Teknoloji hızla ilerlerken devlet ve vergi yönetimi dünyası da bu değişime hızla ayak uyduruyor. Türkiye’de, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından mükelleflerle iletişimi ve hizmet sunumunu dönüştürmeyi hedefleyen bir dizi yeni proje yürürlüğe konuluyor. Bu bağlamda hem sohbet robotu başta olmak üzere yapay zekâ destekli uygulamalar hem de süreçlerin tamamen dijitalleşmesi yönünde somut adımlar dikkat çekiyor.

DİJİTAL MÜKELLEF

GİB’in planı arasında, mükelleflerin vergiyle ilgili sorularını cevaplayabilecek bir yapay zeka destekli sohbet robotu geliştirmek yer alıyor. Bu robot, klasik bilgilendirme hattı ya da form doldurma süreçlerinin ötesinde, bir dijital mükellef temsilcisi gibi hareket edecek. Daha önce “GİBİ” adıyla hayata geçirilen dijital vergi asistanı sayesinde, mevzuata ilişkin genel sorulara yanıt verilebiliyor. Ancak yeni hedef, yalnızca bilgi verme değil; mükellefin “Ne zaman? Ne yapmalı?” gibi süreç odaklı sorularına da yardımcı olmak.

DİJİTAL KOLAYLIK

GİB, yalnızca sohbet robotu değil; vergi işlemlerinin büyük kısmını internet ortamında yönetilecek hâle getiriyor. Dijital Vergi Dairesi platformu üzerinden pek çok işlem beyanname, bildirim, dilekçe elektronik ortamda yapılabiliyor. Örneğin 2024 yılında 17 milyar üzerinde belge elektronik ortamda düzenlenmiş; sistemlere 362 milyon giriş yapılmıştı. GİB, bu sayede bürokratik gecikmeleri azaltmayı, hata oranlarını düşürmeyi ve insan kaynağını daha verimli kullanmayı hedefliyor.

MÜKELLEFLER DAHA HIZLI YANIT BULACAK

Sohbet robotu: GİB, mükelleflerin en çok sıkıntı yaşadığı “vergilendirme süreci”,“hangi vergiye tabiim”, “muafiyet var mı” gibi sorulara yanıt verecek bir yapay zeka robotu üzerinde çalışıyor. Entegrasyon ve dijital dönüşüm: GİB, üst düzey teknolojik altyapısıyla açık kaynak işletim sistemi, mobil uygulamalar tüm mükellef işlemlerini tek çatı altında toplayacak. Yapay zeka destekli proje hayata geçmesi ile birlikte mükellefler, vergiyle ilgili soruları veya işlemleri bir telefon görüşmesine ya da ofise gitmeye gerek bırakmadan gerçekleştirebilecek. 7/24 hizmet, self-servis imkânları artacak. Mevzuata dair belirsizlikler azalacak. Doğrudan doğruya hizmet olacak. Mükellefler, “Hangi dönemde ne ödeyeceğim” , “Bu muafiyet bana uygulanır mı” gibi sorulara hızlı yanıt bulacak. Süreçlerin dijital ortama taşınmasıyla hangi işlemin ne durumda olduğu daha görünür hâle gelecek. Mükelleflerin kişisel veriler konusunda daha dikkatli olması gerekiyor; hangi bilgiler paylaşılıyor, sistem nasıl çalışıyor gibi sorular yanıt bulacak.

Mehmet GÜNEY