Otomobil ve hafif ti­cari araç pazarının mart ayı karnesi bel­li oldu. Otomobil Distribü­törleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verileri, en iyi mart ayı verilerine işaret etti. Ay­lık bazda 2025'te ilk kez en yüksek satış rakamlarına im­za atıldı. Geçen yılın aynı ayı­na göre, toplam pazar yüzde 6,4 artarak 116 bin 900 ade­de ulaştı. Türkiye’de yaşanan son gelişmeler sonrasında kurdaki hareketlenme fiyat­ları da etkiledi.

Tüketici artık daha pro­aktif davranarak, fiyatlara zam gelmeden harekete geç­ti. Hatta bazı markalar daha mart ayı bitmeden fiyatlarda güncelleme yaptı.

Bayiler bayram öncesinde gece yarılarına kadar çalıştı

Mevcut ortamda bekleme­ye geçen tüketicinin, ‘fiyatlar artacak beklentisi’ mart ayı­na rekor kırdırdı. Bayram geçişine rağmen, plazalarda yoğunluk sürdü. Bazı bayiler bayramda bile mesai yaparak mart ayı ka­panmadan faturalama yaptı. Aynı zamanda yerli satışları­nın da mart ayında vites yük­selttiği görüldü. Grafikler yukarı doğru yükseldi. Mart ayında otomobil satışları da bir önceki yılın aynı ayı­na göre yüzde 5,5 yükselerek 91 bin 828 adede çıktı. Hafif ticari araç satışları da yüzde 10,2 arttı 25 bin 72 adet ola­rak gerçekleşti. Satışlar son 10 yıllık mart ortalamasına göre yüzde 48 artış kaydetti.

Toplam pazar vites düşürdü

Yılın ilk çeyreğinde otomo­bil ve hafif ticari araç paza­rı 2024’e göre vites düşürdü. Satışlar bir önceki yılın çey­reğine göre yüzde 6,5 oranın­da azalarak 276 bin 284 adet oldu. Otomobil satışları bu süreçte 2025 yılı ocak-mart döneminde geçen yıla göre yüzde 4,1 oranında azalarak 223 bin 793 adet, hafif tica­ri araç pazarı ise yüzde 15,5 azalarak 52 bin 491 adet ol­du. En büyük kaybı yine hafif ticari araç pazarı yaşadı. A, B ve C segmenti küçülürken, D ve E segmenti büyüdü.

Aynı zamanda daralma tüm gövde tipine yansıdı. Fa­kat SUV’ler yine yerden yük­sek seyretmeye devam etti.

“Pazar 1 milyonu bulur ama yeni rekor zor”

 Satış rakamlarını DÜNYA’ya değerlendiren ODMD Yönetim Kurulu Başkanı Ali Haydar Bozkurt, “Rekorların arka arkaya kırıldığı 2023 ve 2024 yılları, otomotiv sektörü açısından tamamen farklı dönemlerdi.

Bu olağanüstü iki yılın ardından 2025 yılı için aynı hızda bir büyüme beklenmiyor. Açıklanan verileri de değerlendirdiğimizde, 2025’in ilk 3 ayında kampanyaların devam ettiğini ve sektörün belli bir hızın altına düşmediğini ifade edebiliriz. Özellikle ÖTV muaf araç satışlarında, yeni regülasyonlarla birlikte yerli araç tarafında önemli bir hareketlenme oldu. 2025 seyri açısından ilk çeyrek verileri, yılın genelini değerlendirmek adına önem taşıyordu.

Üç aylık fotoğrafa ve yılın geri kalanına baktığımızda pazardaki şu anki görünüm, bizi 1.1 milyon civarında bir büyüklüğe götürüyor. Ekonomik seyirde olağanüstü bir değişiklik veya beklenmedik olumsuz bir gelişme yaşanmazsa, pazarın bu seviyelerin altına düşmeyeceği öngörülüyor, ancak yeni bir rekora ulaşılması zor görünüyor” dedi.

ÖTV destekli modellerde en yüksek voltaj

Elektrikli araç satışlarında da voltaj tam hız artmaya devam ediyor. Artık yüzde 10 barajını aşan elektrikli modeller, mart ayında bu rekor oranı yüzde 13,8’e taşıdı. Sadece hibrit otomobiller 63 bin 884 adetle otomobil pazarından yüzde 28,5 pay aldı.

Elektrikli araç satışları da 29 bin 594 adetle yüzde 13,2 paya sahip oldu. Mart ayında ise 12 bin 704 adet elektrikli araç satıldı. ÖTV destekli modellerin bu süreçte etkisi oldukça yüksek. Özellikle TOGG’un uyguladığı kredi kampanyasında satışların voltajı arttı. Elektrikli araçta yüzde 10, plug-in hybrid araçlarda da yüzde 30’luk vergi dilimi satışların yön değiştirmesini de beraberinde getirdi.

Lükste de dikkat çeken bu durum özellikle BMW’ye yaradı. Marka bu süreçte ÖTV destekli melez modellerle birlikte Cardata’nın hesaplamalarına göre, yüzde 106,5’lik büyüme yaşadı. Gelecek dönemde pazarda daha fazla fişe takılabilir içten yanmalı modellerin yer alması bekleniyor.

Yerliler son çeyrekte vites yükseltti

Mart ayıyla birlikte yerli araç satışları da gaza bastı. Sadece otomobil tarafına baktığımızda, Mart 2025’te 28 bin 546 adet yerli araç satışının gerçekleştiği görüldü. İthal tarafta ise 63 bin 282 adetlik satış rakamı gerçekleşti. Bu ay toplamda 91 bin 828 otomobil satılırken, yerliler bu pazardan yüzde 31’in üzerinde pay aldı.

En son alınan kararla birlikte ÖTV muafiyeti kapsamında yerlilere talep mecburi bir şekilde arttı. ÖTV muafiyeti kapsamında sadece yerlileri tercih etmek zorunda kalan tüketici, yerli pazarını martta büyüttü. Fiat Egea sedan ve cross ile ilk çeyreğin en yüksek satış rakamına martta ulaştı. Renault da Clio ve Megane ile yine martta aynı tabloyu paylaştı. TOGG T10X ve Toyota C-HR da mart ayında zirveye oynadı. Toyota modellerinin ÖTV muafiyeti kapsamındaki satışlarının yüzde 78,6 oranında olduğu paylaşıldı.

“Kur artınca otomobil alımları öne çekildi”

DÜNYA'ya değerlendirmelerde bulunan CARDATA Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, “Mart ayında Renault, Peugeot ve Toyota gibi markaların satışlarının ön planda olduğu görülüyor. Renault liderliğini devam ettirirken, Peugeot’un filo satışlarının desteğiyle ciddi bir artış yaşadığı anlaşılıyor. Satışlardaki bu yükselişi etkileyen çeşitli faktörler bulunuyor.

Filo satışlarının etkisiyle Renault ve Peugeot’un ilk sıralarda yer alması, ÖTV teşvikli araç satışlarının uçuşa geçmesi ve elektrikli araç satışlarının önemli ölçüde artması dikkat çekiyor. Nisan başındaki fiyat değişiklikleri incelendiğinde, Toyota, Land Rover, BMW, Citroen, Nissan, Opel, Mercedes ve Kia gibi birçok markanın 2024-2025 modellerinde zam yaptığı görülüyor.

Hyundai’nin i20 ve Bayon modellerinde 30 bin TL’lik indirim yaparak fiyatlarını sabit tuttuğu, BYD, DS, Peugeot ve Subaru’nun fiyatlarında değişim yapmadığı kaydediliyor. 2025 yılının ilk üç ayında euro kurundaki artış yüzde 14 olarak gerçekleşti. Buna karşın markaların yaptığı ortalama zam oranı yüzde 6 civarında. Bu da markaların henüz kurdaki artışı fiyatlarına tam olarak yansıtmadığını gösteriyor.

Yani döviz kurundaki artışın etkisi henüz fiyatlara tam anlamıyla yansımış değil ve önümüzdeki aylarda daha fazla fiyat artışı beklenebilir. Fiyatların bu denli yüksek olduğu bir dönemde dahi satış rekorlarının kırılması, kampanyalar, ÖTV teşvikleri, filo alımları ve tüketicilerin fiyat artış beklentisiyle alımlarını öne çekmesi gibi faktörlerle açıklanabilir” açıklamasında bulundu.

“Tüketici hızlı hareket etmeye başladı”

Geçtiğimiz günlerde DÜNYA’ya konuşan başka bir isim ise Honda Türkiye Başkan Yardımcısı Bülent Kılıçer, pazarın 100 bin adedi geçeceğini paylaşarak; “Artık müşteriler Türkiye’nin dinamiklerine göre hareket ediyor. Son yaşanan kur dalgalanmalarından sonra tüketici hızlı hareket etmeye başladı. Zam gelecek beklentisi tam da bu yüzden mart ayına yaradı. Pazarda mart ayında hızlı bir büyüme oldu.

Artan kur sonrasında gelecek zam beklentisiyle tüketici pazarı üç haneye taşıdı. Bu süreçte Honda müşterileri bizden hiç vazgeçmedi. Kurdaki artış da zaten pazarı tetikleyince mart ayını iyi bir grafikle kapattık. Kur bu seviyede devam ederse fiyatlar çok dalgalanmaz” diye konuştu. Geçen hafta Kılıçer, ilk iki aya göre, pazarın oldukça iyi bir performans sergileyeceğinden bahsetmişti.

Ali YILDIRIM