CHP’li İzmir Büyükşehir Belediyesi (İzBB) iştiraki İZBETON A.Ş.'ye yönelik yolsuzluk soruşturması kapsamında "ihaleye ve edimin ifasına fesat karıştırma" ve "nitelikli dolandırıcılık" suçlamasıyla eski İzBB Başkanı Tunç Soyer’in de aralarında bulunduğu 109 şüpheli gözaltına alındı. İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı, kamuoyunda yer alan İzBB iştiraki İZBETON AŞ'de, taşeron şirketler eliyle yolsuzluk yapıldığı iddiası üzerine çalışma başlattı.

GEREKLİ YASAL İŞLEM YAPILSIN

Mevcut İzBB Başkanı Cemil Tugay, soruşturmaya konu iddiaları inceletmek üzere çalışma başlattı. İzBB Teftiş Kurulu Başkanlığı iç denetim raporu ile bilirkişi raporları oluşturdu. Daha sonra Tugay, İzBB Başkanı Tunç Soyer hakkında savcılığa suç duyurusunda bulundu. İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilen Cemil Tugay imzalı belediye denetim raporunda, “Fazla ödemeler ile bunda sorumluluğu bulunan İzBeton A.Ş. ve belediyemiz görevlileri hakkında gerekli yasal işlemlerin yapılması amacıyla” ifadesi yer alıyor. Bu kapsamda Başsavcılık, Sayıştay raporu, mülkiye müfettişi raporu, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü denetim raporu, belediyenin iç denetim raporu ile bilirkişi raporlarına istinaden "ihaleye ve edimin ifasına fesat karıştırma" ve "nitelikli dolandırıcılık" suçlamasıyla 157 şüpheli hakkında gözaltı kararı verdi.

126 ŞÜPHELİ YAKALANDI

İl Emniyet Müdürlüğü ekiplerince, aralarında Soyer, CHP İzmir İl Başkanı Şenol Aslanoğlu, eski İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Barış Karcı, eski İZBETON Genel Müdürü Heval Savaş Kaya, Manisa Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Ulaş Aydın, Buca Belediye Başkan Yardımcısı Engin Güzel, eski İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Özgür Ozan Yılmaz, İzmir Ticaret Odası Meclis Üyesi Çağlar Kalkan, İzmir Büyükşehir Belediyesi Eşrefpaşa Hastanesi Başhekim Yardımcısı Gaffar Karadoğan, İZSU Genel Müdürü Gürkan Erdoğan, Bayraklı Belediye Başkan Yardımcısı Mehmet Hanifi Mert Yılmaz, CHP Bornova İlçe Başkan Yardımcısı Haydar İzgin, İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Övünç Özgen, İzmir Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni Yücel Erten ve CHP Ankara İl Başkanı Ümit Erkol'un oğlu F. Erkol'un da bulunduğu 126 şüpheli gözaltına alındı. Gözaltı kararı verilen diğer şüphelilerin yakalanmalarına yönelik çalışmalar sürüyor.

DETAYLAR ORTAYA ÇIKTI

İZBETON A.Ş.’ye yönelik yürütülen soruşturmalarda, çeşitli ihaleler ve projelerde kamu zararı ve yolsuzluk iddialarına ilişkin ciddi bulgular tespit edildi. 2021–2024 yılları arasını kapsayan döneme ilişkin hazırlanan bilirkişi ve denetim raporları, kamu kaynaklarının usulsüz biçimde kullanıldığını ortaya koydu.

HAYALİ PROJELERLE KAZANÇ

Gaziemir ve Karabağlar ilçelerinde hayata geçirilmesi planlanan kentsel dönüşüm projelerine ilişkin yürütülen soruşturmada, henüz uygulamaya geçmemiş olmasına rağmen dolandırıcılık girişimi tespit edildi. Zarar miktarı henüz net olarak belirlenmemekle birlikte, projelerin bu haliyle uygulanması durumunda kamu kaynaklarının usulsüz şekilde kullanılabileceği ifade edildi.

YERSİZ ÖDEME YAPILMIŞ

İZBETON A.Ş. tarafından yürütülen araç ve iş makinesi kiralama ihalelerine ilişkin yapılan incelemelerde, fahiş fiyatlar üzerinden işlem yapıldığı ve kamuya ait kaynaklardan haksız ödemeler gerçekleştirildiği tespit edildi. Soruşturma kapsamında hazırlanan bilirkişi raporlarına göre, söz konusu işlemler sonucunda kamuya toplam 18 milyon 933 bin 797 lira zarar verildiği, ayrıca 29 milyon 841 bin 790 lira tutarında yersiz ödeme yapıldığı belirlendi.

USÜLSÜZLÜKLER TESPİT EDİLDİ

İZBETON A.Ş.’nin 2021- 2024 yılları arasındaki faaliyetlerine ilişkin yürütülen denetimlerde, özellikle konaklama, ulaşım, yemek ve organizasyon harcamalarına dair belgelerde ciddi eksiklikler ve usulsüzlükler tespit edildi. Söz konusu gider kalemlerine ilişkin yapılan incelemelerde, bazı ödemelerin belgeye dayandırılmadığı, bazı belgelerin ise gerçeği yansıtmadığı belirlendi. Bu kapsamda hazırlanan raporlarda, kamu zararının toplam 5 milyon 937 bin 136 lira olduğu ifade edildi.

GERÇEĞE AYKIRI BEDEL YAZILDI

İZBETON A.Ş. tarafından yürütülen alt yüklenici ihalelerine ilişkin yapılan incelemelerde, RAMER ve SİYAM firmalarına ait projelerde hiç yapılmayan işler için ödeme yapıldığı ve ihale sözleşmelerine gerçeğe aykırı bedellerin yazıldığı tespit edildi. Denetim ve bilirkişi raporlarına göre, bu usulsüz işlemler sonucunda kamu toplam 20 milyon 935 bin 513 lira zarara uğratıldı. Soruşturma kapsamında söz konusu ödemelerin, kontrol teşkilatı mensupları, denetim görevlileri ve kabul komisyonu üyeleri tarafından yeterli inceleme yapılmadan onaylandığı belirtildi.

SAHTE BELGE DÜZENLENMİŞ

İZBETON A.Ş. tarafından gerçekleştirilen asfalt ve araç kiralama ihalelerine ilişkin yürütülen soruşturmada, gerçekte yapılmayan işlerin yapılmış gibi gösterildiği ve bu yolla kamu kaynaklarının usulsüz şekilde kullanıldığı belirlendi. Soruşturma kapsamında düzenlenen bilirkişi raporlarında, toplam kamu zararının 243 milyon 305 bin 735 lira, yersiz yapılan ödemenin ise 224 milyon 722 bin 724 lira olduğu tespit edildi. İhalelere ilişkin belgelerde, bazı iş kalemlerinin sahte belgelerle tamamlanmış gibi gösterildiği, bazı işlerin ise hiç yapılmadığı halde yüksek bedellerle fatura edildiği ortaya kondu.

41 MİLYON LİRA KAMU ZARARI

İZBETON A.Ş. ile bazı kooperatifler arasında yapılan anlaşmalarda usulsüzlük tespit edilen Örnekköy Kentsel Dönüşüm projesi kapsamında yürütülen soruşturmalarda, toplam kamu zararının 41 milyon 935 bin 79 lira 38 kuruş olduğu belirlendi. Projeye ilişkin hazırlanan raporlarda, söz konusu zararın belediye kaynaklarının amacı dışında kullanılması ve yüklenici firmalarla yapılan işlemlerde mevzuata aykırı uygulamalardan kaynaklandığı ifade edildi. Soruşturmada mağdur sıfatıyla İçişleri Bakanlığı, İzmir Büyükşehir Belediyesi, İZBETON A.Ş., ilgili kooperatifler ve 463 vatandaş yer aldı.

Oğuzhan ÜRÜŞAN