Euro/dolar paritesindeki artış Türkiye ekonomisini nasıl etkileyecek?
Euro'nun dolar karşısında son 3 yılın en yüksek seviyesine ulaşması, Türkiye ekonomisi açısından dikkatle takip ediliyor. Uzmanlar, Türkiye'de ihracatın büyük ölçüde Euro ile gerçekleştirildiğini hatırlatarak, paritedeki bu yükselişin Türk ihracatçıları için avantaj yaratacağını ve dış ticaret verilerine olumlu yansıyacağını ifade ediyor.
Uzmanlar, Euro/dolar paritesindeki yükselişin Türk ihracatçısı açısından olumlu olduğunu, bunun gelecek dönemde dış ticaret verilerine de yansımasının beklendiğini belirtti.
ABD Başkanı Donald Trump'ın "Önce Amerika" anlayışı doğrultusunda izlediği korumacı ticaret politikalarının küresel ekonomi üzerindeki etkileri giderek daha fazla hissediliyor.
ABD ile Çin arasındaki tarife restleşmeleri, küresel piyasalarda risk algısının yüksek seyretmesine neden olurken bu durum, ABD ekonomisinde durgunluk yaşanabileceğine yönelik endişeleri de artırıyor.
Euro dolar karşısında 3 yılın en yüksek seviyesinde
Bu gelişmelerin etkisiyle ABD dolarının Euro, İsviçre frangı, Japon yeni, Kanada doları, İngiliz sterlini ve İsveç kronu karşısındaki değerini ölçen dolar endeksi 99,014'e gerileyerek son 3 yılın en düşük seviyesini test etti.
Dolardaki değer kaybı, yatırımcıların Trump'ın korumacı politikalarına dolar varlıklarını satarak yanıt verdiğini ortaya koyarken gelişen süreç dolar endeksinde aşağı yönlü baskı oluşturdu. Aynı dönemde Euro/dolar paritesi 1,1474 ile Şubat 2022'den bu yana en yüksek seviyeyi test etti, ardından 1,1365 seviyesinde dengelendi.
Uzmanlar, paritedeki yükselişin Türkiye ihracatçısı açısından olumlu olduğunu değerlendirirken, bu etkinin gelecek dönemde dış ticaret verilerine de yansımasının beklendiğini bildirdi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Türkiye yılın ocak-mart döneminde 65 milyar 305,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Bu ihracatın yüzde 51'i Avrupa ülkelerine yapıldı. Buraya yapılan dış satım 33 milyar 70,8 milyon dolara ulaştı.
'Euro yatırımcıların güvenli limanı haline geliyor'
Bahçeşehir Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Rahmi İncekara, ticaret savaşları gerginliği ve gümrük tarifelerinde restleşmelerin küresel piyasalarda türbülans yarattığını belirterek, her geçen dakika yeni bir gelişmeyle karşı karşıya kalan piyasaların yönünü belirlemekte zorlandığını söyledi.
ABD ekonomisinde durgunluk endişeleri, hisse senetleri ve tahvil piyasalarında yaşanan sert satışların, doların küresel ölçekte zayıflamasına yol açtığını ifade eden İncekara, "Yatırımcıların dolardan uzaklaşarak Euro gibi alternatif para birimlerine yönelmesine neden oldu. Dolar, küresel risk algısıyla değer kaybederken, Euro atırımcıların güvenli limanı haline geliyor." dedi.
İncekara, girdilerini dolarla temin edip, ihracatını Euro gerçekleştiren ihracatçı sektörlerin, son dönemde Euro dolar paritesindeki Euro lehine seyir nedeniyle küresel görünümde olumlu tablonun etkisine girdiğini vurgulayarak, parite etkisinin ihracatın yüksek görünmesine neden olduğunu söyledi.
'Olumlu yansımalarını göreceğiz'
Öte yandan, Avrupa Birliği'ne (AB) yönelik ihracatın Euro bazında artış gösterirken, kayıtlar dolar olarak yayımlandığı için toplam ihracat rakamının yükseldiğini kaydeden İncekara, şunları ifade etti:
"Euro'nun değer kazanması, sattığımız birim başına daha fazla dolar karşılığı kazanıyoruz. Dolayısıyla 1 birim ihracat yaparken, 1 birim ithalatı karşılarken belki şimdi 1 ihracatla 1,15 ithalatı karşılıyor olabileceğiz. Dolayısıyla Türkiye açısından cari açığı biraz daha azaltabilecek bir durum söz konusu. Parite, artmaya devam ederse bunun olumlu yansımalarını dış ticaret verilerimizde daha somut bir şekilde göreceğiz."
Türkiye'nin ihracatında Euro'nun payının daha yüksek olduğunu belirten İncekara, Euro'nun dolar karşısında güçlenmesinin ihracatçılara döviz bazında olumlu bir katkı sağladığını söyledi.
'Euro'daki artış devam ettiği sürece...'
Pariterium Danışmanlık Kurucusu İsmet Demirkol da Trump'ın gümrük tarifesi etkileri nedeniyle Çin'in rezervlerini altına çevirmesinin dolarda gevşemeye yol açtığını, bu durumun Türkiye açısından ham madde ithalatının dolarla gerçekleştirilmesi sebebiyle olumlu bir süreci beraberinde getirdiğini vurguladı.
Euro'nun değer kazanması ve ihracatın fazla olmasıyla olumlu etkiler yarattığını dile getiren Demirkol, bunun dış ticaret açığının dengelenmesine katkı sağlayacağının altını çizdi. Euro'daki artış devam ettiği sürece ihracatımıza olumlu katkı sağlayacaktır. Tarife savaşları belli bir dengelenmeye geldiğinde ise dolar tekrar yükselecektir."
