Vatandaşların dolara ilgisi azalıyor. Hükümetin Yeni Ekonomi Modeli ve Merkez Bankası’nın liralaşma hamleleri yatırım araçlarından dövize ilginin azalmasına, Türk lirasına olan ilginin ise artmasına yol açtı. Araştırma şirketi Areda Survey, 11-17 Ekim 2022 tarihleri arasında gerçekleştirdiği ‘Altın-Lira Araştırması’ sonuçlarını açıkladı. Türkiye’de yaş, cinsiyet, eğitim ve siyasi eğilim özeliklerini temsil eden 1.100 kişi ile yapılan araştırma ile Türk halkının yatırım eğilimleri belirlendi. Araştırmaya göre, ocak ayında doları yatırım aracı olarak görenlerin oranı yüzde 17,7 iken bu oran ekim ayının ikinci haftasında yüzde 13,5’e geriledi. 4,2 puanlık gerileme doları yatırım aracı olarak görenlerde yüzde 23,7'lik düşüş olduğu anlamına geliyor. Ocak ayından bu yana avroyu yatırım aracı olarak görenlerin sayısı da azaldı.
TL’YE YÖNELİŞ HIZLANDI
Ocak 2022’de avroya güvenenlerin oranı yüzde 4,8 iken ekim ayında 1,2 puan azalarak yüzde 3,6’ya geriledi. Böylece yatırım aracı olarak avroya güvenenlerin oranında yüzde 25 düşüş yaşandı. Araştırmaya göre, TL’ye güven de arttı. Ocak ayında TL’yi en güvenilir yatırım aracı görenlerin oranı yüzde 22,2 iken son ankette bu oran yüzde 24,2’ye çıktı. 2 puanlık artış yüzde 9’luk yükseliş anlamına geliyor. Ekim ayındaki araştırmaya katılanların yüzde 52,7’si “En güvendiğiniz yatırım aracı hangisidir” sorusuna altın cevabını verdi. Ocak 2022’de yapılan araştrmada bu oran yüzde 50,1 olmuştu. Böylece aradan geçen 8 aylık sürede altına olan ilgi sadece yüzde 5,18 arttı.
KRİPTO OUT, BORSA IN
Vatandaşların borsaya ilgisinin de arttığı ortaya çıktı. Araştırma sonucuna göre, katılımcıların yüzde 3,5’i en güvenilir yatırım aracı olarak borsayı görüyor. Ocak 2022’de borsaya güvenenlerin oranı yüzde 2,2’ydi. Böylece, 8 aylık dönemde yatırım aracı olarak borsaya güvenenlerin oranı 1,3 puan ve yüzde 59 arttı. Son dönemin gözde yatırım araçlarından kripto paraya olan güven ise geriliyor. Areda Survey’in araştırmasına katılanların sadece yüzde 2,2’si kripto parayı güvenli yatırım aracı olarak görüyor. Ocakta bu oran yüzde 2,4 olarak gerçekleşmişti. Böylece kripto paraya olan ilgii yüzde 8,2 düştü.
ALTIN LİRA’YA DESTEK
Vatandaşların ‘Altın Lira’ önerisine de sıcak baktığı ortaya çıktı. Araştırmaya katılan 1.100 kişiye “Merkez Bankası tarafından altına endeksli bir para birimi (Altın Lira) geliştirilmesini ister misiniz” diye soruldu. Ekim ayındaki araştırmada katılımcıların yüzde 59,9’ı soruya evet derken, yüzde 40,1’i hayır cevabı verdi. Ocak ayında evet diyenlerin oranı yüzde 57,8, hayır diyenlerin oranı ise yüzde 42,2’ydi. Böylece ‘Altın Lira önerisine evet diyenlerin oranı ocak ayından bu yana yüzde 3,6 arkarken, hayır diyenlerin oranı ise yaklaşık yüzde 5 geriledi.
Türk Lirasının mevduattaki payı artıyor
Vatandaşların Türk lirasına güveni bankalardaki mevduatlara da yansıdı. 7 Ocak 2022 itibarıyla bankalarda toplam 5 trilyon 421 milyar liralık mevduatın yaklaşık yüzde 35,2’sine denk gelen 1 trilyon 909 milyon liralık kısmı TL mevduatındaydı. Bu dönemde yabancı para mevduatı 3 trilyon 512 milyar TL, toplam mevduat içindeki payı da yüzde 64,8 olarak gerçekleşti. Aradan geçen 8 ay sonunda 7 Ekim 2022 itibarıyla bankalardaki toplam mevduat 8 trilyon 195 milyar liraya yükseldi. Bu dönemde TL mevduatının payı 11 puan artarak yüzde 46,2’ye, mevduat tutarı da 2 trilyon 20 milyar liraya yükseldi. Bankalardaki yabancı para mevduatının payı ise yüzde 53,8’e tutarı da 2 trilyon 692 milyar liraya geriledi.