Orta Vadeli Program’da (OVP) gelecek yılın ikinci çeyreğinde gerçekleştirilecek yasa düzenlemesi ile Otomatik Katılım Sistemi’nin (OKS) işverenlerin de katkısı ile ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sisteminin kurulacağı belirtildi. OVP’de TES ile kıdem tazminatı bağlantısına ilişkin bir ifade geçmiyor. Ancak 11. Kalkınma Planı’nda, “Bireysel emeklilikteki otomatik katılım sistemi, sistemde kalış süresi ve fon tutarını artıracak şekilde yeniden düzenlenecek ve bireysel hesaplara dayalı kurulacak kıdem tazminatı fonu ile entegre edilecektir” düzenlemesi yer almıştı.

Tepkiler üzerine 12. Kalkınma Planı’nda bu düzenlemeye yer verilmedi. Bunun yerine “OKS’nin işveren katkısını da içeren ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sistemi kurulacaktır” denildi. OVP’de de bir kez daha TES’in yer alması  akıllara yeniden TES’in kıdem tazminatı ile bağlantılandırılıp bağlantılandırılmayacağı sorusunu getirdi. Sendikalarda TES ile kıdem tazminatının ilerleyen yıllarda mutlaka bağlantılandırılacağı beklentisi var. 

‘İLİŞKİLENDİRİLECEĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM’

Kocaeli Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Aziz Çelik, OVP’de “TES ile kıdem tazminatı bağlantısının” açık olarak ifade edilmediğini ancak şimdiye kadar muhtemelen hükümet kaynaklarından sızdırılan ve yalanlanmayan bilgiler olduğuna dikkat çekti. Bu sızdırılan bilgilerde TES-kıdem tazminatı ilişkisine dair hiçbir yerde yayınlanmayan ayrıntılara yer verildiğine işaret eden Çelik, “İkinci olarak da TES için başka kaynak yok. Ben TES’in kıdem tazminatı ile ilişkilendirileceğini düşünüyorum. BES var ancak prim oranları düşük. BES’ten ikinci bir emekli aylığı çok olası değil. Kaynak bulmaları gerekiyor” dedi. Çelik, yeni bir prim yükünü işçi ve işverenin kabul etmeyeceğine işaret ederek, şöyle devam etti:

“Kıdem tazminatı var. Onun tamamı ya da bir bölümünü TES primine dönüştürmeyi deneyeceklerdir diye tahmin ediyorum. Çünkü çok yüksek bir prim olmadan TES’ten makul bir aylık ödenemez. Yüzde 2-3 kesinti ile makul bir emekli aylığı olmaz. Yüksek prim kesintisini de ancak kıdem tazminatı ile sağlayabilirler. İşveren kesimi, yeni bir prim ödemektense kıdem tazminatının fon olarak kullanılmasına razı olacaktır. Yine kıdem tazminatına göz dikildiğini tahmin ediyorum. TES ile kıdem tazminatı bağlantısı daha önce de dile getirildi. Hükümetten ‘hiçbir alakası yok’ şeklinde bir açıklama gelmedi. TES için kıdem tazminatı bile yetmez. Yüzde 8 kesinti ile emekli aylığının ödenmesi mucizedir. Yüzde 8 kesip nasıl nemalandıracaksınız ki 20 yıl sonra makul bir aylık vereceksiniz ?”

‘CAMBAZA BAK OYUNU’

Prof. Çelik, “Ben bunu kamu sosyal güvenlik sisteminin açmazı karşısında ‘cambaza bak oyunu’ olarak görüyorum. Önce ‘size ikinci bir aylık vereceğiz’ diyecekler. Kamu sistemine ek kaynak ayırmayacaklar. Diğer yandan da kıdem tazminatına yönelecekler diye tahmin ediyorum” dedi.

Mustafa ÇAKIR