Akü değişim maliyetlerinin 5 bin dolardan başlayıp 20 bin doların üzerine kadar çıkabildiği hatırlatılırken, düzenli kullanım ve doğru şarj alışkanlıklarıyla bu ömrün 20 yılın üzerine çıkarılabileceği ifade ediliyor. Buna rağmen, kullanıcıların çoğunun aküyü sessizce yıpratan kritik hataları bilmediği belirtildi.
AKÜ ÖMRÜ İÇİN BU DETAYLARA DİKKAT
Elektrikli araçların şarj davranışı, bataryanın kimyasal yapısı üzerinde doğrudan etki yaratıyor. Sıcaklık, şarj seviyesi ve kullanım şekli gibi faktörler, akü ömrünü uzatabileceği gibi birkaç yıl içinde ciddi kapasite kaybına da yol açabiliyor.
HATA 1: SÜREKLİ %100 ŞARJ ETMEK
Elektrikli aracı her gün tam kapasiteye şarj etmek, aküde gereksiz ısınmaya ve hücrelerde aşınmaya yol açıyor. Uzmanlar, akülerin en verimli şekilde %20 ile %80 arasında çalıştığını belirtiyor. Yüksek şarj seviyesinin voltajı artırarak elektrotlara zarar verdiği, bunun da menzil kaybına ve daha hızlı yıpranmaya neden olduğu aktarılıyor. Günlük kullanımda şarj limitinin %80’e ayarlanması öneriliyor; uzun yol öncesinde ise %100’e çıkarılabileceği ifade edildi.
HATA 2: PİL SEVİYESİNİN AŞIRI DÜŞMESİNE İZİN VERMEK
Elektrikli aracın tamamen boşalmasına “derin deşarj” deniyor ve bu durumun aküye ciddi zarar verdiği belirtiliyor. Şarj seviyesi %1–2’ye düştüğünde akü hücrelerinin yoğun stres altına girdiği, lityum kaplama ve iç yapıda hasar oluşabileceği ifade ediliyor. Uzmanlar, gösterge %20’nin altına indiğinde mutlaka şarja takılması gerektiğini vurgulladı.
HATA 3: AŞIRI SICAK VEYA SOĞUKTA ŞARJ ETMEK
Aküler, hem dondurucu soğukta hem de aşırı sıcakta hızla yıpranıyor. Soğuk havada lityum iyonları etkinliğini kaybediyor ve menzil %10–36 oranında düşebiliyor. Aşırı sıcak ise hücrelerde kimyasal bozulmaya yol açarak akünün ömrünü kısaltıyor. Bu nedenle araçların gölgede bırakılması, şarjın daha serin saatlerde yapılması ve soğuk havada akü ısınma sisteminin devreye girmesinin beklenmesi öneriliyor.
HATA 4: DÜŞÜK KALİTE VEYA HASARLI KABLO KULLANMAK
Kalitesiz veya hasarlı şarj kablolarının kısa devre ve yangın riski oluşturduğu belirtildi. Yalıtımı zayıflamış, ezilmiş veya kopmaya yüz tutmuş kabloların hem aküye hem de araca zarar verebileceği ifade ediliyor. Uzmanlar, her şarjdan önce kabloların kontrol edilmesini ve orijinal ekipman dışı ürünlerden uzak durulmasını tavsiye ediyor.
HATA 5: YAZILIM GÜNCELLEMELERİNİ ATLAMAK
Elektrikli araçlar için yazılım güncellemeleri yalnızca multimedya sistemiyle ilgili değil; akü sağlığını korumada da kritik rol oynuyor. Güncellemelerin termal yönetimi iyileştirdiği, aşırı ısınmayı ve donmayı önlediği, ayrıca gelişmiş teşhis sistemleri sayesinde olası arızaların erken tespit edildiği belirtiliyor. Uzmanlar, aracın otomatik güncelleme moduna alınmasını veya düzenli olarak manuel kontrol yapılmasını öneriyor.
Murat BEYAZ