Enflasyonla mücadelede yaklaşık 2.5 yıldır uygulanan yüksek faiz, düşük kur politikası, hemen hemen her sektörde üretim adetlerini, maliyetleri ve planları değiştirdi. İflaslar artarken, fabrikalar kapanırken, iş insanları bütçelerinde ayda bir değişikliğe gittiklerini söyleyerek 2026’nın da zorlu geçeceğine dikkat çekiyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi eski Başkanı İsmail Gülle, üretimde kârsızlığa dikkat çekerek, “Kâr yoksa işi sürdürülebilmek zorlaşıyor” dedi. “Yüksek faizin etkilerini iflaslarda, konkordatolarda görüyoruz” ifadelerini kullanan Gülle, “Biz, ‘enflasyon yüzde 28’e, 30’a gelir, faizde de indirim olur, pozitif bir ivme ile 2026’ya hedef bazında gireriz’ diyorduk. Hedeften çıkıldı, faiz de beklentimizin çok üzerinde kaldı. Kur geliriniz yüzde 20 civarında, ödediğiniz faizler yüzde 45 civarında, yüzde 25’lik bir ekstra gideri taşımak kolay değil” diye konuştu.
‘SİYASETİN ETKİSİ VAR’
Gülle, 2026’ya ilişkin öngörüsünü ise “2026’yı taşıyana artık hiçbir şey olmaz. Kurşun sıksan ölmez. 2026’nın gündemi de daha sıkı para politikasının getirdiği konular olacak” cümleleri ile özetledi. “Kurda denge sağlansaydı, bu kadar büyük bedeller ödenmezdi, bu kadar büyük hezeyan olmazdı. Asgari ücret bu kadar tartışılmazdı” açıklamasını yapan Gülle, enflasyonu tetikleyen sadece ekonomik koşullar mı yoksa siyasi koşullar mı sorusuna ise “Siyaset enflasyonu ne kadar etkiler, mutlaka etkisi var.Siyaset, bu tür kararları alıyor” yanıtını verdi. Sanayicinin desteklenmesi gerektiğini söyleyen Gülle, şirket planlamalarının ne kadar sıklıkla değiştiğine ilişkin soruya da “Sürekli planlarımızı değiştiriyoruz. Günü yaşıyoruz. Planlar, artık planda kalıyor” yanıtını verdi.
‘Enflasyonla mücadele kısa sürede tamamlanmalıydı’
Türkiye Makina Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Dalgakıran, 2026’da globalde rekabet eden şirketler için sıkıntılı sürecin devam edeceğini söyledi. “Biz, her ay bütçe yapıyoruz. Ekonominin kendi doğal kulvarında akmadığı bir yerde yürümeye çalışıyoruz ve biz de manueldeyiz” açıklamasını yapan Dalgakıran, “Türkiye’nin bugün yaşadıkları, geçmiş dönemden farklı. Türkiye’nin problemi globalde rekabet eden sanayi şirketlerinin yaşadığı sorunlar” dedi. Enflasyonla mücadele sürecinin uzaması ile ilgili de Dalgakıran, “Geçmiş kriz dönemlerinde, uzun vadede çözülmeye çalışıldığı zaman program başarılı olmadı” diyerek, enflasyonla mücadele sürecinin daha kısa sürede tamamlanmış olması gerektiğini belirtti.
‘Kimse yatırım yapmıyor’
İki yıldır yüzde 50 faizli kredisini geri ödediğini söyleyen Makina İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mehmet Ağrikli, “Önümüzü göremiyoruz, maliyet yapamıyoruz, planlama yapamıyoruz. Böyle bir ortamda da kimse yatırım yapmıyor. Yatırım olmadığında biz makineciler hiç makine satamıyoruz” diye konuştu. “Krizler başladığında, önce makine sektörü etkilenir” diyen Ağrikli, “Devlet bize teşvik vermesin ama rahatlıkla çalışabileceğimiz, ürünlerimizi satabileceğimiz, rekabet edebileceğimiz bir ortam yaratsın” ifadesini kullandı.
Hülya Keskin Oruçoğlu