Halkın 1.1 trilyon lirasını yiyen KKM’de sona doğru

Merkez Bankası, Kur Korumalı Mevduat’ın (KKM) 2025 yılı içinde bitirilmesinin planlandığını açıklamıştı. Resmi Gazete’de yayınlanan karara göre döviz yükümlüsü firmaların döviz ve TL hesaplarına sağlanan KKM desteği de dün itibarıyla kaldırıldı.

İthalat bedeli veya döviz kredisi geri ödeme yükümlülüğü olan firmalara, en az 1 ay vadeli KKM yapma imkanı getirilmişti. Normal KKM en az 3 ay vadeli açılabiliyordu. Vergi avantajının bitmesiyle şirketler açısından çekiciliği kalmamıştı. Firmaların döviz yerine TL kullanmasını teşvik etmek amacıyla bu hesaplarını TL’ye çeviren firmalara ek avantajlar sunuluyordu. TL hesaplarına sağlanan faiz oranı ile döviz kurundaki artış arasındaki fark korunuyordu. Böylece firmalar TL’ye geçiş yaparak kur riskinden korunmuş oluyordu. Şimdi şirketlere sağlanan bu avantaj kaldırıldı.

Merkez Bankası’nın kasım sonu datasına göre tüzel kişilere ait 7.3 milyar dolar KKM bakiyesi bulunuyor. Gerçek kişi KKM bakiyesi ise kasım sonu itibarıyla 28.8 milyar dolara geriledi.

MERKEZ’İN 2024 ZARARI

KKM uygulaması, dönemin Hazine ve Maliye Bakanı tarafından bütçeye, dolayısıyla da kamuya hiçbir yükü olmayacak bir politika aracı olarak tanıtıldı ancak KKM yüzünden kamu, iki yılda 1 trilyon 58 milyar lira zarara uğradı. Gelinen süreçte Merkez Bankası, analitik bilanço verilerine göre 2024 yılını 1 trilyon 510 milyar TL zararla kapattı. Bu zararın 895 milyar  TL’si 2023’ten geliyor. Yani geçen yıl KKM nedeniyle 895 milyar TL zarar eden Merkez Bankası’nın 2024 zararı yaklaşık 615 milyar TL oldu. 

Mehtap ÖZCAN ERTÜRK