Bir yılda 178 binden fazla sanayi işçisi işini kaybetti
Ülkede geçen yıl faaliyet gösteren firmalar 95,8 trilyon liralık büyüklüğe ulaştı. Zarar etmeyen sektörlerin kârı geriledi, sermayedarlar yine ‘işçiden tasarruf’u seçti. Bir yılda 178 binden fazla sanayi işçisi işini kaybetti.
Şirketler büyürken kâr etmeye devam etti. Kârları da büyüklükleri de artan şirketler, "çok değil az" kâr edince çalışanları işten çıkarmayı seçti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı sektör bilançolarını açıkladı. Buna göre, 1 milyon 104 bin 27 firmanın sektörlere dağılımına bakıldığında toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü 356 bin 62 firmayla ilk sırada yer aldı. İmalat sektörünün toplam firma sayısı içindeki payı, geçen yıl için yüzde 16,4 olarak hesaplandı.
2024'te firmaların aktif büyüklüğü 95 trilyon 835 milyar 323 milyon lira, kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklar toplamı 47 trilyon 230 milyar 459 milyon lira, öz kaynaklar toplamı da 48 trilyon 604 milyar 864 milyon lira olarak belirlendi.
İmalat sektörü, 25 trilyon 676 milyar 467 milyon lira aktif büyüklüğüyle tüm sektörler arasında ilk sırada, toptan ve perakende ticaret motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü ise 18 trilyon 576 milyar 976 milyon lirayla ikinci sırada yer aldı.
İMALAT ‘KÂRDAN ZARAR’ YAŞADI
Firmaların toplulaştırılmış gelir tablosu verilerine göre, 2024'te tüm sektörlerin toplulaştırılmış dönem net kârı 1 trilyon 947 milyar 327 milyon lira olarak gerçekleşti. İmalat sektörü, 559 milyar 89 milyon lirayla en yüksek net kâr elde eden sektör oldu.
Sektör bilançoları kapsamındaki tüm firmaların toplam net satışları 78 trilyon 245 milyar 505 milyon lira, toplam faaliyet kârı ise 3 trilyon 746 milyar 226 milyon lira olarak kayıtlara geçti.
2023'te toplam firma sayısı 1 milyon 62 bin iken geçen yıl yüzde 3,4 arttı. En fazla firmanın bulunduğu sektör, her iki yılda da “toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı” oldu. Bu sektörde firma sayısı 343 binden 356 bine çıktı. İmalatın toplam içindeki payı ise 2023'te yüzde 16,3 iken 2024'te yüzde 16,4 oldu.
Net satışlar bu iki yılda yüzde 65,8 artarak geçen yılın resmi enflasyonundan dahi fazla yükseldi.
İmalat sektöründe firmalar enflasyon hesabıyla bakılınca kârdan zarar etti.
2023’te 1,01 trilyon TL olan imalat sektörü net kârı, 2024’te olarak 559 milyar TL’ye geriledi. Resmi enflasyon göz önünde bulundurulduğunda, kâr reel olarak yaklaşık yüzde 55 azalmış oldu. Satışlar arttı ancak firmaların kârları bir önceki yıla yetişemedi. Verilere göre imalatta zarar hesaplanmadı.
178 BİN SANAYİ İŞÇİSİ İŞSİZ KALDI
Kârı azalan ve sermayedarların önce işçiden 'tasarruf' ettiği bilinirken TÜİK'in dün yayımladığı Ücretli Çalışan İstatistikleri de imalatta iş kayıplarını gözler önüne serdi. Geçen yılı görece düşük kârla kapatan imalat firmaları, bu yıl işten çıkarmalara devam etti.
Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı temmuzda 16 milyon 101 bin 724 kişi oldu. Temmuz ayı verilerine göre sanayi sektöründe işçi sayısı bir yılda 178 bin 845 kişi azaldı. Sektördeki azalma yıllık yüzde 3,5 olarak hesaplandı. İnşaat sektöründe çalışanlar bir yılda yüzde 7,7, hizmette yüzde 2,5 arttı. İmalatın alt sektörlerine bakıldığında madencilik ve taş ocakçılığında çalışanlar bir yılda yüzde 2, su temini, kanalizasyon, atık yönetiminde yüzde 3,9 azaldı. Tekstil sektöründe çalışan kaybı yıllık yüzde 8,1'e, giyimde yüzde 12,5'e ulaştı. Matbaacılık faaliyetlerinin bir kısmını ifade eden kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması faaliyetinde istihdam kaybı yıllık yüzde 7,4 oldu.
