Bankalar faizden çok komisyondan kazandı!

Türkiye’nin en kârlı şirketleri pozisyonuna yükselen bankaların, masraf, komisyon ve sigorta gelirleri, faiz gelirlerini geride bıraktı.

Ülkemizdeki en büyük 4 bankanın 2025 yılının ilk yarı performansları durumu net şekilde ortaya koydu. Bir özel banka ocak-haziran döneminde net faiz geliri olarak 63,2 milyar TL gelir elde ederken, aynı dönemdeki masraf, komisyon ve sigorta gelirleri 64,2 milyar TL olarak gerçekleşti. Bir diğer banka ise 59,1 milyar faiz gelirine karşın, yine 59,8 milyar TL masraf ve komisyon geliri elde etti. Diğer büyük 2 bankanın komisyon ve masraf gelirleri sırasıyla 65 milyar ve 51,2 milyar TL olarak gerçekleşti.

Asli işi faiz geliri ve yatırım olan bankaların son yıllarda masraf ve komisyonlardan ciddi kazançlar elde ettiği görüldü. En sık alınan ücretler arasında EFT/havale bedelleri, kredi tahsis ücretleri, erken kapama cezaları ve kredi kartı aidatları bulunuyor. Ticari bankacılıkta ise teminat mektupları, akreditifler ve çek/senet işlemleri üzerinden yüksek komisyonlar alınıyor.

SİGORTA GELİRLERİ DE ARTTI

Bununla birlikte bankaların sigorta aracılığı gelirleri de hızla artıyor. Özellikle konut, ihtiyaç ve taşıt kredilerinde zorunlu tutulan sigortalar bankalara milyarlarca liralık ek kazanç sağladı. Sektörde bazı bankaların sigorta komisyon gelirleri, faiz gelirlerine yaklaşmış durumda. Bu tablo, bankacılığın “tasarrufları toplayıp krediler yoluyla ekonomiye aktarma” işlevinden uzaklaştığını ortaya koydu. Uzmanlara göre bankalar, daralan faiz marjlarını telafi etmek için tüketicinin sırtına daha fazla yük bindirmeye başladı.

ÇALIŞANLARA NASIL ARTIRIRIZ SORUSU!

Bazı bankaların masrafa ve komisyon ücretlerini geliştirmek için ilginç yöntemler uyguladığı da iddia ediliyor. Bankaların çalışanlarına mail yoluyla masraf ve komisyon alanları ile ilgili fikrini sorduğu, yeni kalem üretmek için neler yapılabileceği ile ilgili geri dönüşler istediği de söylentiler arasında...

305 MİLYAR TL KAR ETTİLER

Türkiye’nin en büyük 10 bankasının yılın ilk yarısı itibarıyla aktif büyüklüğü, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 40 artarak 32,5 trilyon liraya ulaştı.

Geçen yıl ocak-haziran döneminde söz konusu bankaların toplam aktif büyüklüğü 23,2 trilyon lira seviyesindeydi. Ayrıca, bu 10 bankanın yılın ilk yarısındaki toplam kârı 305 milyar TL olarak gerçekleşti.

DAR GELİRLİ VATANDAŞA MALİ YÜK OLUŞTURUYOR

Tüketici dernekleri konuyla ilgili yaptıkları açıklamalarda şu ifadeleri kullandı: EFT’den havaleye, kredi tahsisinden erken kapama cezasına, kredi kartı aidatından zorunlu sigortalara kadar hemen her işlemde bankalar gizli veya açık masraflarla tüketiciyi zor durumda bırakıyor. Özellikle düşük ve orta gelirli kesim için bu ücretler ciddi bir mali yük hâline geldi. Vatandaş maaşını çekerken, faturasını öderken, küçük bir para transferi yaparken dahi bankaya ekstra bedel ödemek zorunda kalıyor. Üstelik bu kalemler, çoğu zaman tüketicinin kontrol edemeyeceği şekilde, otomatik olarak işlem ücretine ekleniyor. Kredi kullanırken ‘zorunlu sigorta’ adı altında yapılan kesintiler ya da kart sahiplerinden alınan yıllık üyelik ücretleri, vatandaşın rızası dışında dayatılıyor.

İŞ DÜNYASI TEMSİLCİLERİ DURUMDAN RAHATSIZ

Yüksek masraf ve komisyonlar yalnızca vatandaşı değil, iş dünyasını da rahatsız ediyor. Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD), geçtiğimiz haftalarda yaptığı ‘hazır giyim ve tekstil sektöründe acil eylem çözüm önerileri’ toplantısında bu konuya değindi. Yapılan toplantıda bankaların, başta kredi kartları olmak üzere uyguladıkları komisyon oranları ve masraf adı altında oluşturdukları maliyetlerin yüzde 50 oranında azaltılması yönünde öneri sunuldu. Masraf ve komisyon ücretlerinin, yatırım dâhil olmak üzere birçok alanı olumsuz etkilediği ifade edildi.

Kaan ZENGİNLİ