Merkez Bankası, Türk Lirası üzerindeki kısa vadeli spekülatif baskıyı azaltmak amacıyla “carry trade” olarak bilinen sıcak para girişlerini caydıracak önlemler uygulamaya başladı. Bloomberg’in aktardığına göre, bu strateji liraya yönelik son dönemde artan yabancı ilgiyi kontrol altına almayı hedefliyor. Son haftalarda özellikle cuma günleri liranın dolar karşısındaki değer kaybı dikkat çekici şekilde hızlandı. Bloomberg hesaplamalarına göre, cuma günleri lira diğer günlere kıyasla 3-4 kat daha hızlı değer kaybediyor. Bu eğilim, yatırımcıların perşembe günü lira alıp pazartesi günü satış yaparak hafta sonu faiz kazancı elde etmeye çalıştığı kısa vadeli stratejileri baltalıyor.
KUR ŞOKU YARATIYOR
Yaklaşık yüzde 50 seviyesindeki faiz oranları, lirayı düşük faizli para birimlerinden borçlanıp yüksek faizli varlıklara yatırım yapmayı içeren taşıma ticareti için cazip hale getiriyor. Bloomberg’e göre, TL’de carry trade işlemleri mayıs ayında 2021’den bu yana en yüksek getiriyi sağladı. Ancak kârlar ağırlıklı olarak “sıcak para”dan ve haftalık gibi çok kısa vadeli pozisyonlardan kaynaklanıyor.
Yetkililer, bu girişlerin ani çıkışlara yol açarak kurda oynaklığı artırmasından endişe ediyor. Mart ayında Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından liranın birkaç saat içinde yüzde 10 değer kaybetmesi, bu riskin somut bir örneği olarak görülüyor. Bloomberg’e konuşan QNB Finansbank Başekonomisti Erkin Işık, “Yetkililer kısa vadeli carry trade girişlerini pek istemiyor. Bu işlemler döviz rezervlerinde ve kurlarda ciddi dalgalanmalara yol açabiliyor” ifadelerini kullandı.
Son iki ayda 3.4 milyar dolarlık giriş oldu
Ekonomist Haluk Bürümcekçi’nin hesaplamalarına göre, 18 Nisan’dan geçen haftaya kadar carry trade işlemleriyle Türkiye’ye yaklaşık 3.4 milyar dolar giriş oldu. Bu yatırım stratejisi son beş çeyrektir art arda kazanç sağlıyor. En son böyle bir kazanç serisi 2012 yılında görülmüştü. Ancak bu işlemlerin büyük bölümü haftalık gibi oldukça kısa vadeli pozisyonlara dayanıyor. Morgan Stanley, Deutsche Bank ve ING gibi kurumlar lira üzerinden taşıma pozisyonlarını önerirken, HSBC uzun vadeli Türk Lirası tahvillerine yatırım yapılmasını tavsiye ediyor.