Yeni yılda uygulanacak asgari ücret görüşmeleri yaklaşırken özel sektörde ücret artışları dikkat çekici biçimde düşük seyretti. Asgari ücrete 2025 için yüzde 30 zam yapılırken, özel sektörde çalışanların ortalama maaş artışı yıl genelinde yüzde 27’de kaldı. Yılın ilk yarısında yüzde 18 olan artış oranı, ikinci yarıda yüzde 8’e gerileyerek toplam zammın asgari ücretin altında kalmasına yol açtı.
ÖZEL SEKTÖRDE ÜCRET ARTIŞI ASGARİ ÜCRETİN GERİSİNDE KALDI
Yeni yılda belirlenecek asgari ücret merakla beklenirken, özel sektör çalışanlarının 2025’te aldığı zamların asgari ücret artışının altında kaldığı ortaya çıktı. Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da temmuzda ara zam yapılmadı. Asgari ücret 2025’te yüzde 30 yükselirken, özel sektörde ortalama ücret artışı yüzde 27 seviyesinde kaldı. Yılın ilk yarısında ortalama maaşlar yüzde 18, ikinci yarıda ise sadece yüzde 8 arttı.
ASGARİ ÜCRET KOMİSYONUNDA DEĞİŞİM BELİRSİZ
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun yeni yıl zammını belirlemek için gelecek hafta toplanması bekleniyor. Ancak komisyonun yapısında değişikliğe gidilip gidilmeyeceği hâlâ netleşmiş değil. TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay, geçen yıl yaptığı açıklamada mevcut komisyon yapısını “adil değil” diyerek eleştirmiş ve düzenleme yapılmazsa görüşmelere katılmayacaklarını ifade etmişti.
TÜRK-İŞ’TEN KOMİSYON YAPISI İÇİN YENİ FORMÜL
TÜRK-İŞ Başkanlar Kurulu’nun 4 Kasım’daki toplantısında komisyonun nasıl olması gerektiğine ilişkin bir öneri öne çıktı. Mevcut sistemde işçi, işveren ve hükümet beşer üye ile temsil edilirken, uyuşmazlık durumunda hükümet kanadı belirleyici oluyor. Yeni öneriye göre komisyonun 11 üyeye düşürülmesi, 5 işçi temsilcisinin karşısında hükümet ve işveren kanadından toplam 5 temsilcinin bulunması ve başkanlığın tarafsız bir kişi tarafından yürütülmesi isteniyor.
“YÖNETMELİK DEĞİŞMEDEN MASAYA OTURMAYIZ”
Ergün Atalay, toplantı sonrasında yaptığı açıklamada komisyona katılmama kararlarının hâlâ geçerli olduğunu hatırlattı. Yönetmeliğin değişmesi durumunda yeniden değerlendirme yapacaklarını söyleyen Atalay, işçinin sözünün geçeceği adil bir yapı kurulmadıkça masaya dönmeyeceklerini vurguladı. Atalay’a göre çözüm, 5 işçi–5 işveren–tarafsız başkan formülünden geçiyor.
2025 ASGARİ ÜCRET İÇİN OLASI SENARYOLAR
Yeni yılda uygulanacak brüt asgari ücretin yüzde 20 zamla 31.206 TL, yüzde 25 zamla 32.506 TL, yüzde 30 zamla ise 33.807 TL olacağı hesaplanıyor. Net asgari ücretin ise sırasıyla 26.525 TL, 27.630 TL ve 28.736 TL seviyelerine karşılık gelmesi bekleniyor.
ÖZEL SEKTÖR ARTIŞI ASGARİ ÜCRET ZAMMINI YAKALAYAMADI
2025’te asgari ücrete yapılan yüzde 25’lik artışa rağmen özel sektörde maaşlardaki yükseliş daha düşük kaldı. SGK’nın prime esas kazanç verilerine göre özel sektörde ortalama brüt ücret Aralık 2024’te 37.523 TL iken, Şubat 2025’te yüzde 18 artışla 44.247 TL'ye çıktı. Ağustos’ta ise yüzde 8’lik yeni artışla 47.677 TL seviyesine ulaştı. Yılın tamamında ortalama artış yüzde 27 oldu; bu oran asgari ücret zammının 3 puan altında kaldı.
Asgari ücret geçen yıl yüzde 49 artmış ve ara zam yapılmamıştı. Buna rağmen kamu ve özel sektörde ortalama ücretler yıl boyunca yüzde 58’in üzerinde yükselmiş, artış asgari ücretin 9 puan üzerine çıkmıştı. Böylece ortalama ücretin asgari ücrete oranı 2023’te 1,71’den 2024’te 1,88’e çıkmıştı. Ancak 2025’te bu oran yeniden gerileyerek 1,83’e düştü.
SGK verilerine göre maaşların asgari ücrete yakın olduğu alanlarda işverenler yılın ilk yarısında yüksek oranlı zam yaparken, ikinci yarıda artışlar sınırlı kaldı. Bu sektörlerde toplam zam oranı yüzde 30 dolayında gerçekleşti. Ücretlerin daha yüksek olduğu alanlarda ise artışların yıl içine yayıldığı ancak genel olarak yüzde 30’un epey altında kaldığı görülüyor.
Bazı sektörlerde ücret artışları oldukça sınırlı kaldı. Örneğin posta ve kurye hizmetlerinde toplam zam sadece yüzde 5 oldu. Depolama ve taşımacılık destek hizmetlerinde artış yüzde 13’te kalırken, bina dışı yapı inşaatında toplam artış yüzde 17’de gerçekleşti.
