TPAO'nun yüzde 5'i SGK'ya ait çıktı

Sayıştay Başkanlığı, TPAO'nun yüzde 100 hissesinin Türkiye Varlık Fonuna devredilmesiyle ilgili çok önemli bir tespit yaptı.

Sayıştay'ın SGK'ya ilişkin dış denetim raporunda, Emekli Sandığı Genel Müdürlüğünün (5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile SGK’ya devredilen) TPAO’daki % 5,47336 hissedarlığına son verilmesinin hukuksuz olduğuna Danıştay'ca karar verildiği belirtilmiştir.

Sayıştay Başkanlığı, kesinleşmiş Danıştay kararı nedeniyle TPAO'nun yüzde 5 hissesinin Emekli Sandığına dolaysıyla SGK'ya ait olduğunu, TPAO'nun yüzde 100 hissesinin Türkiye Varlık Fonuna devredilmesinin mümkün olmadığını belirtti.

İŞTE SAYIŞTAY'IN TPAO'YA DAİR TESPİTİ

BULGU 2: Sosyal Güvenlik Kurumunun Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığındaki Hisseleri İçin Kar Payı Tahsil Edilmemesi SGK’nın TPAO’daki hisselerine 2007 yılından sonraki yıllar için kar payı ödemesi yapılmamaktadır.

18.06.1984 tarih ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile TPAO’nun iktisadi devlet teşekkülü haline getirilerek hisselerinin tamamının Hazine Müsteşarlığına devri üzerine T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğünün (5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile SGK’ya devredilen) TPAO’daki % 5,47336 hissedarlığına son verilerek kar payı ödemeleri durdurulmuştur. T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü tarafından ortaklığın yeniden tesisi için çılan dava Ankara 8. İdare Mahkemesinin 27.05.2003 tarih ve E.2002/1414-K2003/574 sayılı kararı ile Emekli Sandığı lehine sonuçlanmış, Danıştay 10. Dairesinin 30.06.2004 tarih ve E.2004/5962-K.2004/5890 sayılı kararı ile mahkeme kararı kesinleşmiştir. Mahkeme kararında T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğüne ait malların devlet malı olmadığı, devlet koruması altında olduğu belirtilmiştir.

18.11.2008 tarihinde SGK ile Hazine Müsteşarlığı arasında bir protokol imzalanarak ortaklığın yeniden tesisi, ödenmeyen kar paylarının dava açma tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesi, SGK’nın bedelli sermaye artırımlarına katılım borcunun kar payı alacaklarından mahsubu ve uygulanacak faiz oranları hususlarında anlaşma sağlanmıştır. 08.10.2010 tarihinde 1984-2007 dönemine ilişkin kar payı ve faizinden oluşan toplam 62.504.593,71 TL kar payı alacağından bedelli sermaye artırımına katılım borcu ve faizi toplamı 3.998.519,62 TL düşüldükten sonra kalan 58.506.074,10 TL SGK’ya ödenmiştir.
Hazine Müsteşarlığının 03.09.2009 tarih ve 37925 sayılı yazısı ile Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Yönetim Kurulunun 21.04.2009 tarih ve 1591 sayılı toplantısı kararlarının 7’nci sayfası 3 numaralı fıkrası hükmünce SGK hissesine ilişkin yasal defter kayıtlarının Şirketin Mali İşler Daire Başkanlığınca gerçekleştirildiği SGK’ya bildirilmiştir.

2007 yılından sonraki yıllara ilişkin kar payı ödemeleri için SGK tarafından yazılan yazıya TPAO tarafından, kar paylarının 233 sayılı KHK gereğince Hazine Müsteşarlığına gönderildiği için kendilerinin yetkili olmadığı şeklinde cevap verilmiştir. Faaliyet raporları ve bilançoların istenildiği yazıya da TPAO tarafından aynı şekilde cevap verilmiştir. Kar payları, faaliyet raporları ve bilançolarla ilgili Hazine Müsteşarlığına SGK tarafından farklı yıllarda yazılan yazılara cevap alınamamıştır. TPAO 2017 yılında Türkiye Varlık Fonuna aktarılmıştır.

2019 yılı Sayıştay Denetim Raporunda yer alan bulgu üzerine SGK tarafından Türkiye Varlık Fonuna yazılan yazıya verilen cevapta TPAO’nun % 100 hissesinin Türkiye Varlık Fonuna ait olduğu belirtilmiştir.

Yukarıda belirtildiği üzere TPAO’nun % 5,47336 hissesinin SGK’ya ait olduğu ve devredilemeyeceği hakkında kesinleşmiş mahkeme kararı bulunmaktadır. Mahkeme kararı gereğince Hazine Müsteşarlığı tarafından SGK’ya 1984-2007 yıllarına ilişkin temettü ödemesi yapılmıştır.

Bu itibarla SGK’nın TPAO’daki hisselerine ilişkin ödenmeyen kar payı alacaklarının tahsil edilmesi için idari ve yasal süreçlerin işletilmesi gerekmektedir.