Memur ve emekli maaş zammı hesaplaması yaklaşırken TÜİK yine milyonlarca emekli ve memurun bam teline bastı. 2025 yılı enflasyon hesaplaması yapan İTO, TÜİK ve ENAG arasında 2,13 puan fark oluştu. Enflasyonda yapılan ince ayarla TÜİK enflasyonu beklentilerin çok altında gelerek aylıkta yüzde 1,53 olarak açıklandı. Bu oran Merkez’e faizi düşürme alanı da açtı.

VATANDAŞ DIŞINDA HERKES MEMNUN

epet hesabı mahkemelik olan TÜİK’e göre mayısta enflasyon aylık 1,53 yıllık 35,41 oldu. ENAG’ın yıllık 71,23 olarak hesapladığı enflasyonu İTO 46,57 olarak belirledi. 2025 yılı enflasyon hesaplaması yapan İTO, TÜİK ve ENAG arasında yıllık fark iki katına çıktı. TÜİK’in açıkladığı enflasyon verisi vatandaş dışında herkesi memnun etti. Çarşı ve pazarda fiyat artışını ENAG’ın rakamlarına göre yaşayan, maaş zammını ise TÜİK’in düşük verilerine göre alan milyonlar, emekli maaşının gerçek enflasyon karşısında erimesine isyan etti.

FAİZ İNDİRİMİ GARANTİLİ AYARLAMA

Uzmanlar, beklentilerin altında kalan verinin faiz indirimi sağladığında birleşti. Prof. Şenol Babuşcu: Faiz indirimi için ayarlama. Düşük açıklanan veri emekli ve memur zammını da sınırlayacak.

Prof. Günçavdı: TÜİK bir mucize gerçekleştirmiş. Mahfi Eğilmez: Enflasyon düşüyormuş gibi yapmakla düşmez, amaç düşük ücret artışları ve düşük kira zamları için zemin hazırlamaksa iş başka.

İnan Mutlu: TÜİK şapkadan fil çıkardı. Yüksek faiz eleştirileri ayyuka çıkınca enflasyon ayarlaması yaptı.

BU FORMÜL FAİZİ DE MAAŞI DA DÜŞÜRÜR

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mayıs ayına yönelik enflasyon verilerini açıkladı. Buna göre 2025 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 1,53, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 15,09, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 35,41 ve on iki aylık ortalamalara göre de yüzde 45,80 artış yaşandı. Açıklanan bu veriler ekonomistlerin beklentilerinin çok altında gerçekleşti. Ortalama beklenti enflasyonun mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 2,10 artacağı yönünde olmuştu. Dün bir enflasyon verisi de Bağımsız akademisyen ve ekonomistlerden oluşan Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) tarafından açıklandı. ENAG ise mayıs ayında enflasyonun aylık bazda yüzde 3,66 attığını, yıllık enflasyonun yüzde 71,23 olarak gerçekleştiğini duyurdu. TÜİK’in açıkladığı enflasyon verisi halk dışında herkesi memnun etti. Çarşıda-pazarda fiyat artışını ENAG’ın rakamlarına göre yaşayan, maaş zammını ise TUİK’in düşük verilerine göre alan milyonlar, emekli maaşının gerçek enflasyon karşısında erimesine isyan etti.

ENAG’A GÖRE EMEKLİ MAAŞI 50 BİN LİRA

Mayıs ayı enflasyonunun yüzde 1,53 olmasıyla emeklilerin alacağı 5 aylık enflasyon farkı yüzde 15,09 olacak. Memurlar için ise enflasyon farkı yüzde 8,57 oldu. Memur maaşlarına enflasyon farkına 7. Dönem Toplu sözleşmesindeki yüzde 5 ilave edilmesi halinde yaklaşık yüzde 14 oranında kümülatif zam meydana gelecek. Halihazırda en düşük emekli maaşı 14 bin 469 lira. Mevcut verilerle kesinleşen zam miktarı 2 bin 183 lira 37 kuruş. Bu da emeklinin cebine şimdiden en düşük 16 bin 652 lira 37 kuruş para gireceğini gösteriyor. Haziran ayında açıklanacak enflasyon verisinin yüzde 2 olması durumunda ise Temmuz ayında en düşük emekli maaşı 16 bin 941 lira 75 kuruş olacak. Emekli maaş artışları TÜİK’e göre değil de İTO’ya göre hesaplansa Temmuz ayında en düşük emekli maaşı 17 bin 294 lira 79 kuruş, ENAG’a göre hesaplansa ise 18 bin 212 lira 130 kuruş olacaktı. Ekonomistler sadece son 4 yılda maaş artışlarının TÜİK’e göre değil de ENAG’a göre verilmesi halinde en düşük emekli maaşının yaklaşık 50 bin lira, en düşük memur maaşının ise yaklaşık 144 bin lira olacağını hesapladı.

KONUT ENFLASYONU YÜKSEK

Bu rakama sevinenler ise reel sektör, finans kesimi ve sermaye grupları oldu. TÜİK verilerine göre en yüksek ağırlığa sahip 3 ana harcama grubunun yıllık değişimleri; gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 32,87, ulaştırmada yüzde 24,59 ve konutta yüzde 67,43 artış olarak gerçekleşti. İlgili ana grupların yıllık değişime olan etkileri ise gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 8,25, ulaştırmada yüzde 4,07 ve konutta yüzde 9,34 oldu. En yüksek ağırlığa sahip 3 ana harcama grubunun aylık değişimleri; gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,71 azalış, ulaştırmada yüzde 2,66 artış ve konutta yüzde 2,99 artış olarak gerçekleşti. İlgili ana grupların aylık değişime olan etkileri ise gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde -0,18, ulaştırmada yüzde 0,40 ve konutta yüzde 0,48 oldu.

MERKEZ’E ALAN AÇILDI

Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı Mayıs ayı enflasyon rakamları, bir süredir tartışılan Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına gözlerin çevrilmesine neden oldu. Merkez Bankası, dezenflasyonla mücadelede başarılı sonuçlar aldıkça yüksek faiz politikası nedeniyle zor günler geçiren sanayi ve finans sektörleri faiz indirimi konusunda ümitlendi. Uluslararası bankalar yaptıkları tahminlerde 19 Haziran’daki toplantıda faiz indirimini enflasyonun 2’nin altında gelmesine bağlamıştı. Mayıs enflasyonu yüzde 1,53 olarak gerçekleşti. Bu nedenle bu ay yapılacak PPK toplantısında faiz indiriminin kuvvetle muhtemel olduğu belirtiliyor. Uzmanlar, “Enflasyon ile faiz arasındaki fark yaklaşık yüzde 11 oldu. Güncel üst banda göre fark 14 puan. İlk toplantıda indirim olmalı. Bu kadar yüksek reel faiz artık anlamlı değil” yorumları yaptı. Şenol Babuşcu “faiz indirimi için ayarlama” ifadesini kullandı. Hakan Kara, açıklanan oranın TCMB tahminiyle uyumlu olduğunu belirtti. İnan Mutlu ise verinin düşük açıklanmasını “TÜİK şapkadan fil çıkardı” sözleriyle eleştirdi. Reel sektör, yaşanan derin finansal kriz nedeniyle bir an önce faiz indirimi beklerken piyasalarda yaşanan pozitif gelişmeler indirimin erkene alınmasını sağlayabilir. Bankalar faiz indirimi için temmuz ayını telaffuz ediyor. Ancak enflasyondaki olumlu gelişmeler beklenen indirimin hazirana çekilebileceği tahminlerini artırdı. TCMB’nin Mayıs ayı enflasyon raporunu değerlendiren Morgan Stanley, o günlerde yaptığı değerlendirmede, şartların gerçekleşmesi halinde TCMB’den ilk faiz indirimi beklentilerini Temmuz’dan Haziran’a çekebileceklerini söylemişti.

KİRA ARTIŞ ORANI DÜŞTÜ

Verilere göre, 2025 yılı mayıs ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre yüzde 1,53 olurken yıllık yüzde 35,41 olarak hesaplandı. Açıklanan verilere göre haziran ayı kira artış oranı da yüzde 45,80 olarak gerçekleşti. Nisan 2025 kira artış oranı ise yüzde 48,73 olmuştu. Son veriler baz alınarak yapılan artışlarda kirası 15 bin lira olan bir vatandaşın cebinden 6 bin 870 lira zam farkı çıkacak. Toplam kira bedeli de 21 bin 870 liraya ulaşacak. Kirası 20 bin lira olan vatandaşın yeni zamla birlikte ise kirası 29 bin 160 lira olacak.

KARAR