Facebook
Twitter
Whatsapp
Telegram
URL Kopyala
Masrafların arttığı ay olan eylülde enflasyon yüzde 3,08 olarak gerçekleşti. Eylül ayları itibarıyla yıllık artış ise yüzde 83,45’e ulaştı. Böylece enflasyon yükseliş trendinde 16 ayı geride bırakırken, 1998’den bu yana en yüksek rakam da görülmüş oldu. Üretici fiyatları endeksi de eylülde bir önceki aya göre yüzde 4,78 yükselirken, bir yıllık artış da yüzde 151,50 olarak gerçekleşti. Bu da yükselişin önümüzdeki ay da hız kesmeyeceğini gösterdi. Fiyat artışlarının enflasyon sepetine göre dağılımına bakıldığında, 144 temel başlıktan 18’inde düşüş, 124’ünde artış gerçekleşti. Harcama gruplarına bakıldığında en yüksek artışın yaşandığı ana harcama grubu, yüzde 117,66 ile ulaştırma sektörü oldu. Yüzde 93,05 artan gıda ve alkolsüz içecekler ikinci, yüzde 89,68’le ev eş yası grubu üçüncü sırada yer aldı. Aylık artışlarda da konut grubu yüzde 9,99 ile zirvede. Bu grubu yüzde 6,99 ile eğitim, yüzde 3,40 ile haberleşme izledi.
BEKLENTİNİN ALTINDA
Enflasyon yüzde 84,5 olan beklentinin altında kalsa da G20 ülkeleri arasındaki en yüksek enflasyon oranı olarak kayıtlara geçti. İkinci en yüksek enflasyon, yüzde 78,5 ile Arjantin’de görülürken, Ukrayna ile savaşını sürdüren Rusya, yüzde 14,3’le üçüncü oldu.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, sene sonunda enflasyon oranlarındaki düşüşün hissedileceğini belirterek “Çözmemiz gereken sorunların başında enflasyon geliyor. Bizler ekonomimizde durgunluğa ve işsizliğe sebebiyet vermeden fiyat istikrarını sağlamak ve vatandaşımızın alım gücünü arttırmak için gereken tüm mücadeleyi kararlılıkla vermeye devam ediyoruz. Aldığımız tedbirler ve küresel düzeyde yaşanacak normalleşmeyle birlikte enflasyonu da yeneceğiz. Yıl sonundan itibaren de bu düşüşü daha net hissetmeye başlayacağız. Gıda enflasyonunun halkımız üzerindeki olumsuz etkisini azaltmak için, temel gıda maddelerinde KDV oranlarını indirdik. Diğer bir güncel müjdemiz de çalışanlara yapılacak elektrik ve doğalgaz ödemelerinden vergi ve prim yükünün kaldırılmasıdır. İşverenlerimiz tarafından 2023 Nisan ayının sonuna kadar çalışanlarına elektrik, doğalgaz ve ısınma giderlerini karşılamaları için ödeyecekleri bin TL’yi aşmayan tutarlardan gelir vergisi almayacağız” ifadesini kullandı.
FAİZ ÇÖZÜM OLMADI
Türkiye’nin eylül enflasyonu yüzde 83,4 olarak gerçekleşti ve politika faizi ile arasındaki makas açıklığını 8 kata çıkardı. Makas açıklığı, avro bölgesinde de 8 kat oldu. Avro Bölgesi’nde yüzde 1,25 faiz uygulanırken, yüzde 10’luk enflasyona ulaşıldı. Politika faizini 0,25’ten yüzde 3,25’e yükselten ABD’de ise enflasyonun yüzde 8,5’e yükselmesi engellenemedi. Dünyanın birçok ülkesi, enflasyonla savaş için faiz silahını kullanmaya devam ederken, tek başına bu yöntemin yeterli olmadığını da rakamlar göstermiş oldu. Yurt içi ve dışından bazı ekonomistler, bütün dünyanın aynı anda faiz artırma yöntemini kullanmasının dünyayı resesyona sürüklediğine dikkat çekiyor ve tek yönlü politikalara karşı çıkıyor. “Nasıl ki yüksek faizin tek başına enflasyonu düşürmede etkisi yüzde 100 değilse, düşük faizin de tek başına büyümeyi sağlaması garanti değildir” diyen ekonomistler ise çoğunlukta.
BM'DEN "FAİZLERİ DURDURUN" UYARISI
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) gibi gelişmiş ülkelerdeki merkez bankalarının faizleri artırmaya devam etmesinin, küresel ekonomiyi resesyona ve ardından uzun süreli durgunluğa itme riski taşıdığını bildirdi.
UNCTAD raporunda, resesyona yol açmadan daha yüksek faiz oranlarıyla fiyatları aşağı çekebilmeye dair herhangi bir düşüncenin “ihtiyatsız bir kumar” olduğu ifade edildi.
Raporda, faiz artırımları yüzünden gelişmekte olan 90 ülkenin ulusal parasının bu yıl dolar karşısında yüzde 10’dan fazla değer kaybettiği vurgulandı. Rapora ilişkin Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi’ndeki basın toplantısında konuşan UNCTAD Genel Sekreteri Rebeca Grynspan, “Gelişmiş ülkelerdeki para politikaları ve mali uygulamalar, 2008 ve 2020’deki Covid-19 şokundan daha kötü bir hasara yol açabilme riski taşımaktadır” dedi.
