Eurostat’ın 2024 yılına ilişkin Avrupa’da Yaşam Koşulları istatistikleri, Türkiye’nin barınma koşullarında Avrupa geneline kıyasla ciddi yapısal sorunlarla karşı karşıya olduğunu ortaya koydu. Verilere göre Türkiye, konut masrafı yükü, aşırı kalabalık hane oranı ve ısınamama problemi gibi üç temel göstergede Avrupa’nın en yüksek risk grubundaki ülkeleri arasında yer aldı.

Türkiye’de nüfusun yüzde 38,2’si aşırı kalabalık hanelerde yaşıyor. Bu oran, Avrupa Birliği ortalaması olan yüzde 16,9’un iki katından fazla. Eurostat haritasında Türkiye, Romanya (yüzde 40,7) ve Letonya (yüzde 39,3) ile birlikte kıtanın en yoğun evlerde yaşanan ülkelerinden biri olarak gösteriliyor. Aşırı kalabalık konutlar, özellikle düşük gelirli ve çocuklu hanelerde dikkat çekiyor.

ISINAMAYAN HANELERİN ORANI yüzde 15,1’E GERİLEDİ

Eurostat verilerine göre Türkiye’de 2023 yılında evini yeterince ısıtamayan nüfusun oranı yüzde 19,5 idi. Bu oran 2024’te yüzde 15,1’e gerilese de Türkiye, hâlâ Avrupa’da ilk 5 ülke arasında yer alıyor. Avrupa ortalaması ise yüzde 9,2.

Veriler, Türkiye’de ısınma sorununun mutlak olarak azaldığını gösterse de, barınma kalitesinin genel düzeyi hâlâ alarm veriyor.

KONUT MASRAFI GELİRİN YÜZDE 40’INI AŞIYOR

Eurostat’ın “housing cost overburden” istatistiğine göre, Türkiye’de hanelerin yüzde 14,8’i gelirinin en az yüzde 40’ını konutla ilgili harcamalara (kira, faturalar, vergiler vb.) ayırıyor. Bu oranla Türkiye, Yunanistan (yüzde 28,9), Norveç (yüzde 15,4) ve İsviçre’nin (yüzde 15,3) ardından Avrupa’da dördüncü sırada yer alıyor. AB ortalaması ise yalnızca yüzde 8,2.

TÜRKİYE’NİN DURUMU AVRUPA’DAN KOPUYOR

Türkiye, üç temel konut göstergesinde de Avrupa ortalamasının çok üzerinde yer alıyor:

• Aşırı kalabalık konut oranı: yüzde 38,2 (AB: yüzde 16,9)

• Isınamayan hane oranı: yüzde 15,1 (AB: yüzde 9,2)

• Konut masrafı yükü: yüzde 14,8 (AB: yüzde 8,2)

Tablo: Türkiye’nin Barınma Göstergeleri (2024)

Berfu KARGI / KARAR