Çalışanın vergi yükü OECD'yi ikiye katladı
OECD’de çocuk yardımları ve vergi düzenlemelerinden sonra evli bir çalışanın ödediği net Gelir Vergisi oranı yüzde 14.2 olurken, bu oran Türkiye’de yüzde 28.4’e çıkıyor.
Ücretler üzerindeki vergi ve kesintiler nedeniyle çalışanların yaklaşık 3 aylık maaşı eline geçmeden erirken Türkiye, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) 38 üyesi arasında en adaletsiz vergi politikasına sahip. Türkiye’de iki çocuklu, evli bir çalışanın maaşından kesilen Gelir Vergisi oranı, OECD ortalamasının 2 katına ulaşıyor. OECD’nin raporuna göre Türkiye’de çalışanların vergi yükü 2024’te daha da arttı. Bekar bir çalışanın maaşına kıyasla vergi yükü yıllık bazda 0.9 puan artışla geçen yıl yüzde 39’a ulaştı. OECD ortalaması ise 2024’te değişim göstermeyerek yüzde 34.9’da kaldı. Böylece Türkiye’de bekar çalışanların ortalama vergi yükü, OECD ortalamasının 4.1 puan üzerinde tespit edildi.
EN YÜKSEK ORAN
Evli ve çocuklu ailelerinin vergi yükü ise OECD ortalamasının bir hayli üzerinde bulunuyor. Raporda, 4 kişilik çekirdek bir ailenin üyesi olan ortalama bir çalışanın vergi yükü OECD ülkelerinde yüzde 25.7, Türkiye’de ise yüzde 39 olarak hesaplandı. Türkiye, bu konuda OECD’de en yüksek vergilere sahip ikinci ülke konumunda bulunuyor. Hayat pahalılığı ve değişen standartlar nedeniyle Türkiye’de nüfus giderek yaşlanırken, iktidar bu tabloyu tersine çevirmek için bazı teşvikleri gündemine almıştı. Ancak çalışanların sırtındaki en büyük kambur olan vergi konusuyla ilgili somut adımlar atılmamıştı. OECD’de çocuk yardımları ve vergi düzenlemelerinden sonra bir çalışanın ödediği net Gelir Vergisi oranı yüzde 14.2 olurken, Türkiye’de yüzde 28.4 olarak hesaplandı. Türkiye, OECD’nin en yüksek vergi oranına sahip ülkesi konumunda bulunuyor.
3 aylık maaşı kesiliyor
Türkiye’de çalışanların eline geçen net ücretin brüt ücrete oranı yüzde 71.6’da kalırken, OECD’de bu oran yüzde 85.8 oldu. Böylece aynı ücrete sahip bir Türk çalışan, OECD’deki muadiline kıyasla 14.2 puan daha düşük gelir elde ediyor. OECD raporundaki oranları somutlaştırmak için Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi’nin verilerini inceleyebiliriz. Rapora göre 2024’te 35 bin lira brüt ücreti olan bir çalışanın 1 yılda maaşından yapılan vergi ve kesintilerin tutarı 103 bin 850 liraya ulaşıyor. 1 yılda çalışanın eline geçen net ücret 316 bin 150 lirada kalıyor.
