Yılın son çeyreğine girilirken bankalar, tahsilinden umudu kestikleri kredileri varlık yönetim şirketlerine devretmeye hız verdi. Bankaların Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yaptığı duyurular tek tek incelendiğinde, yıl içinde varlık yönetim şirketlerine devredilen batık kredi tutarının toplamda yaklaşık 22 milyar TL’ye ulaştığı hesaplanıyor. Bu tutar Haziran başı itibarıyla 12 milyar TL düzeyindeydi. Üç ayda yüzde 83 artış gösteren bu rakam, bankaların bilançolarını rahatlatmak için ne ölçüde agresif satışlara yöneldiğini de ortaya koyuyor.
7.2 MİLYON KİŞİ ÖDEYEMEDİ
Finansal Kurumlar Birliği (FKB) verilerine göre bugüne kadar varlık yönetim şirketlerine devredilen kredi dosyası sayısı 14.5 milyona (7.2 milyon kişiye ait) ulaştı. Toplam tutar ise 135.2 milyar TL seviyesinde. Yönetilen tahsili gecikmiş borcun yüzde 42’sini ticari krediler, yüzde 58’ini ise bireysel kredi ve kredi kartları oluşturuyor. Son örneklerden biri Garanti Bankası oldu. Banka, 1.69 milyar TL tutarındaki takipteki kredi alacaklarını iki ayrı varlık yönetim şirketine toplam 279.2 milyon TL bedelle devrettiğini bildirdi. Yani 1 TL’lik batık kredi 16.5 kuruşa satılmış oldu.
Akbank da önceki gün yaklaşık 1.2 milyar TL’lik takipteki kredi portföyünü 287 milyon TL bedel karşılığında dört farklı şirkete sattığını açıklamıştı. Yani Akbank’ın satışında 1 TL’lik batık kredi yaklaşık 245 kuruşa devredilmiş. Bankaların yıl genelinde KAP’a bildirdiği duyurulara göre 1 TL’lik takipteki kredi borcu 16 ile 35 kuruşa el değiştirdi. Sektör temsilcileri, bu tür işlemlerin bankalara hem bilançolarını rahatlatma hem de nakit yaratma imkanı sunduğunu belirtiyor. Özellikle faizlerin yüksek seyrettiği ve nakit sıkışıklığının arttığı dönemlerde, uzun yıllar sürebilecek dava süreçleriyle uğraşmak yerine alacakların iskontolu bedellerle satışı tercih ediliyor.
Davalar en az 3-4 yıl sürüyor
Ekonomist Erol Taşdelen şu değerlendirmeyi yaptı: “Takipteki tahsilatlardan umudu kesen bankalar, ana paradan da taviz vererek alacaklarını varlık yönetim şirketlerine devretmeyi hızlandırdı. Özellikle nakit sıkışıklığı ve faizlerin yüksek seyrettiği dönemlerde bankalar, ‘ne kadar nakit yaratabilirsem o kadar iyi’ anlayışıyla hareket ediyor. Çünkü dava süreçleri en az 3-4 yıl sürüyor. Dosyaları satarak yalnızca takipteki alacaklardan değil, beklenen zarar karşılıklarından da kurtuluyorlar. Böylece hem ek nakit yaratıyor hem de bilançolarını olumlu yönde düzeltiyorlar.”
Mehtap ÖZCAN ERTÜRK