Emekli aylığı en düşük ikinci ülkeyiz

Millî Gazete, emeklilerin durumunu araştırdı! Gazetenin yaptığı araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de her iki emekliden biri geçinebilmek için iş aramak zorunda kalıyor. 16 milyon emeklinin iki milyonu kayıtlı çalışırken, bir o kadarı da geçinebilmek için kayıt dışı çalışıyor. Avrupa’daki emekliler, aylıkları ile rahatça geçinebilirken, Türkiye’deki emekli, o aylığın 6’da biri ile geçimini sağlamaya çalışıyor. Geçmişte Avrupa ülkeleri içerisinde Türkiye’den daha düşük yaşlılık aylığı alan ülke sayıları düşerken Türkiye, şu an Avrupa’da emekli aylığı konusunda sondan ikinci konumda.

Millî Gazete, “Dünya Emekliler Günü”nde Türkiye’deki emeklilerin durumlarını mercek altına aldı. İçinde bulunduğumuz 2024 yılı her ne kadar “Emekliler Yılı” olarak ilan edilse de, gazetemizin yaptığı araştırma sonuçları emeklilerin yıllar geçtikçe mağduriyetlerinin katlanarak büyüdüğünü gözler önüne serdi.

EN YOĞUN EMEKLİLERİN BULUNDUĞU İLLER HAYAT PAHALILIĞININ EN ÇOK ARTTIĞI İLLER

Türkiye genelinde 8 milyonu aşan işçi emeklisi, 3 milyon esnaf emeklisi ve 3 milyon civarında memur emeklisi olmak üzere toplam 16 milyonu aşan emekli bulunuyor. Emeklilerin çoğunluğu 3 milyon 240 bin kişiyle en fazla emekli nüfusuna sahip şehir İstanbul olurken, onun ardından 1 milyon 261 bin 552 emekliyle Ankara, 1 milyon 176 bin 709 emekliyle İzmir, 720 bin 435 emekliyle Bursa ve 495 bin 70 emekliyle Antalya en fazla emekli nüfusuna sahip iller olarak öne çıkıyor. Bu iller ise enflasyon karşısında her alanda yapılan zamların yapıldığı iller olarak öne çıkıyor. Emeklilerin aldıkları aylıklar ile yaşam sürmesi ise daha da zorlaştı.

EMEKLİYE BÜTÇEDE AYRILAN PAY YÜZDE 40 DÜŞTÜ

İktidarın uyguladığı politikalar ve üzerine ekonomideki kötü gidişat, emeklilerin her sene durumunu daha da kötüye götürürken, geçen yıllarda emeklilere bütçeden ayrılan pay yüzde 18-19 iken her geçen sene bu pay düşerek bugün yüzde 10,1 oranına düştü. Emeklilere bütçeden ayrılan pay oranı yüzde 40 oranında düşerken, emekliler ise bu düşüş karşısında mağdur olmaya devam ediyor.

EMEKLİLERİN ÖZELLİKLE 2008’DEN İTİBAREN KAYIPLARI ARTMAYA DEVAM EDİYOR

Emeklilerin özellikle 2008 yılında gerçekleştirilen SGK reformu ile mağduriyeti daha da artarken, düzenleme sonrası emekli aylık bağlama oranları ve güncelleme katsayılarının düşmesi ile emekli aylıklarının hesaplanması düşmüştü. Yaşanan düşüş, emeklilerin kayıplarını artırdı. Emeklilerin kayıpları seneler içerisinde artmaya devam ediyor.

YAKLAŞIK 4 MİLYON EMEKLİ ÇALIŞMAK ZORUNDA KALIYOR

SGK’nin Mart 2024 verilerine göre, 1 milyon 943 bin 579 emeklinin SGK'ya sosyal güvenlik destek primi ödenmesinin yapıldığı ortaya çıkarken, kayıt dışı ile çalışan emekliler ile birlikte yaklaşık 4 milyon emekli geçinebilmek için çalışmaya devam ediyor. Mevcutta var olan emeklilerin yaklaşık 4’te biri geçimini sağlamak için çalışma hayatında varlığını sürdürüyor.

TÜRKİYE’DEKİ EMEKLİ, AVRUPA’DAKİ BİR EMEKLİNİN MAAŞININ 6’DA BİRİNİ ALIYOR

Türkiye’de yıl başında yapılan düzenleme ile en düşük emekli aylığı 10 bin lira olarak belirlendi. Bu aylık karşısında Türkiye’deki bir emeklinin aldığı aylık, Avrupa’da bir emeklinin aylığının 6’da birine tekabül ediyor. Ortalama emekli aylığı Hollanda’da 2 bin Euro, Almanya’da bin 552 Euro, Fransa’da bin 485 Euro iken Türkiye’de ortalama emekli aylığı ise 237 Euro. Euro cinsinden bakıldığı zaman son yıllarda yüzde 40 civarında geriledi.

AVRUPA ÜLKELERİ ARASINDA SONDAN İKİNCİYİZ

Geçmiş yıllara bakıldığında Avrupa’da Türkiye’den daha düşük emekli aylığı alan ülke sayısı her sene düşüyor. Şu anda Türkiye’den daha düşük emekli aylığı alan ülke sayısı 1’e düşerken, emekliler arasındaki maaş farkı da artmaya devam etti.

EMEKLİLER REFAH PAYI İSTİYOR AMA BAKAN, VERİLMEYECEĞİNİ AÇIKLADI

Araştırma sonuçları da emeklilerin yaşadıkları sorunları gözler önüne sererken, emekliler siyasi iktidardan çözüm bekliyor. Geçtiğimiz yıl başında yapılan düzenleme ile en düşük emekli maaşı 10 bin TL’ye yükseltilmişti. Yapılan artışın yanında piyasada yaşanan fiyat artışları emeklilerin geçinmesini zorlaştırırken, Temmuz ayında emeklilere yapılacak artış beklenmeye başlandı. Özellikle kök maaşlara zam yapılıp yapılmayacağı konusunda belirsizlik devam ederken, emekliler refah payı verilmesi talebinde bulunuyor. Ancak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Temmuz ayında emeklilere mevcut enflasyon oranının üzerinde refah payı verilmeyeceğini açıklamıştı. Bu açıklama ile birlikte emeklilerin aylıklarının enflasyon karşısında yetersiz kalacağı yine gözler önüne serilmişti.

TÜED, EMEKLİLERİN DURUMUNUN DÜZELMESİ İÇİN TALEPLERİNİ AÇIKLADI

Gazetemizin emeklilerin sorunlarına dikkat çeken araştırması ile ilgili konuşan Türkiye Emekliler Derneği AR-GE Müdürü Namık Tan şunları söyledi: “5510 sayılı kanunun 55’inci maddesi değiştirilmeli ve seyyanen zamlar ile birlikte refahtan pay verilmelidir. Emekliler, harcamalarında ödemiş olduğu vergiler ile aylıkları küçültülmektedir. Vergi iadesinin yerine getirilen ve yüzde 4-5 arasında değişen ek ödeme oranları yetersiz kaldığından, tek kalem olarak yüzde 10’a yükseltilmelidir. Emeklilerimiz, günümüz koşullarında yetersiz beslenme ve ısınma sorunlarıyla karşı karşıya kalmıştır. Bu durumdaki emeklilerimize, yakacak ve gıda yardımları sağlanmalıdır.”

Mehmet Fahri ÖZKAN