Türkiye’de çalışanların maaşlarının bir bölümü SGK’ye bildirilmediğinde emekli aylıkları düşüyor. Sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun, bu durumun yıllar içinde yaşam standardını etkileyen kalıcı gelir kaybına yol açtığını belirtiyor.

HİZMET TESPİT DAVASIYLA HAK KORUNABİLİYOR

Erdursun’a göre maaşının bir kısmı elden ödenen ve primleri düşük bildirilen çalışanlar, Hizmet Tespit Davası açarak eksik primlerin düzeltilmesini sağlayabiliyor.

Bu süreçte çalışanlar kanıt olarak şunları sunabiliyor:

•     Elden ödeme aldıklarını,
•     Primlerinin düşük bildirildiğini,
•     Daha yüksek maaşla çalıştıklarını,
•     Tanık beyanları, banka kayıtları,

yazışmalar ve diğer belgelerle kanıtlayabiliyor.

    Dava kazanıldığında SGK, eksik primleri işverenden tahsil ediyor, emekli aylığı yeniden hesaplanıyor ve geçmiş farklar çalışana geri ödeniyor.

SGK DENETİMLERİ SIKILAŞTI

SGK, asgari ücret üzerinden uzun süreli bildirim yapılan işyerlerini mercek altına aldı. Denetmenler çalışanların görevlerini ve pozisyonlarını inceleyerek elden ödeme ve düşük prim bildirimlerini tespit ediyor. Bu nedenle asgari ücret bildirimi artık otomatik risk göstergesi hâline geldi.

İŞVERENLER İÇİN HUKUKİ VE MALİ RİSKLER

Erdursun, işverenlerin bu riski ortadan kaldırabilmek için:

•     Ücretlerin tamamını kayıt altına almaları,
•     Gerçek ücret üzerinden prim bildirmeleri,
•     Elden ödeme uygulamasını sonlandırmaları,
•     Bordro süreçlerini şeffaf tutmaları gerektiğini vurguluyor.

ÇALIŞANLAR İÇİN YOL HARİTASI

Elden ödeme aldıklarını belgeleyen çalışanlar tüm kayıtları saklamalı, emsal ücret araştırması yaparak kendi pozisyonlarındaki maaş seviyelerini öğrenmeli ve gerekirse sosyal güvenlik uzmanlarından destek alarak emekli maaşlarını yeniden hesaplatabilir ve dava yoluna gidebilir.

DANIŞMANLIK ARTIK ZORUNLU

Erdursun, sosyal güvenlik ve iş hukuku alanındaki karmaşıklığın arttığını belirterek, hem çalışanların hem de işverenlerin profesyonel destek almasının zorunlu hâle geldiğini ifade ederken, “Bugün Türkiye’de en güvenli yol, mevzuata uygun hareket etmek, doğru bilgi almak ve uzman rehberliğinde ilerlemektir” dedi.