Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 15 Temmuz 2025 itibarıyla Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı olup, hala Bağ-Kur (4B) tescili bulunmayan vatandaşların sigortalılık kaydının otomatik olarak yapılacağını duyurdu. Yeni uygulama kapsamında her ay 9.036,91 TL prim borcu çıkarılacak ve ödeme yapılmaması durumunda gecikme cezası ile faiz işletilecek.

Türkiye Gazetesi'nden Ssoyal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş'a göre, özellikle 65 yaş üzeri tarımsal faaliyette bulunan vatandaşlar bu uygulamadan ciddi şekilde etkileniyor. Bu yaş grubundaki bireylerin borçtan muaf olabilmeleri için SGK’ya şahsen gidip dilekçe vermeleri gerekiyor. Ancak birçok vatandaş bu zorunluluğu bilmediği için gecikmeli olarak haberdar oluyor ve kuruma başvuru yapmadan borçlandırılıyor. Binlerce kişinin halen uygulamadan habersiz olduğunu belirten Karakaş, çözüm önerisini şöyle açıkladı:

"'65 yaş ve üzerinde olup tarımsal faaliyette bulunanlar, Kuruma başvurup yazılı talepte bulunmaları hâlinde 4/1-b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olur' şeklinde basit bir düzenleme ile bu mesele kökünden çözülmüş olur."

SGK YURT DIŞINDA OLDUKLARINI İSPATLAMALARINI İSTİYOR

SGK’nın mağduriyet oluşturduğu bir diğer uygulama ise işverenler tarafından yurt dışına geçici görevle gönderilen çalışanları ilgilendiriyor. SGK, bu kişilerin emeklilik sürecinde yurt dışında görevli olduklarını ispatlamalarını istiyor. Ancak talep edilen belgeler (hizmet akdi, görevlendirme evrakı, uçak bileti, otel fişi vb.) yıllar geçtikçe kaybolabiliyor. Bu belgeler olmadan o dönemlerde ödenen sigorta primleri emeklilik hesabına dahil edilmiyor.

YURT DIŞINDAKİ GÖREV SÜRESİ TEHLİKEDE

İşverenin vefat etmesi, şirketin kapanması ya da evrakların zaman aşımına uğraması hâlinde belgelerin temin edilmesi mümkün olmuyor. Bu durumda sigortalının yurt dışındaki görev süresi hizmetten sayılmıyor ve emeklilikte büyük hak kayıpları yaşanıyor.

SGK BİLDİRİM YAPMA ZORUNLULUĞU GETİRMELİ

Karakaş, "SGK’nın bu uygulaması nedeniyle mağduriyetlerin bertaraf edilmesi için çözüm olarak Sosyal Güvenlik Mevzuatı kapsamında iş yeri kayıtları zaman aşımına uğrayan, iş yeri prim borcu olmayan sigortalıların bildirimlerinin kabul edilmesi, ilerleyen dönemlerde bu mağduriyetlerin yaşanmaması için MPHB üzerinden ya da başka bir uygulama ile e-Devlet üzerinden yurt dışına görevli olarak gönderilen işçi için bir uygulama yapılması, iş yeri tarafından yurt dışına görevli olarak gönderilen kişiler için Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirim yapma zorunluluğu getirilmesi gibi öneriler sunulabilir." dedi.