İstanbul’da ihtiyaç olan yerde ev yok

Yükselen faizler, inşaat maliyetlerindeki artış, ev fiyatlarının geldiği nokta ile birlikte gittikçe eriyen alım gücü hem vatandaşın konut sahipliği oranını düşürdü hem de şirketlerin 2024’te yeni projelerde frene basmasına neden oldu. Bu durum Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine de yansıdı. Verilere göre 2024’ün son çeyreğinde belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen bina sayısı yüzde 16.7 azaldı.

‘HERKES ETİLER’DE OTURMUYOR’

“Yatırım iştahımız kalmadı” diyen İnşaatçılar ve Gayrimenkul Geliştiricileri Derneği (İNDER) Başkanı Engin Keçeli, “Şirketler, son iki yılda para kazanamadı. İhtiyaç olan yerde konut üretimi yok. Özellikle İstanbul’da ihtiyaç olan yerde ev yok, olmayan yerde çok. Herkes Etiler’de, Suadiye’de oturmuyor. Gebze’de, Hadımköy’de de ihtiyaç var. ‘Nerede ev yaparsam satarım’ dönemi bitti. Talep nerede çok, doğru lokasyon neresi, hangi fiyat uygun gibi verilerle üretmeliyiz” diye konuştu. “Yılın son çeyreğinden umutluyuz” açıklamasını yapan Keçeli, “Faizlerin düşmesi ile Eylül 2025’ten sonra sektör yeniden koşacak” dedi. “Dar gelirlinin konut ihtiyacı daha fazla” ifadelerini kullanan Keçeli, “Dar gelirliye konut üretmek devletin öncelikli görevi. Kampanyalar artırılmalı” diye konuştu.

KAMPANYALAR ARTIRILMALI

“Konutta kooperatif modeli öne çıkabilir” diyen Keçeli, inşaat maliyetlerinin yaklaşık yarısını arsa maliyetinin oluşturduğunu, kamu ve özel sektörün bu noktada iş birliğine gidebileceğini belirterek, “Bu kapsamda firmaların her yıl üretimlerinin yüzde 20’si kadar sosyal konut üretmesi yoluna da gidilebilir” ifadelerini kullandı.

Alternatif modeller üretilmeli

Konutta lokasyonlara göre ahşap, yatay yapılar gibi alternatif modellerin tercih edilebileceğini vurgulayan İNDER Başkanı Engin Keçeli, “Kira artışlarında kent merkezlerindeki üniversitelerin de payı var. Bu durum kiraları etkiledi. Emekli ya da asgari ücretle geçinen biri İstanbul’daki kiraları nasıl karşılayabilir? Bu mümkün mü? Onlara yönelik konutlar, projeler geliştirilmeli. Konut satışlarının artışı kiralardaki artışı da engelleyebilir” dedi.

Yatırımcıyı mevduata kaptırdık

Açıklamalarında, “Yatırımcıları da kaybettik” ifadelerini kullanan Engin Keçeli, “Bankalardaki mevduat faizlerinin yüksek olması nedeniyle gayrimenkul yatırım aracı olarak geri plana itildi. Markalı konut üretenlerin, üst gelir grubuna konut üretenlerin rakibi mevduat faizleri oldu. Türk milleti yatırımını altına, konuta yaparken, şimdi banka mevduatlarına döndü. Faizlerin düşmesi ile birlikte konut insanlar için tekrar güvenli liman olacak” diye konuştu.

Hülya Keskin ORUÇIĞLU