İktidar, yüksek enflasyon ortamında kaderine terk ettiği, temmuz ayında ara zam vermediği asgari ücretliye yeni yılda da yüksek bir zam vermemek için her yolu deneyecek. Türkiye’yi ziyaretinde kamu ve özel sektörle görüşme gerçekleştiren ABD merkezli banka Morgan Stanley, yeni yılda asgari ücrete, enflasyon hedefleriyle uyumlu olarak, yüzde 20-25 bandında bir zam beklendiğini paylaştı.
Bankanın tahminleri doğru çıkarsa, yüzde 20 zam senaryosunda asgari ücret 26 bin 524 lira olacak. Yüzde 25’lik artış gelmesi halinde net asgari ücret 22 bin 104 liradan, 27 bin 630 liraya yükselecek. Morgan Stanley, geçen yıl aralık ayında paylaştığı raporda asgari ücrete yüzde 30-35 aralığında zam yapılacağını tahmin etmiş ve öngörüsü doğru çıkmıştı.
AÇLIK SINIRININ ALTINDA
Asgari ücrete, Merkez Bankası’nın tutmayan enflasyon hedeflerine göre zam yapılması halinde asgari ücretli açlık sınırının altında kalmaya devam edecek. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (Türk-İş) hesaplamasına göre ağustos ayı itibarıyla 4 kişilik bir ailenin gıda harcamasını gösteren açlık sınırı 27 bin 111 lira, aynı ailenin temel harcamaları için gereken miktarı belirten yoksulluk sınırı ise 88 bin 310 liraya ulaştı.
Yüzde 20 zam senaryosunda asgari ücret, şimdiden açlık sınırının altında kalırken, yüzde 25’lik zam da asgari ücretliye refah sağlamayacak. Asgari ücretlinin zamlı maaşı alacağı Şubat 2026’da açlık sınırının 30 bin liraya, yoksulluk sınırının da 100 bin liraya dayanması olası gözüküyor. Böylece asgari ücretli, ilk zamlı maaşıyla bile satın alma gücünde artış hissedemeyecek.
Avrupa’da sondan 4. sıradayız
ASGARİ ücrette, Avrupa’da sondan dördüncü sırada yer alıyoruz. Asgari ücretlinin eline geçen 22 bin 104 liranın satın alma gücü 1 Ocak’ta 601 Euro’ydu, an itibarıyla 456 Euro’ya kadar indi. Böylece Türkiye; savaştaki Ukrayna, Moldova ve Arnavutluk’tan sonra Avrupa’daki en düşük asgari ücrete sahip ülke konumuna geriledi. Bu yıl satın alma gücünde yaşanan değişim açısından ise Türkiye istenmeyen birinciliğe sahip durumda. Euro bazında Türk asgari ücretli yüzde 24.1, Ukrayna’daki muadili yüzde 9.9, Romanyalı asgari ücretli de yüzde 2.1 yoksullaştı.
Tolga UĞUR