Tüm dünyada internet tra­fiğinin neredeyse yüzde 90’ını elinde bulunduran Google, dün tarihinde görülme­miş bir aksama yaşadı. Öğle saat­lerinden önce Google erişimleri, neredeyse 1 saat boyunca açılma­dı. Google’ın en popüler hizmet­lerinden Gmail, Google Drive ve Google Play, Youtube ve benzeri birçok platformunda küresel ke­sinti yaşandı. Kullanıcılar, e-posta gönderip alamadı. Dosyalar yük­lenemedi.

Hatta uygulama mağa­zasına bile erişim durdu. Kesinti, bireyselden işletmelere kadar ol­dukça geniş bir kitleyi etkiledi. Ya­şanan bu olay ABD ve Fransa’nın yaklaşık 805 milyon dolarlık ceza­sı sonrasında gerçekleşti. Bu yüz­den bu kesinti oldukça dikkat çek­ti. Uzmanlar, gerçekleşen cezaya karşı bunun bir misilleme olabi­leceğinin altını çizdi. Yaşanan eri­şim sorununun yaklaşık 1 saatlik faturası küreselde geçen yılın ge­lirlerine göre, 83 milyar dolar ola­rak hesaplandı. Kesinti ağırlıklı olarak Avrupa ve Türkiye üzerin­de hissedildi. Burada da faturanın 150 milyon dolarlık bir aksamaya neden olduğu tahmin edildi.

ABD ve Fransa affetmedi

Google, geçtiğimiz günlerde gizliliği ihlal ettiği ve çerez ihlali nedenleriyle ABD ve Fransa ta­rafından uyarılmıştı. Bunun üze­rine iki ülke mahkemesi Google için maddi para cezası hükmünde bulundu. Fransa’nın veri koruma kurumu, Fransız çerez düzenle­melerini ihlal ettikleri gerekçe­siyle Google ve Shein’e toplam 475 milyon euro para cezası ver­di.

CNIL, açıklamada, büyük tek­noloji şirketlerinin kullanıcı­ları çevrimiçi olarak nasıl takip ettiğini kontrol etmeye yönelik daha geniş çaplı çabaları kapsa­mında Google’a 325 milyon euro (380 milyon dolar), Shein’e ise 150 milyon euro ceza verildiğini duyurdu. Aynı dönemde ABD’de de federal mahkeme, Google'ın kullanıcılarının gizliliklerini ih­lal ettiği gerekçesiyle para ceza­sı ödemesine hükmetti.

Mahke­me, Google’ın kullanıcıların giz­lilik ayarlarını yapmış olsalar bile akıllı telefon uygulamaları­nı kullanımlarında bilgi topladı­ğı gerekçesiyle yaklaşık 425 mil­yon dolar ödemesine karar verdi. Açıklamada, “Bu dava, Google’ın kullanıcıların mobil uygulamala­rındaki özel faaliyetlerini yasa dı­şı olarak izlemesiyle ilgilidir” de­nildi. Böylece Google’a toplam ce­za 805 milyon doları buldu.

“Zamanlama oldukça tuhaf”

Uzmanlar yaşanan bu tabloyu sosyal medyada şöyle yorumladı: “Google gibi dev şirketlerin alt­yapısında elbette teknik arızalar olabilir. Ancak bu kadar büyük çaplı ve bu kadar uzun süreli bir kesinti nadirdir. Cezalarla doğ­rudan bağlantılı olduğunu söyle­mek için kanıt yok ama zaman­lama herkese tuhaf geliyor.”

Bazı yorumlar ise milyarlarca dolarlık gelirin riske atılmasının mantıklı olmadığını savunarak bunun bir teknik arıza olduğunu ifade edi­yor. Google daha önce de erişim problemleri yaşamıştı. Ancak bu denli geniş coğrafyayı kapsayan kesintiler çok seyrek olmuştu. 2013 yılında yaşanan küresel eri­şim sorunu sadece 5 dakika sür­müş ve dünya internet trafiğinde yüzde 40 düşüş kaydedilmişti.

Türkiye teknik rapor talep etti

Yaşanan kesinti sonrasında Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan da bir açıklama yaptı. Sayan, Google, Android ve bağlı servislerinde, Türkiye ve Avrupa bölgesini kapsayan kesinti yaşandığını belirterek, “Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi’miz, Google’dan kesinti sebebiyle teknik rapor talep etti” bilgisini verdi.

Sayan, şunları ifade etti: “Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi’miz, Google’dan kesinti sebebiyle teknik rapor talep etti. Süreci yakından takip ediyoruz. Yaşanan bu kesintiler, yerli ve milli ürün ve yazılımların ne denli önemli olduğunu gösteriyor. Bu sebeple 5G’nin hem yazılım hem de donanım kısmında yerlilik oranını artırmak için çok fazla çalıştık. Şu anda yüzde 60 olan yerlilik oranımızı daha da artıracağız.”