Eğitim ve konut parası BES’ten

Türkiye'de gün geçtikçe büyüyen ve devlet katkısının artmasıyla daha cazip hale gelen Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) için yeni bir çalışma daha başlatıldı. Buna göre BES birikimlerinden sistemden çıkmadan kısmi para çekme imkanı gelecek. Devam eden çalışma tamamlandığında belli gerekçeleri olan katılımcılar finansman ihtiyacını kendi birikimlerinden üstelik sistemden çıkmadan karşılayabilecek.

Devlet katkısının yüzde 25'den yüzde 30'a çıkartıldığı BES'de katılımcı sayısı her geçen gün artıyor. Özellikle 18 yaşından küçük çocuklar için de uygulanmaya başlayan sistemde katılımcı sayısı 9 milyona yaklaştı. Toplam fon büyüklüğü ise yaklaşık 430 milyar TL'yi buldu. Katılımcı sayısının 7 milyona yaklaştığı Otomatik Katılım Sistemi'nde ise fon büyüklüğü 35 milyar TL'yi geçiyor.

Orta Vadeli Program'da yer alan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) devreye girdiğinde uygulama BES üzerinden yürütülecek. Böylece devlet katkısı, işveren ödemesi ve katılımcı payı ile birlikte birikimler büyürken BES'e olan ilgi de katlanacak. TES sisteminde çalışanlar emekli olduklarında çift maaş alabilecekler. Çalışanlara ikinci bir emeklilik, sosyal güvencesi olmayanlara da bir emeklilik imkanı getiren BES için yeni bir hazırlık daha yapılıyor.

Çalışmaları süren yeni sistemde BES'teki birikimler sistemden çıkmaya gerek kalmadan yüzde 50'ye kadar çekilebilecek. Burada katılımcının sunacağı gerekçeler önem kazanıyor. Buna gör; konut alımı, evlenme, doğal afet ve eğitim harcamaları gibi sebepler gösterenler birikimlerinden kısmi çekim yapabilecek. Kısmi ödeme tutarı başvuru sonrasında gerçekleşecek. Devlet katkısının oranı ise talep durumuna göre değişecek.

SÜRE SINIRLARINA DİKKAT

Para çekmek için sistemde en az 5 yıl kalmak gerekiyor. 5 yıl sistemde kalmış olanlar devlet katkısını da alarak para çekecek. Aynı zamanda sistemde de kalmaya devam edecekler. Birikimin yüzde 50'sini aldıktan sonra da belli süre sistemde kalma zorunluluğu olacak.

Doğal afet ve konut ediniminde en az 4 yıl sistemde kalınması, eğitim durumlarında ise en az 3 yıl daha sistemde kalınması planlanıyor. Öğrenciler 4 yıl boyunca kendi hesabından kısmen ödeme alarak eğitim masraflarında kullanabilecek. Kısmi ödemeden aylık veya yıllık ödemeli gelir sigortası ürünü olarak faydalanılacak.

NE ZAMAN DEVREYE GİRER

Bu konuda yapılan çalışmalar devam ediyor. Çalışmalar bittikten sonra yapılacak yasal düzenleme sonrası sistem devreye girecek ve isteyen vatandaşlar birikimlerini kullanabilecekler. Böylece sistemden ayrılmadan ihtiyaçlar için finansman sağlamış olacaklar.

SİSTEM NASIL OLACAK

BES'teki brikimin yarısı çekilebilecek
Gerekçe eğitim, sağlık, konut, afet ve evlilik olacak
Çekilen paraya devlet katkısı eklenecek
Kısmi çekim yapan sistemde kalacak

KİMLER YARARLANACAK

Sistemde en az 5 yıl kalanlar çekebilecek
Parayı çektikten sonra 3 yıl sistemde kalınacak
Doğal afetlerde kalma süresi 4 yıl olacak
Paranın yüzde 50'sine kadarı çekilebilecek

FARUK ERDEM