Köklü liselerden açıköğretime göç

Eğitimde son dönemde en önemli tartışmalardan birisi öğrencilerin örgün eğitimden açıköğretime geçişleri. Özellikle lise son sınıfta bu durum çok net dikkat çekiyor. Sınav odaklı eğitim sistemi nedeniyle merdivenaltı etüt merkezlerine yönelen öğrenciler bu nedenle 12’nci sınıfta açıköğretime kaydoluyor. Birçok etüt merkezi bunu yanında anlaşmalı oldukları özel okullara öğrencileri kaydettiriyor. Öğrenciler 12’nci sınıfta yüksek puan alıyorlar. Bu da hem açıköğretimde okuyan hem de özel okula kaydolan çocukların ortaöğretim başarı puanını (OBP) yükseliyor. 

Bu da Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda (YKS) başka bir adaletsizliğe neden oluyor. Üstelik bu durum artık LGS’de yüksek puanlı olan veya köklü liseler için bile geçerli. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) verilerine göre 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Anadolu ve fen liselerini de içinde barındıran genel ortaöğretimde 11’inci sınıfta 1 milyon 243 bin öğrenci eğitim görüyordu.

2021-2022 eğitim-öğretim yılında bu sayı 12’nci sınıfta 985 bine düştü. Aynı dönemde genel ortaöğretimde açıktan okuyan öğrenci sayısı ise 125 bin arttı. Sınıfta kalma da fiilen ortadan kalktığı için 258 bin öğrencinin büyük ihtimalle açıköğretime geçtiği düşünülüyor.

BİLİNÇLİ POLİTİKA

Tabloyu değerlendiren Eğitim Uzmanı Ali Taştan da sınav odaklı sisteme dikkat çekti. “Öğrencilerimizin örgün eğitimden kopmalarının nedeni AKP’nin eğitim politikalarıdır” diyen Taştan şunları aktardı: “Eğitim sistemimiz ilkokuldan itibaren çocuklar sıralama üzerine inşa edildi. İlkokul 2’nci sınıftan itibaren çocuklarımız test modeli ile karşılaşıyor. Bunun sonucunda kendini ifade edemeyen okuduğunu anlamayan bireyler ortaya çıkıyor. Özellikle Liselere Giriş Sınavı çocuklarımızın tüm eğitim hayatını olumsuz etkiliyor. Ve bu sınavların çocuklarımızın akademik başarısına hiçbir katkısı bulunmuyor. Sınav yerine yöneltme sistemi ile öğrencilerimizin okullara yerleştirilmesi gerekiyor.”

Açık liselerdeki öğrenci sayısının her geçen gün arttığına dikkat çeken Taştan, “Özellikle 11 ve 12’nci sınıf öğrencileri sınava hazırlanmak için açık lise ya da özel liseleri tercih ediyor. Zorunlu eğitim yaş çağındaki öğrencilerimizin açık liseye geçişleri yasaklanmalıdır. Devlet Okullarındaki nitelik ve nicelik farkı ortadan kaldırılmalıdır. Okullar arasındaki farklılıklar ortadan kaldırılmadan eğitimin sorunlarının çözülme şansı yoktur” dedi.

Üç büyükşehirdeki bazı liselerin kontenjanları

İstanbul, İzmir ve Ankara’da bazı köklü liselerde ve LGS’de yüzdelik dilimi olan liselerde 9’uncu ve 12’nci sınıfların kontenjanlar şöyle: 

Mustafa KÖMÜŞ / BİRGÜN