Türklerin, Avrupa ülkelerine vizesiz seyahat imkanı sağlayan Schengen Vizesi başvurularına art arda ret verildiğine yönelik haberler gündemden düşmezken, Avrupa Parlamentosu'ndan (AP) Avrupa ülkelerine "kapasite artırma" çağrısı geldi.
AP tarafından hazırlanan Türkiye Raporu'nda, Türklerin Schengen başvurularında "talepteki belirgin artış ve sistemin kötüye kullanılması korkusu" nedeniyle sorunlarla karşılaştığı belirtildi.
AP Türkiye Raportörü Nacho Sanchez Amor tarafından kaleme alınan raporda, vizelere erişimin iyileştirilmesi konusundaki siyasi kararlılığa dikkat çekilirken, "kalan teknik ve idari engellerin ele alınması için her iki tarafa da yoğun çaba göstermeleri" çağrısında bulunuldu.
Raporda, AB ülkelerine yönelik ise kapasite artırımı çağrısında bulunularak ""AP, üye devletleri bu konuya ayrılan kaynakları artırmaya çağırır" ifadelerine yer verildi.
Ret oranı yüzde 16,1
AB Göç ve İçişleri Komiserliği tarafından açıklanan 2023 istatistiklerine göre, 2023 yılında Türkiye 1 milyon 55 bin 885 başvuruyla en çok Schengen vizesi talep eden ülkelerden biri olurken Türkiye’den yapılan vize başvurularının yüzde 16,1’i reddedildi.
2022 yılında iseTürkiye'den Schengen vizesi için 778 bin 409 başvuru yapıldı. Bunlardan, 504 bin 220'si çok girişli olmak üzere 645 bin 842 başvuruya olumlu yanıt verildi. Yani 2022 yılındaki ret oranı ise yüzde 15,7 oldu.
2023'te 103 bin Türk iltica etti
BBC Türkçe'ye konuşan bir AB yetkilisi, 2023'te, Schengen vizesi alarak yasal yollarla giriş yaptıktan sonra iltica başvurusunda bulunan 103 bin Türkiye vatandaşı tespit edildiğini söyledi.
Aynı yetkili, bunlara ek olarak Schengen Bölgesi'ne girip çıkış yapmayan Türklerin sayısının "azımsanmayacak düzeyde" olduğunun altını çizdi.
Vize muafiyeti de raporda yer aldı: Türkiye'den ilerleme bekleniyor
Avrupa Parlamentosu, belgede ayrıca vize kolaylığı tedbirlerine destek beyanında bulundu. Bu destek özellikle ticari faaliyetler ve öğrenci değişim programı Erasmus üzerinde yoğunlaşıyor.
Ancak AP, belgede vize muafiyeti konusunda Türkiye'den bir ilerleme beklediğini kaydetti. Raporda AP'nin bu konudaki görüşü şu ifadelerle açıklandı:
"AP, Türkiye'nin vize serbestisi için gerekli ölçütleri karşılama yönünde hiçbir ilerleme kaydetmemiş olmasından derin bir üzüntü duyduğunu belirtir; Türk makamları, AB vize politikasına uyum sağlarken, açık şekilde bekleyen altı kriteri tüm AB üyelerine karşı ayrımcılık yapmaksızın tam olarak yerine getirir getirmez vize serbestisi sürecini en kısa sürede başlatmaya hazır olduğunu yineler."
BBC'de yer alan habere göre, Türkiye'nin vize muafiyeti için karşılaması gereken 72 kriterden henüz yerine getirmediği son altı kriter şunlar:
* Terörle mücadele yasasında değişiklik.
* AB Polis Örgütü Europol ile operasyonel işbirliği anlaşması imzalanması.
* Avrupa Konseyi bünyesindeki Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu'nun (GRECO) yolsuzlukla mücadele alanındaki önerilerinin uygulanması.
* Kişisel verilere yönelik yasal düzenlemelerin Avrupa standartlarıyla uyumlu hale getirilmesi.
* Suç bağlantılı konularda tüm AB üyeleriyle işbirliğine gidilmesi.
* Türkiye üzerinden kural dışı şekilde AB ülkelerine geçiş yapan kişilerin geri alınmasına ilişkin Geri Kabul Anlaşması'nın (GKA) tüm unsurlarıyla uygulanması.
'AB'ye katılım sürecinde kestirme yol yok'
Avrupa Parlamentosu'nda tartışılacak belgede sadece vize konusu değil, Türkiye'nin AB'ye katılma sürecine ilişkin de değerlendirmeler de yer alıyor.
AB süreci bağlamında Türkiye'deki tüm gelişmeleri ele alan belge, özellikle insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğü konusundaki eleştirileriyle dikkat çekiyor.
AB'ye katılım kriterlerinin mutlak olduğu ve müzakereye açık olmadığı hatırlatılan raporda, bununla birlikte daha yakın, dinamik ve stratejik bir ortaklık için çalışmaya devam edilmesi isteniyor.
Raporda, "Katılım sürecinde kestirme yollar yoktur ve katılım sürecinin özünde yer alan demokratik ilkeleri tartışmaktan kaçınmak için hiçbir argüman ileri sürülemez" ifadeleri yer alıyor.
27 sayfalık Türkiye Raporu, AP'nin Strasbourg'daki merkezinde 6 Mayıs'ta tartışılacak, 7 Mayıs'ta oylanarak nihai halini alacak.