Ülkenin kronik sorunu işsizlik iktidarın övüncü oldu. TÜİK dün işsizlik verilerini açıkladı. Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan üçüncü çeyrekte dar tanımlı işsizlik yüzde 8,5 seviyesinde gerçekleşmesiyle övündü. Verilere göre TÜİK'in dar tanımladığı işsiz sayısı üçüncü çeyrekte bir önceki çeyreğe göre 26 bin kişi gerileyerek 3 milyon 10 bin kişi oldu. Ancak gerçek işsizlik doludizgin artışına devam etti.

TÜİK'in işsiz saymadığı milyonların da dahil olduğu gerçek işsizlik ise bu dönem bir önceki çeyreğe göre 2,6 puan gerileyerek zirveden döndü. Geniş tanımlı işsizlik yüzde 29,4 oldu. TÜİK verilerine rağmen çalışabilir nüfusta her 10 kişiden 3'ü işsiz. Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 18,9 iken potansiyel işgücü ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 20,3 olarak tahmin edildi.

DİSK-AR, geniş tanımlı işsiz sayısının bu çeyrekte 12 milyon 5 bin olduğunu hesapladı. Böylece 2025 üçüncü çeyrekte 9 milyonu aşkın kişi iş ararken ümidini kaybetti, iş aramayı bıraktı ya da kısmi zamanlı olup daha fazla çalışmak istediğini belirtti. Dar ve geniş tanımlı işsizlik oranları arasındaki fark 20,9 puan oldu.

Bu çeyrekte istihdam oranı yüzde 49 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 66,2 iken kadınlarda yüzde 32,1 olarak gerçekleşti. DİSK Araştırma Merkezi (DİSKAR), çeyreklik verilere ilişkin hazırladığı raporda işsizliğin ulaştığı boyuta dikkati çekti. Raporda, istihdam verilerinin yanıltıcı olabileceği vurgulanarak "TÜİK’in resmi istihdam verileri de tıpkı dar tanımlı işsizlik verileri gibi işgücü piyasasına ilişkin gerçeğin sadece sınırlı bir kısmını gösteriyor. İstihdam Çalışabilir nüfusun üçte biri işsiz! TÜİK bu yılın 3’üncü çeyrek işsizlik verilerini açıkladı. Verilere göre çalışabilir nüfusta her 10 kişiden 3’ü işsiz. Kadınlar, gençler ve kayıtlı tam zamanlı istihdamda büyük uçurum sürüyor verileri tek başına istihdamın niteliği konusunda yeterli bilgi vermiyor" denildi.

DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden hareketle hesaplanan Kayıtlı Tam Zamanlı İstihdam (KATİ) oranı yüzde 34,3 olarak gerçekleşti. Kadınlarda resmi istihdam oranı yüzde 32,1 iken KATİ oranı yüzde 19,7 ve erkeklerde resmi istihdam oranı yüzde 66,2 olarak açıklanmışken KATİ oranı yüzde 49,1 olarak hesaplandı. DİSK-AR tarafından yapılan KATİ hesaplamasıyla çalışma çağındaki 66,5 milyon kişinin sadece 22,8 milyonunun kayıtlı ve tam zamanlı çalıştığı ortaya çıktı. Çalışma çağındaki 33,6 milyon kadının sadece 6,6 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istidamda. 32,9 milyon erkeğin ise 16,2 milyonu bu şekilde kayıtlı çalışıyor.

KAYIP NESİL

Dar tanımlı genç işsizliğinde de cinsiyetler arası fark dikkati çekti. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç işsizlik oranı yüzde 15,3 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranı; erkeklerde yüzde 11,7, kadınlarda ise yüzde 21,8 olarak açıklandı. 15-34 yaş grubundaki genç nüfusta 24 milyon 97 bin kişinin 6 milyon 954 bini ne eğitimde ne istihdamda (NEET) yer aldı. Oran ise yüzde 28,9 olarak gerçekleşti.

Ne eğitimde ne istihdamda olduğu hesaplanan gençlerin 1 milyon 888 bini erkek, 5 milyon 65 bini ise kadınlardan oluştu. 15-34 yaş grubunda ne eğitimde ne istihdamda yer alanların oranı erkeklerde yüzde 15,4, kadınlarda ise yüzde 42,7 olarak gerçekleşti. TÜİK ayrıca eğitim durumuna göre işgücü istatistiklerini de duyurdu. En yüksek işsizlik lise ve yükseköğretim mezunlarında ortaya çıktı. İşsizlik lise mezunlarında yüzde 10,9, üniversite mezunlarında ise 10,3 oldu. En az işsizlik yüzde 4,4’le okur yazar olmayanlarda olurken lise altı eğitimlilerde yüzde 6,9, mesleki ve teknik lise mezunlarında ise yüzde 9,8 olarak gerçekleşti.

BİRGÜN