Deprem halka ve şirketlere 391 milyarlık yük getirecek

Depremin üstünden 1 ayı aşkın bir süre geçmesine karşın hâlâ enkaz kaldırma çalışmalarına devam eden Türkiye için gelecek dönemlerde borç kapısının açılacağı, enflasyonun ise 3 haneye çıkabileceği tahmin ediliyor. Ülke ekonomisinin depremlerin yıkıcı etkisi sonucunda karşı karşıya kaldığı kaybı 77.4 ile 104.8 milyar dolar olarak tahmin eden Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'ne (BETAM) göre bunun 20.6 milyar doları (391.4 milyar TL) şirketler ve haneler tarafından karşılanacak.

2.5 AY ÜRETİM DURACAK

BETAM'ın Prof. Dr. Kamil Yılmaz imzalı raporuna göre, depremin faturasının devlet tarafından karşılanacak kısmının 63.5-82.3 milyar dolar arasında olacağı tahmin edildi. Üretim tesislerinin hasar görmesi nedeniyle bölgedeki gelir kaybının 12.6 milyar dolara çıkabileceğine işaret edilen raporda, bölgeden yaşanan göçün kalıcı olması halinde faturanın ağırlaşacağına dikkat çekildi. Bölgede ekonomik faaliyetlerin 2.5 aya kadar durmasının beklenebileceği aktarılırken, depremin yapı ve sermaye stoku üzerindeki etkisinin 86 milyar dolara kadar çıkabileceği belirtildi. Raporda mali yükün karşılanabilmesi için ise Kurumlar Vergisi gibi bazı vergilerin geçici olarak artırılmasının yanında ve imar rantı üzerindeki emlak vergilerinin seçim sonrasında artırılması gerektiği belirtildi.

Borçla enflasyon 3 haneyi görebilir

Raporda, Türkiye'nin 2023 için depremin faturası ile birlikte 250 milyar dolarlık bir finansman ihtiyacı duyacağına dikkat çekilirken, “2023'te deprem bölgesi harcamaları için bütçe açığının yüzde 6'ya çıkacak şekilde artması, yurt dışından borçlanmayı zorunlu kılmaktadır. 14 Mayıs'ta yapılacak seçimlerde yoluna devam etmesi durumunda iktidarın son 17 aydır izlediği politikalarda ısrar edeceği kesindir. Bu şartlarda depremin getireceği ek mali yükü taşımak çok daha zor olacaktır. Hükümetin bütçe açığının finansmanı için daha fazla parasal finansmana başvurma ihtimali yüksektir ki bu halihazırda çok yüksek olan enflasyonu üç haneli seviyelere yükseltebilir” tespitleri yapıldı.