Hormonlu not tartışması: Karneler "pekiyi" YKS sonucu hüsran!

Yıllardır tartışmalara neden olan ve MEB’in zaman zaman devreye girmesine rağmen ‘hormonlu notlar’ sorunu sürüyor. Eğitimciler tarafından verilen ‘hormonlu’ yani şişirilmiş notlarla öğrenciler hem lise hem de üniversite yerleştirmelerinde üst sıralara taşıyor. Ama bol bol takdir, teşekkür belgesi alan bu adaylar ulusal sınav başarılarında hüsrana uğruyor. Eğitimde kanayan bu yara dünyanın saygın dergilerinden bir olan European Journal of Education (SSCI Q1) makale konusu oldu. ‘Şişirilmiş notlar ve not enflasyonu’ adını taşıyan makaleyi kaleme alan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yusuf Kızıltaş ile konuştuk.

“Bu sorun hem özel okullarda hem de devlet okullarında oldukça yaygın” diyen Yusuf Kızıltaş şunları söyledi: Okullarımızdaki bu sorunla yüzleşmemiz lazım. Peki neden notlar şişiriliyor? Devlet ve özel olarak ayrı ayrı bakmak gerekir. Özel okulda, para verilmiş olması velinin bu konuda yüksek not talep etme hakkının olduğuna dair bir anlayış var. Bu elbette yanlıştır. Özel okul yöneticilerinin de baskısı var. Bunun yanında ulusal sınavlarda lise diploma notunun önemli olması bu sorunu büyütmeye sebep oluyor. Ayrıca özel okullar arasındaki rekabet de bunda belirleyicidir. Bunu mevcut araştırmamızın bulguları ortaya koyuyor.

BİRÇOK SEBEP YATIYOR

Peki devlet okullarında neden notlar şişiriliyor? Özel okullarla rekabet etmek için böyle yollara başvurabiliyor. Bunun yanında bazı öğretmenler de kendilerini başarılı göstermek için de notları şişirebiliyorlar. Benzer şekilde idare ve veli baskısı devlet okullarında da olabiliyor. Kimi öğretmen de öğrenci başarısızlıklarını hatta kendi başarısızlıklarını örtbas etmek için notları şişirebiliyor. Köy okullarında da maalesef notlar şişiriliyor. Köy okullarındaki öğretmenler de özellikle kızların okuldan alınmaması ve onları başarılı göstermek için notları şişirdiklerini itiraf ediyorlar. Nihayetinde mevcut araştırma bizlere gösteriyor ki şişirilmiş notlar bütün kademelerde var.

NOT ENFLASYONU PROBLEMİ

Notların şişirilmesiyle hormonlu notlar sorununu görüyoruz. Böylece de not enflasyonu dediğimiz bir sorun ortaya çıkıyor. Ulusal sınav sonuçlarına giren öğrenciler de işin iç yüzüyle sonrasında yüzleşiyorlar. Çünkü takdir ve teşekkür belgesi alanlar, notları yüksek alanlar başarısız olmaya başlıyor. Böyle bir durumda da velilerde, öğrencilerde hüsran oluyor. Sistemin denetim mekanizmasının işlevsiz kaldığını görüyoruz.

BAKANLIĞIN KARARI DOĞRU

Zaten sınıf içi rekabeti ve başarılı-başarısız öğrenci ayrımını ortadan kaldıran hormonlu notlar ile herkes zarar görmeye başlıyor. Bizim burada denetim mekanizmasını işlevsel hâle getirmemiz lazım. Müfettişlerimize sorumluluklar düşüyor. İlkokulda notun etkisini ortadan kaldıran bakanlığın kararı yerindedir. Bütün kademelerde sıkı denetim şart. 

Mahmut ÖZAY