Dünya Eşitsizlik Veritabanına göre Türkiye ekonomisi: Zengin büyüdü halk ezildi

Borsa, gayrimenkul, faiz ve altın gibi yatırım araçlarındaki getiriler ve AKP’nin politikalarıyla gelir uçurumu büyürken Türkiye, servet eşitsizliğinde dünyanın en kötü ülkeleri arasında yer aldı. Dünya Eşitsizlik Veritabanı’nın verilerine göre Türkiye’deki en zengin yüzde 10’luk kesimin serveti, en yoksulların 253 katını aştı. Rapordaki bulgulara göre Türkiye’deki servetin yüzde 68.4’ü, yüzde 10’luk dar bir grubun elinde bulunuyor. En yoksul yüzde 50’nin satın alma gücüne göre aylık geliri kişi başı 10 bin 289 TL’de kaldı.

%90 ORTALAMANIN ALTINDA

Fransız  ekonomist Thomas Piketty’nin kurduğu Dünya Eşitsizlik Veritabanı’nın Türkiye ve dünyadaki gelir ile servet eşitsizliğinde 2024 yılına ait bulguları, bir raporla paylaştı. Rapora göre Türkiye’nin en yoksul yüzde 50’lik grubu, ülkedeki gelirin yüzde 15.2’sini, servetin ise yalnızca yüzde 2.7’sini elinde tutuyor. En yoksul yüzde 50’lik kesimin ortalama serveti satın alma gücü paritesi bakımından 2 bin 852 Euro oldu. 2024’e ait ortalama kurla yapılan hesaba göre ülkenin yarısının serveti 101 bin 131 lira gibi çok düşük bir değere karşılık geliyor.

Yüzde 40’lık orta grubun serveti 76 bin 310 Euro (yaklaşık 2.8 milyon TL) ile ülke ortalaması olan 105 bin 619 Euro’nun (3.7 milyon TL) bir hayli altında bulunuyor. En zengin yüzde 10’luk grubun ortalama serveti ise ülke ortalamasını yaklaşık 7’ye katlayarak 722 bin 437 Euro (25.6 milyon TL) olarak tespit edildi. Yüzde 10’luk grup, ülkedeki servetin yüzde 68.4’üne sahip. En zengin yüzde 1’lik kesimin ise ortalama serveti 2024’te 3 milyon 707 bin Euro’ya (131.4 milyon TL) ulaştı.

İki farklı Türkiye görünümü

Bölüşüm şokunun derinleşmesiyle en zenginlerin ve en yoksulların yaşadığı Türkiye, giderek birbirinden kopuyor. Bir yandan Türkiye 2024’te dolar milyoneri sayısının en hızlı arttığı ülke olarak dünyada ilk sırada yer alıyor. Diğer yandan Türkiye’de geniş tanımlı işsiz sayısı son 2 yılda 3.9 milyon kişi artarak 12 milyonu aştı. 6.5 milyondan fazla gencin ne eğitimde ne istihdamda olduğu tahmin ediliyor. 12 milyondan fazla asgari ücretli ve 16 milyon emekli ise maaşlarıyla geçinemiyor. Kâr etmekte zorlanan bazı ihracatçı şirketler ise Türkiye’den ayrılıp Mısır’a taşınarak rekabetçi kalmaya çalışıyor.

%10’luk varlıklı kesime çalışıyoruz

Servet tarafında olduğu gibi gelir verileri de Türkiye’de yüzde 90’luk kesimin, yüzde 10’luk en varlıklı kesimin zenginliği için çalıştığını ortaya koydu. En yoksul yüzde 50’lik grubun satın alma gücü bazında aylık ortalama geliri 3 bin 482 Euro oldu. Bu değer ülkenin yarısının satın alma gücünün, 2024’ün ortalama Euro kuruyla aylık 10 bin 289 TL gibi çok düşük bir sayıya karşılık geldiğini gösteriyor. Diğer yandan yüzde 40’lık grubun ortalama aylık geliri 53 bin 216 TL. En zengin yüzde 10’un aylık geliri de 359 bin 384 liraya karşılık geliyor.

Tolga UĞUR