Harvard University’de, MIT’de, University of Cambridge’te, University College London’da, Politecnico di Milano’da ve Koç Üniversitesinde öğretim üyesi olarak görev yapan Prof. Dr. Barış Tan, Özyeğin Üniversitesinin rektörü oldu.

8 ay gibi kısa sürede önemli işlere imza atan Prof. Dr. Barış Tan ile bir araya geldik, ülkemizde tartışılan üniversite sayılarını, diplomalı işsizleri olmak üzere birçok konuyu etraflıca konuştuk.

Prof. Dr. Barış Tan özetle şunları söyledi:

>> Türkiye’de çok büyük bir yükseköğretim sistemi var. Üniversitelerin sayısının bu kadar olması önemli ama mezunların yetkinliği daha önemli. Burada hem üniversitelere hem de iş dünyasına düşen görevler var. Şu an yaşanan sorun üniversitelerin ve üniversite mezunlarının sayısını artış hızının iş dünyasının Türkiye’de oluşturduğu istihdam hızından çok daha yukarıda olması. Uyumsuzluk var ve burada tek suçlu üniversiteler değil. Aynı mezunu başka bir ülkede daha fazla istihdam oluşturan bir iş dünyası ile eşleştirirseniz çok daha farklı bir değer oluştururdu.

>> Burada ne yapılmalı derseniz eşleştirmek lazım. İş dünyasının da birçok ihtiyacı var. Otomotiv sektöründe elektrik mühendisinden daha çok elektrik teknisyenine; robotik mühendisliğinden daha çok robot sistemlerinin bakımını yapan insanlar gerekli. Dolayısıyla o ihtiyaçları bulup üniversitelerdeki programlarla onları eşleştirmek çok daha önemli. Ve sayıları da ona göre düzenlemek. Liseden sonra üniversiteye gitme oranı Türkiye’de çok yüksek. İtalya’da oran yüzde 25. İsviçre’de yüzde 30. Diğerleri teknik ya da mesleki eğitime gidiyor.

>> Ben mezun olurken pazarlama işi için 20 firma, 30 pozisyon vardı. İşe başvuran sayısı ise o zaman 200 kişiydi. Aradan 30 yıl geçti. Pozisyon sayısı 30’a çıktı ama başvuran sayısı 5 bin oldu. Asıl problem buradan kaynaklıyor. Gençlerin yurt dışına gitmesinin temel nedeni de bu. Kalifiye iş için yeterli pozisyon yok ülkemizde.

>> Yetkin olduğunu düşündüğüm genç nüfusa sürekli ‘siz yetersizsiniz’ mesajı veren bir sistemimiz var. Morallerini bozuyor. Almanya’da üniversite mezunları arasında işsizlik yüzde 3 ve orada da bize kıyasla daha az mezun var. Burada suçun tamamı öğrencilerde değil.

>> Çocuklarımızın öz güvenini öldürüyoruz. Amerika’da ise bu durum tam tersi. Harvard Üniversitesinde iken kızım orada ilkokul okuyordu. Hocaları en ufak bir başarıyı on kat artırıp onları yüreklendiriyordu. Burada öyle değil. Bir baskı var. Lise, üniversite hep bir derece yapmalarını istiyoruz. ‘Orayı kazanmadın burayı kazandın’ baskısı var. Gene bir yetersizsin mesajı alıyor. Onları daha çok yüreklendirmemiz lazım. Çünkü, Türkiye’nin gücü oradan gelecek.

Mahmut ÖZAY