Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen ve önümüzdeki günlerde Genel Kurul’da ele alınması beklenen vergi kanunları ile bazı kanunlarda değişiklik içeren teklif, emeklileri doğrudan ilgilendiren bir madde içeriyor.

Teklife göre, SGK’den emekli aylığı ya da geçici veya sürekli iş göremezlik geliri alanların genel sağlık sigortası (GSS) prim borçları, gelir veya aylıklarından en fazla yüzde 25 oranında yapılacak kesintiyle tahsil edilecek.

MEVCUT UYGULAMA NASILDI?

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre, nafaka borçları dışında emekli aylıklarına haciz konulamıyor. Ancak 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun gereği, SGK alacakları öncelikli kabul edildiğinden emekli maaşlarının dörtte birinden az, üçte birinden fazla olmamak üzere kesinti yapılabiliyor.

Bu durumlar dışında emekli aylıklarından kesinti yapılabilmesi için kişinin yazılı onayı gerekiyor.

KİMLERİ KAPSAYACAK?

Komisyonda milletvekillerinin “Bu düzenlemeden kimler etkilenecek?” sorusuna SGK Başkan Yardımcısı İsmail Ertüzün yanıt verdi. Ertüzün, memuriyetten ayrılıp tekrar göreve dönen ya da sigortalı olarak çalışan bazı kişilerin geçmiş dönemden kalan GSS prim borçlarının bulunduğunu belirtti.

Ertüzün’e göre, memurlar ve 4/a (SSK) kapsamındaki çalışanlarda emekli aylığı bağlanmadan önce borç kontrolü yapılmazken, sadece Bağ-Kur’lular için bu sorgulama zorunlu.

BAĞ-KUR’LULARIN PRİM BORCU ŞARTI

Mevzuata göre, Bağ-Kur’lulara malullük veya yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için genel sağlık sigortası primi dahil tüm prim borçlarının ödenmiş olması gerekiyor. Aynı şekilde, Bağ-Kur’lunun vefatı durumunda dul ve yetim aylığı bağlanabilmesi için de prim borçlarının kapatılması zorunlu.

Borcunu ödemeyen Bağ-Kur’lulara veya hak sahiplerine maaş bağlanmazken, SSK ve Emekli Sandığı kapsamındakilere emekli aylığı bağlanırken borç sorgulaması yapılmadığı için geçmişe ait borçlar emeklilik sonrası tespit edilebiliyor.

KAPSAMDAKİ KİŞİ SAYISI 961 BİN

Ertüzün, düzenlemeden etkilenecek kişilerin memuriyetten ya da SSK’den emekli olup ara dönemlerde GSS borcu bulunan kişiler olduğunu açıkladı. Bu kapsamda 961 bin kişi yer alıyor. Ayrıca 1999 öncesi sigortalı olup GSS borcu bulunan 304 bin kişi daha bulunuyor.

Ertüzün, düzenleme yapılmamış olsaydı SGK’nin bu alacakları haciz ve icra gibi yöntemlerle tahsil etmek zorunda kalacağını, yeni uygulamayla borçların daha yumuşak biçimde tahsil edilmesinin amaçlandığını belirtti.

DUL VE YETİM AYLIKLARINA DA KESİNTİ GELECEK

Kanun teklifi Genel Kurul’da aynen kabul edilirse, dul ve yetim aylığı alan ve aylık bağlanan dosyadaki kişinin prim borcu bulunanların maaşlarından da yüzde 25’e kadar kesinti yapılabilecek.

KESİNTİLER 1 OCAK 2026’DA BAŞLAYACAK

Prim borcu bulunan emekliler için kesinti düzenlemesi 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek. Bu tarihten itibaren borcu olan emeklilerin maaşlarından düzenli kesinti yapılmaya başlanacak.