ERCAN KÜÇÜK / KARAR

Birinci basamak sağlık kuruluşlarının en önemli noktası olan ve sorumlu bulunduğu bölgede binlerce vatandaşa hizmet veren Aile Sağlık Merkezleri (ASM) artan maliyetler nedeniyle zor günler yaşıyor. ASM’ler her ay, Sağlık Bakanlığı tarafından verilen cari gider ödeneğiyle faaliyetlerini sürdürmeye çalışıyor. Kira, stopaj, temizlik personeli maaşları, SGK primleri, tıbbi ve sarf malzemeleri gibi birçok kalemdeki giderler buradan karşılanıyor. Memur maaşlarına endeksli şekilde artırılan ödenekler, enflasyonun ve fahiş kira artışlarının etkisiyle yetersiz kaldı. Birçok merkez, kirada kaldıkları binaların kentsel dönüşüme girmesi nedeniyle yerlerini boşaltmış durumda.

EV SAHİPLERİ SICAK BAKMIYOR

Yüksek kira giderlerini karşılaşmakta zorlanan ASM’ler ise, kapanmaya başladı. Son olarak Ankara Çankaya’da Gaziosmanpaşa ASM bu nedenle kapısına kilit vurdu. Aile hekimlerinin sosyal medya gruplarında bir doktor konuyla ilgili paylaşımında “Bölgede kiraların çok yüksek. Ev sahipleri mülklerini, bizlere kiralamak istemiyor. Belediyeler de bu konuda yardımcı değil” ifadelerini kullandı. Bir başka doktor ise İstanbul Erenköy’de iki ASM’nin kapandığını, kendi kaldıkları binanın eski olmasına rağmen 55 bin kira, 20 bin stopaj, 7 bin TL de aidat ödediklerini açıkladı.

BELEDİYE 10 KAT İSTEDİ

Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğumuz Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu (AHEF) Başkanı Dr. Türkü Yağmur Nehir, tahliye davası açılan ya da kapanan yüzlerce ASM’nin olduğunu söyledi. Sorunun birçok büyükşehirde yaşandığını vurgulayan Nehir, şöyle devam etti: “Sadece İstanbul’da çok sayıda ASM kapandı ya da boşaltıldı. Örneğin; Ankara’da Keçiören Belediyesi’ne ait bir binada hizmet veren ASM’ye yeni kira teklifinde on katına yakın artış talep edilmiş. Reddedilince hekimlerimiz hakkında tahliye süreci başlatılmış. Doktorlarımız işi gücü bırakıp yeni aile sağlığı merkezi bulmak için yollara düşüyor. Pek çok merkez, gelen ödenekle giderlerinin ancak bir kısmını karşılayabiliyor. Kalan kısım, doğrudan hekimlerin cebinden çıkıyor. Sürdürülebilir bir yapı değil.”

BAKANLIK GÜVENCE VERMELİ

Dr. Türkü Yağmur Nehir, birçok Aile Sağlık Merkezi’nin “depreme dayanıksız” raporu nedeniyle kendilerine yer tahsis edilmeden tahliye edildiğini söyledi. “Binanız uygun değil, çıkın’ deniyor ama ‘yerinizi biz bulacağız’ denilmiyor” siteminde bulunan Nehir “Büyükşehirlerde sağlık hizmeti sunmaya uygun bir yer bulmak neredeyse imkânsız hale gelmiş durumda. Yeni yer bulunamadığı için ASM tamamen kapanıyor, personel işsiz kalıyor, hekimler tayin talep ediyor. ASM’ler için kamuya ait, depreme dayanıklı, sabit binalar inşa edilmelidir. Kira sözleşmeleri bakanlık güvencesiyle yapılmalıdır. Cari gider ödeneği, memur zammı değil reel piyasa koşullarına göre güncellenmelidir” dedi.