Usta öğreticilik süreleri uzman öğretmenliğe atanabilecek hizmet süresinden sayılır mı?

Dava konusu düzenlemelerle, öğretmen olma niteliklerini taşımayan usta öğreticilere de bağımsız sınıf verilmek suretiyle, bu kişilere öğretmenlik görevi yaptırılacağı anlaşılmakta olup, öğretmen olmayan kişilere öğretmenlik görev ve sorumluluğu verilemeyeceği gibi, öğretmen olarak görevlendirilme koşullarını taşımayan kişilerin bağımsız sınıflarda öğretmenlik görevi yapmasının da yasal olarak mümkün olmadığı, usta öğreticilerin, öğretmen görev ve sorumluluğu içinde bağımsız sınıf verilerek değil, ancak bir öğretmen yanında ve onun gözetiminde sınıflarda görevlendirilebilecekleri sonucuna varıldığı...” ifade edilerek, usta öğreticilerin bir öğretmenin gözetiminde çalışabildiği ve bağımsız sınıflarda öğretmenlik yapamadığı belirtilmiştir.

BAŞVURU NO : 2024/16444
KARAR TARİHİ : 11/03/2025

II.    İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

2.    Kurumumuzun bilgi ve belge talebine istinaden Milli Eğitim Bakanlığı tarafından gönderilen 13.02.2025 tarihli ve ... sayılı cevabi yazıda özetle, başvuranın 12.02.2025 tarihi itibarıyla 8 yıl 11 ay 13 gün öğretmenlik hizmet süresi olduğu, usta öğreticilikte geçen sürenin 2 yıl 22 gün olduğu, aday öğretmenlik ve öğretmenlik mesleği kariyer basamakları yönetmeliğinin 12 nci maddesi ile uzman öğretmen veya başöğretmen ünvanına başvuruda bulunacakların hizmet sürelerine eklenecek sürelerin düzenlendiği, buradaki şartlardan hiçbirisine uymadığı için usta öğreticilikte geçen sürelerin eklenmediği İfade edilmiştir.

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

A.    Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme

7.    Başvuran, 20.01.2014 - 19.02.2016 tarihleri arasında Ashabı Keyf Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi(Tarsus Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi) Uygulama Oteli’nde ek ders karşılığı usta öğretici olarak görev yaptığı sürenin Aday Öğretmenlik Ve Öğretmenlik Mesleği Kariyer Basamakları Yönetmeliğinde belirtilen Öğretmenlik veya uzman öğretmenlikte geçmiş sayılan sürelerden kabul edilmesi gerektiği iddiası ile Kurumumuza başvuruda bulunmuştur.

8.    Başvuranın 12.02.2025 tarihi itibarıyla 8 yıl 11 ay 13 gün öğretmenlik hizmet süresi bulunduğu, 20.01.2014 - 19.02.2016 tarihleri arasında Ashabı Keyf Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi(Tarsus Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi) Uygulama Oteli’nde ek ders karşılığı usta öğretici olarak 2 yıl 22 günlük bir çalışmasının olduğu anlaşılmıştır.

9.    İlgili Yönetmeliğin “Öğretmenlik veya uzman öğretmenlikte geçmiş sayılan süreler” başlıklı 12. Maddesinde kabul görecek süreler tertiben sayılmış olup “öğretici” unvanı ile sayılabilecek sürenin “g” bendinde belirtildiği üzere “Özel öğretim kurumlarında yönetici, öğretmen ya da en az lisans düzeyinde mezun olup uzman en az lisans düzeyinde mezun olup uzman öğretici ünvanlarında geçen hizmet süreleri…” kapsadığı ve başvuranın “usta öğretici” ünvanı ile görev yapmış olduğu sürelerin bu kapsamda olmadığı görülmüştür.

10.    “i” bendinde belirtilen “Ödenen sigorta primi gün sayısı kadar olmak üzere ders ücreti karşılığında görev yapılan süreler.”, hükmünün ücretli öğretmenlik kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, bu hükmün “usta öğreticilik” hizmetinde geçirilen süreleri kapsayıp kapsamadığı noktasında düğümlenen uyuşmazlıkta aynı maddenin “g” bendinde belirtilen hususta uzman öğreticinin dahi lisans mezunu olması şartı ile geçirilen sürenin kapsama alınacağının belirtildiği nihayetinde bu ayrıma gidilmesinin, usta öğreticilerin belirli bir mesleki alanda uzmanlaşmış ve bu alanda pratik bilgi ile deneyimlerini öğrencilere aktaran kişiler olması ve usta öğretici olmak için resmi bir öğretmenlik diploması gerekliliği bulunmadan, ilgili mesleki alanda belirli bir deneyim ve sertifikasyon (ustalık belgesi v.b.)’un yeterli olmasıdır. Dolayısıyla usta öğretici olarak görev yapan bir kişinin, öğretmen olması zorunluluğu olmadığından ilgili yönetmelikte sayılan gruplara dahil edilmemiştir.

11.    Öğretmenlik mesleğini icra eden kişilerin; genellikle üniversitelerin eğitim fakültelerinden mezun olmuş kişiler olduğu ayrıca Bakanlık bünyesinde mesleğe atanmaları için KPSS şartının arandığı göz önüne alındığında iki ünvan arasında belirgin bir fark bulunmaktadır.

12.    Ayrıca Konu hakkında Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun E:2022/1286, K:2022/2261 sayılı kararında;
“Bir kariyer meslek olarak öğretmenlerin seçimi ve atanmalarının, yasalarla çok sıkı kurallara bağlandığı ve bu kurallarla Türk Millî Eğitimi'nin düzenlenmesinde esas olan amaç ve ilkelere ulaşmanın hedeflendiği, usta öğreticilerle kariyer meslek olan öğretmenlerin seçimi, atanmaları ve görevlerinin birbirinden farklı olarak düzenlendiği,

Dava konusu düzenlemelerle, öğretmen olma niteliklerini taşımayan usta öğreticilere de bağımsız sınıf verilmek suretiyle, bu kişilere öğretmenlik görevi yaptırılacağı anlaşılmakta olup, öğretmen olmayan kişilere öğretmenlik görev ve sorumluluğu verilemeyeceği gibi, öğretmen olarak görevlendirilme koşullarını taşımayan kişilerin bağımsız sınıflarda öğretmenlik görevi yapmasının da yasal olarak mümkün olmadığı, usta öğreticilerin, öğretmen görev ve sorumluluğu içinde bağımsız sınıf verilerek değil, ancak bir öğretmen yanında ve onun gözetiminde sınıflarda görevlendirilebilecekleri sonucuna varıldığı...” ifade edilerek, usta öğreticilerin bir öğretmenin gözetiminde çalışabildiği ve bağımsız sınıflarda öğretmenlik yapamadığı belirtilmiştir.

13.    Başvuranın iddiaları, idarenin konuyla ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat, yargı kararları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; 21.12.2024 tarihli ve 32759 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Aday Öğretmenlik ve Öğretmenlik Mesleği Kariyer Basamakları Yönetmeliği ve buna ilişkin kılavuz dahilinde iş ve işlemlerin yürütüldüğü anlaşılmış olup, başvuranın usta öğretici olarak geçirdiği hizmet süresinin, uzman öğretmenlik için gerekli olan süreden sayılmaması işleminde hukuka ve hakkaniyete aykırılık tespit edilememiştir.