Facebook
Twitter
Whatsapp
Telegram
URL Kopyala
İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, kur korumalı mevduatın şu andaki düşük faiz ekonomisinin kuru patlatmaması için dört elle sarılınması gereken tek ürün olduğunu vurgulayarak “KKM’de dönen mevduat o kadar büyüdü ki şu an bitirirseniz kurun hangi seviyeye geleceğini hiçbirimiz bilemeyiz. Bu üründe kalıp, bunun kademeli olarak bitirilmesi lazım. Kademeli olarak bitirilmeden önce de TL’ye olan güvenin sağlanması ve yabancı para konusundaki beklentinin kırılması lazım. Yabancı parada artış olmayacak. ‘Türk lirasındaki faizler benim için daha cazip’ düşüncesi tasarruf sahibinde uyandırıldıktan sonra bu biter” dedi.
Seçim sonrası çıkış öngörmüyorum
Geçen hafta düzenlenen Uludağ Ekonomi Zirvesi’nde basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Aran, KKM’nin 2001’deki gibi bir kur krizinin çıkmasının güvencesi olduğunu dile getirdi. Seçim sonrasında KKM’den çıkışın öngörülüp görülmediği konusunda ise Aran, “Öngörmüyoruz. Çünkü aklı başında ekonominin başına gelen her yönetici, mutlaka onun bir çıkış stratejisini yapar. Ben hiç kimsenin bile bile böyle bir krize sebebiyet vermeyeceğini düşünüyorum. Herkes de zaten ortak akılla hareket edeceğini, aktörleri dinleyeceğini, dinlediğini söylüyor. O yüzden öyle bir risk görmüyorum” dedi.
Yüzde 8,5’e inen politika faizinin ne mevduatta ne de kredi tarafında bir karşılığı olmadığını dile getiren Aran, “Kredi faizlerinin indirilmesi sırasında bunun daha fazla kredi verilmesi ya da krediye erişilmesi için mi yapılıyor konusundaki tereddüdümü ifade etmiştim. Bu, korktuğum şekilde oldu. Bankacılığın mevduat / kredi arasındaki marjı, makası bozulduğu için bankalar kredileri azalttılar” dedi. Aran, bankaların ana bankacılık konusunda zarar ettiklerini de vurguladı.
Aran, yüzde 8,5 politika faizine çıpalanmış bir kredi politikası izlendiğini hatırlatarak şunları söyledi: “Bunun 1.4 katı, 1.8 katı aralığında kredi vermezseniz bu durumda ceza ödemeniz gerekiyor. O yüzden kredilerde sınırlamalar var. Ama mevduatta sınırlama kalkınca, şu anda Türkiye’deki mevduat faizleri yüzde 30’lu seviyelere gelince, o kredideki sınırlama da öyle olduğu yerde kalıp yüzde 13,80 - 17,80 bandında ancak kredi verebilir durumda olduğunuzda sizin müşteriden 30 ile mevduatını alıp 13,80 ile kredi vermeniz gerekiyor. Bu yapılamadığı için, bankacılığın mevduat / kredi arasındaki marjı, makası bozulduğu için bankalar kredileri azalttılar.”
Haziran ayından sonra sistem rahatlar
Kredilerin azaltılmasının nedenini ise Hakan Aran şöyle anlattı: “Niye azalttılar? Sizin 700 milyarlık bir kredi portföyünüz varsa ve 70 milyarını siz bu şekilde verirseniz, 10 ay sonra külliyen zarar eden bir banka konumuna gelirsiniz. Sene sonuna geldiğinizde bilançonuzda zarar çıkar. O yüzden 70 milyar değil de bunu 7 milyara indirirseniz daha uzun süre dayanırsınız. Bankalar da artık topladığı mevduat ve verdiği krediden zarar ettiği miktarı, kendi kredi büyüklüklerine göre azaltarak politikanın düzelmesini ve normalleşmesini bekliyor.”
Aran, kredi faizleri ve sıkışıklığı konusunda normalleşme için haziran ayını işaret ederek, “Haziran ayından sonra sistem rahatlar. O yüzden ekonomideki tüm aktörler, hazirana kadar olan dönemi geçirebilecek güçteler. Hepsinin ekonomik gücü, esnekliği var. Bankalar da uzun dönemli destekleyemiyor belki ama şu andaki 30 gün, 45 gün gibi sürelerde bir sıkıntı olmuyor” diye konuştu.
