Ekonomide 3 yıllık yol haritası belli oldu

2026-2028 dönemini kapsayan yeni Orta Vadeli Program Resmi Gazete’de yayımladı. Geçen yıl 17,52 olarak belirlenen 2025 enflasyonu yüzde 28,5’e yükseltildi. 2026 için önceden yüzde 9,7 olan hedef, yüzde 16’ya yükseltildi. Enflasyon hedefleri 2027 için yüzde 9, 2028 için yüzde 8 oldu. 2025-2026 ve 2027 yılları büyüme hedefleri yeni OVP'de düştü. 2028 büyüme hedefi de yüzde 5 oldu. OVP değerlendirme kısmında enflasyonun, hizmet fiyat artışındaki katılığın sürmesi ve gıda fiyatlarında gözlenen artışlardan dolayı 2025-2027 OVP'de öngörülen hedefin üzerinde seyrettiği belirtildi. 

2026-2028 yıllarına ilişkin enflasyon, istihdam, büyüme gibi temel makro ekonomik hedeflerin yer aldığı Orta Vadeli Program Resmi Gazete’de yayımlandı.

Enflasyon beklentileri yükseldi

Önceki OVP’de yüzde yüzde 17,52 olarak belirlenen 2025 enflasyonu da yüzde 28,5’e yükseltildi. 2026 için ise önceden yüzde 9,7 olan hedef, yüzde 16’ya yükseltildi. 2027 için belirlenen enflasyon yüzde 9, 2028 için belirlenen enflasyon hedefi de yüzde 8 oldu. 

Büyüme hedefleri düştü

2025 için yüzde 4 olan büyüme öngörüsü 3,3 olarak revize edildi. 2026 büyüme hedefi yüzde 4,5’tan yüzde 3,8’e düştü. 

Yüzde 5 olarak belirlenen 2027 büyüme hedefi de yeni OVP’de 4,3 oldu. 2028 büyüme hedefi de yüzde 5 olarak belirlendi. 

Kişi başına milli gelir hedefleri

Milli gelirin 2025'te 1 trilyon 569 milyar dolar,, 2026'da 1 trilyon 658 milyar dolar, 2027'de 1 trilyon 763 milyar lira, 2028'de de 1 trilyon 886 milyar dolar olması hedeflendi. 

Kişi başına düşen gelirin 2025 için 17 bin 748, 2026 için 18 bin 621 dolar, 2027 için 19 bin 710 dolar, 2028 için 20 bin 987 dolar olacağı öngörüldü.

İşsizlik hedefleri

İşsizlik oranı hedefi 2025 için 8,5, 2026 için yüzde 8,4, 2027 için yüzde 8,2, 2028 için yüzde 7,8 oldu.

Cari açığın milli gelire oranının yüzde 1'e gerilemesi bekleniyor

Programda cari denge ile ilgili 2026'da 22,3 milyar dolarlık açık tahmini yapıldı. 2027'de açığın 20,5 milyar dolara, 2028'de ise 18,5 milyar dolara gerilemesi öngörüldü.

2026'da cari açığın milli gelire oranı yüzde yüzde 1,3 oldu. 2027'de bu oranın yüzde 1,2; 2028'de ise yüzde 1 olacağı tahmin edildi. 

İhracat ve ithalat hedefleri

İhracatta 2026 hedefi 282 milyar dolar, 2027 hedefi 294 milyar dolar, 2028 hedefi 308,5 milyar dolar oldu.

İthalat hedefi 2026 için 378 milyar dolar, 2027 için 393 milyar dolar, 2028 için 410 milyar dolar olarak tahmin edildi.

Dolar kuru hedefleri nasıl oldu?

Dolar kuru tahminleri, yıl ortalaması yeni OVP'de şöyle belirlendi:

2025: 39,63 (artış +%20,7)

2026: 46,60 (artış +%17,6)

2027: 50,71 (artış +%8,8)

2028: 53,76 (artış +%6,0)

''Tarifeler küresel iktisadi faaliyeti olumsuz yönde etkilemiştir''

OVP'nin değerlendirme kısmında şu ifadelere yer verildi:

"Orta Vadeli Program (2025-2027)'da, üç yıllık dönemde izlenecek makroekonomik politika çerçevesini ve tedbirleri ortaya konulmuş, öncelikli reform alanlarına yönelik somut düzenlemeler takvime bağlanarak Programın ilgili kurumlar tarafından etkin, koordineli ve disiplinli şekilde uygulanması ve izlenmesi sağlanmıştır.

Bu çerçevede, büyüme ve ticaret, beşeri sermaye ve istihdam, fiyat istikrarı ve finansal istikrar, kamu maliyesi, iş ve yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik öncelikli reform alanlarında düzenlemelere ilişkin OVP (2025-2027)'de beş ana başlık ve 27 kategoride 79 tedbir yer almıştır. 2025 yılının ilk yarısında tamamlanması öngörülen 41 tedbirden 16 tanesi hayata geçirilmiştir. İlk iki çeyrekte henüz tamamlanmamış tedbirlerle birlikte 2025 yılının üçüncü ve dördüncü çeyreğinde tamamlanması hedeflenen tedbirler de öngörülen takvimde tamamlanması için yakından takip edilmektedir.

2025 yılı makroekonomik hedef ve gelişmeleri küresel ve bölgesel konjonktür ışığında değerlendirildiğinde başta tarifeler olmak üzere ticaret ortamındaki artan belirsizlikler küresel iktisadi faaliyeti olumsuz yönde etkilemiştir. Diğer taraftan, yaşanan jeopolitik gelişmeler emtia piyasalarında dalgalanmalara neden olmuştur. Ayrıca, uygulanan tarifelerin enflasyon beklentileri üzerindeki etkileri başta ABD Merkez Bankası (Fed) olmak üzere gelişmiş ülke merkez bankalarının faiz indirim sürecini geciktirmektedir. Bu gelişmeler çerçevesinde, küresel büyüme görünümünde aşağı yönlü riskler belirginleşmiştir.

''Hedeflerin önemli ölçüde gerçekleşmesi beklenmektedir''

Küresel büyüme görünümünün bozulmasına ve jeopolitik gerilimlerin artmasına karşın OVP (2025-2027) politikaları ve tedbirleri kararlılıkla sürdürülmüştür. OVP'de yer alan temel makroekonomik göstergelerde hedeflerin önemli ölçüde gerçekleşmesi beklenmektedir. OVP (2025-2027)'de 2025 yılı için yüzde 4,0 olarak belirtilen milli gelir büyümesinin, küresel ekonomideki gelişmelerin yurt dışı talebe olumsuz etkisinin yanı sıra dezenflasyon sürecinin daha sıkı bir duruşu gerektirmesiyle, OVP hedefiyle kıyaslandığında ılımlı bir seviyede gerçekleşmesi tahmin edilmektedir.

Öte yandan yurt içi talep gelişmeleri ve petrol fiyatlarındaki mevcut seyir ile birlikte cari işlemler dengesinde hedeflenenden daha olumlu bir görünüm beklenmektedir. Makroekonomik politikalarda sıkı duruş devam etmesine karşın, 2025 yılında işsizlik oranının OVP (2025-2027) hedefine göre daha düşük seviyede gerçekleşmesi öngörülmektedir. Diğer taraftan, 2025 yılında etkinliği ve verimliliği artırmaya yönelik alınan tedbirlerle birlikte bütçede harcama hedefleri ile uyumlu bir görünüm sağlanmıştır. Bununla birlikte, makroekonomik büyüklüklerdeki değişime bağlı olarak gelir tahminlerinin aşağı yönlü seyri doğrultusunda bütçe açığının milli gelire oranının hedeflenenin üzerinde gerçekleşmesi beklenmektedir.

Program döneminde cari işlemler açığının daralmasıyla dış finansman ihtiyacındaki azalmanın da etkisiyle kalıcı rezerv birikimi sağlanmıştır. TCMB rezervleri Ağustos 2025 itibarıyla 178 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasından çıkış stratejisi kapsamında KKM stoku bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 trilyon 197 milyar TL azalarak 397 milyar TL seviyesine kadar gerilemiş, KKM'nin toplam mevduat içerisindeki payı yüzde 1,7'ye gerilemiştir. TL mevduatın toplam mevduat içerisindeki payı ise yüzde 52,5'ten yüzde 60,7'ye yükselmiştir. Ağustos 2025 sonu itibarıyla Türkiye'nin kredi risk primi (CDS) 270 baz puan seviyesinin altına inmiş, yükselen ülke kredi notu da pozitif görünümü desteklemiştir.

''Gıda fiyatlarında gözlenen artışlar enflasyonun üzerinde seyretmesine yol açmıştır''

Haziran 2024 itibarıyla başlayan dezenflasyon sürecinde, sıkı para politikası uygulamaları, iç talepte dengelenme ve yapısal dönüşüm adımlarının devamıyla enflasyonda gerileme eğilimi sürmektedir. Bununla beraber geçmiş enflasyona endeksleme davranışı güçlü olan hizmet fiyat artışındaki katılığın sürmesi ve iklim koşullarına bağlı olarak gıda fiyatlarında gözlenen artışlar, enflasyonun OVP (2025-2027) öngörülerinin üzerinde seyretmesine yol açmıştır.

OVP (2025-2027)'de ortaya konulan dönüşüm adımları kapsamında yeşil ve dijital dönüşüme yönelik düzenlemeler hayata geçirilmiş, sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikte işgücünün teminine yönelik ilave adımlar atılmıştır. Ayrıca, kamu harcamalarında etkililik, ekonomiklik ve verimlilik, vergilemede etkinlik ve adalet, kayıt dışılıkla mücadele ile iş ve yatırım ortamına yönelik iyileştirici uygulamalar kararlılıkla sürdürülmüştür.

2026-2028 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program'da küresel, bölgesel ve ulusal düzeyde ortaya çıkan gelişmeler ışığında, temel makroekonomik çerçeve güncellenerek, önümüzdeki üç yıllık dönemde hayata geçirilecek öncelikli dönüşüm adımları ve takvimi ortaya konulmaktadır."

EKONOMİM