenemeyen çekler yeni düzenleme ile ayrı tutulacak. Bu sayede borcunu ödeyemeyen esnaf, küçük ve orta boy işletme sahipleri, cezaevine girmekten kurutulacak.

VERGİ VE İSTİHDAM KAYBINA ÖNLEM

Düzenleme, istihdama da katkı sunacağı kadar Maliye'nin vergi kaybı yaşamasına da önleyecek Karşılıksız çek yüzünden ceza alan esnaflar, sosyal güvenlik primi ödeyemediği için sosyal güvenlik sistemini zarar uğratıyor. Satış yapamadıkları için de bu esnaflardan KDV tahsilatı sağlanmıyor ve Maliye zarar ediyor. Gelir kaybı oluşmayan ve yeterli maddi güce sahip olan keşideciler içinse bir değişikliğe gidilmeyecek. Bu kişiler, özel hukuk sözleşmesinden kaynaklanan, geri ödenmeyen veya karşılıksız çıkan çekleri için öngörülen hapis cezasına çarptırılacak.

TAHLİYE İMKÂNI

Öte yandan 15 Temmuz 'da yürürlüğe giren yeni infaz düzenlemesiyle kapalı cezaevinde olan ve 31 Temmuz itibarıyla açık cezaevine geçmesine üç yıl kalan bazı hükümlüler, açık cezaevine nakledilmesi ve üç ay sonra tahliye edilmesi sağlandı. Bu düzenleme, çeki karşılıksız çıkan hükümlüleri kapsamadığı için bu kişiler halen cezaevinde. Yeni düzenleme ile bu hükümlülerin de serbest bırakılması bekleniyor.

35 milyar TL tahsil edilmedi

Türkiye Banklar Birliği Risk Merkezi verilerine göre, karşılıksız işlemi yapılan çek tutarı arttı. 2023 yılı ocak-eylül döneminde bankalara ibraz anında karşılıksız çıkan, 12 bin keşideciye ait 104 bin adet çekin toplam tutarı 35 milyar TL oldu. Karşılıksız işlemi yapılan 7 bin 700 keşideciye ait toplam 6,1 milyar TL tutarındaki 19 bin adet çek daha sonra ödendi. Karşılıksız işlemi yapılan çek adedinin ibraz edilen çeklere oranı önemli bir değişiklik göstermedi. Eylül ayında karşılıksız işlemi yapılan çeklerin bankalara ibraz edilen çeklere oranı; tutar olarak yüzde 1,2 ve adet olarak yüzde 1,0 oldu.

1.500 gün hapis cezası

Yürürlükteki çek yasasına göre, her bir karşılıksız çek için 1500 güne kadar adli para cezası veriliyor. Adli para cezası tutarı 20 ila 100 TL arasında değişiyor. Mahkeme kararı ile adli para cezası, iki yılı aşmamak kaydıyla en az dört taksit halinde ödenebiliyor. Taksitler zamanında ödenmez ise geri kalan borcun tamamının tahsil edileceği ve ödenmeyen kısmı hapis cezasına çevriliyor.

UĞUR DUYAN