Adalet Bakanlığı, sigorta uyuşmazlıklarının çözümüne yönelik kapsamlı bir değişiklik için harekete geçti. Hazırlanan taslağa göre, sigorta tazminat davalarında zorunlu olan arabuluculuk şartı, artık Sigorta Tahkim Komisyonu'na yapılacak başvurular için de geçerli olacak.
Sigortacılık Kanunu'nun 30. maddesine eklenmesi planlanan hükme göre, taraflar anlaşmazlığı öncelikle bir arabulucuda çözmeye çalışmadan doğrudan Tahkim Komisyonu’na başvurursa, bu başvurular usulsüz sayılacak ve doğrudan reddedilecek.
YENİ SİSTEMİN AYRINTILARI
- Arabuluculukta çözülen dosyalar sayesinde tahkime giden dosya sayısı azalacak, kalan dosyalarda daha nitelikli yargılama yapılacak.
- Sigorta şirketleri açısından yaklaşık 4 milyar liralık tasarruf sağlanacak, bu da tüketiciye ek yük bindirmeyecek.
- Süre sınırlı olacak: Arabuluculuk en fazla 28 gün içinde tamamlanacak. Böylece tahkim sürecine eklenen zaman uzaması sınırlı kalacak.
- Bu sürede uyuşmazlıkların yarısının arabuluculukta çözümlenmesi hedefleniyor.
- Arabuluculuk sürecinde tarafların hesap yapmasına engel bulunmuyor; çoğunlukla avukatla temsil ediliyorlar. Ayrıca sigorta avukatlarının bilirkişi olarak hesaplamalara katkı sunduğu belirtiliyor.
- Bu nedenle hak kaybı riski bulunmadığı, nitekim bugüne kadar sigorta hukukunda görülen 200 bin ihtiyari arabuluculuk dosyasında da sorunsuz uzlaşma sağlandığı vurgulanıyor.
- Türkiye’de görev yapan 49 bin arabulucu mevcut.
- İstanbul Tahkim Merkezi de arabuluculuk–tahkim alanında proje yürütüyor.
EK MALİYETLER DOĞURABİLİR
Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakemleri ve bazı sektör temsilcileri düzenlemeye itiraz ediyor. Hâlihazırda uyuşmazlıklar ortalama 3 ila 6 ayda sonuçlanıyor. Arabuluculuk aşamasının eklenmesiyle sürenin 8 ila 11 aya çıkabileceği uyarısı yapılıyor. Uzmanlar, bu durumun hem vatandaşın hak arama süresini uzatacağını hem de ek maliyetler doğurabileceğini belirtiyor. Avrupa Birliği’nin daha önce Sigorta Tahkim Komisyonu’nu “örnek model” olarak gösterdiğini hatırlatan hukukçular, düzenlemenin komisyonun hız ve etkinlik avantajını gölgeleyebileceğini vurguluyor.
MAĞDURLAR AÇISINDAN RİSKLİ SONUÇLAR DOĞURABİLİR
Türkiye’de yılda yaklaşık 600 bin başvurunun yapıldığı sigorta uyuşmazlıklarında hedef, mahkemelerin iş yükünü azaltmak ve tarafları masada uzlaştırmak. Ancak özellikle trafik kazaları ve destekten yoksun kalma tazminatlarında arabuluculuk aşamasının zorunlu hale gelmesi, mağdurlar açısından riskli sonuçlar doğurabilir. Uzmanlara göre, tazminat miktarı bilirkişi hesaplamaları yapılmadan netleşmediği için, arabuluculuk görüşmelerinde zarar görenlerin sigorta şirketlerinin teklif ettiği düşük rakamlara razı kalma ihtimali ortaya çıkabilir.
YENİ SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?
- Sigorta şirketine başvuru yapılacak ve 15 gün beklenecek.
- Zorunlu arabuluculuk süreci başlayacak.
- Masraflar öncelikle sigorta şirketi tarafından karşılanacak.
- Tahkim sonucunda sigortalı haksız çıkarsa bu bedel sigortalıya yansıtılacak.
- Arabuluculukta anlaşma sağlanamazsa dosya Sigorta Tahkim Komisyonu’na aktarılacak.