Merkez Bankası’na rağmen ihtiyaç kredisi faizleri yükseldi

Şebnem TURHAN

Merkez Bankası bankalara cuma günü gönderdiği yazı ile ihtiyaç kredisi faizlerinde belli sınırın üzerine ek menkul kıymet tesisi zorunluluğu getirse de bankacılık sektörü haftaya ihtiyaç kredisi faizlerinde artışla girdi.

Merkez Bankası kararı ile bankalarca tüketiciye kullandırılan ihtiyaç kredileri faiz oranına göre menkul kıymet tesisi kapsamına alındı. İhtiyaç kredilerinden faiz/kâr payı oranı Merkez Bankası’nca ilan edilen yıllık bileşik referans oranın 1.8 ile 2.0 (dâhil) katı arasında olanların birinci kademede yani yüzde 20 oranında, 2.0 katından yüksek olanların ise ikinci kademede yüzde 90 oranında menkul kıymet tesisine tabi olması kararlaştırıldı. Bundan sonra ise bankacıların yaptığı hesaplamalara göre ihtiyaç kredisi faizi yüzde 18,6’yı aştığında yüzde 20, yüzde 20,6’yı aştığında ise yüzde 90 oranında ek menkul kıymet alım zorunluluğu oluşacak. Yine bankacıların yaptığı hesaplamalara göre aylık faizin yüzde 2’nin altında kalması gerekiyor menkul kıymet tesisinden kaçınabilmek için.

Faiz sınırına 70 bin lira limiti geldi

Bu arada Merkez Bankası bankacılık sektöründe ihtiyaç kredisi faizlerine yönelik getirdiği ek menkul kıymet tesisi zorunluluğunda yeni bir düzenlemeye gitti. Merkez Bankası uygulama talimatıyla ihtiyaç kredilerinde 70 bin liraya kadar olan kısım menkul kıymet tesisinden muaf tutuldu.

Bankacılık sektörü kaynakları böylece çekilen krediler 70 bin liranın altında olanlara ek menkul kıymet tesis edilmeyecek, 70 binin üzerindekilerde de 70 bin lirayı düşecek ve gerisine ek menkul kıymet tesisi yapacak. Tabii bu yüksek faiz oranıyla verildiği durumda olacak.

BloombergHT’nin haberine göre deprem bölgesi ile bazı SGK borcu olanlara kullandırılacak ihtiyaç kredileri de uygulamadan muaf olacak.

Düzenlemeye rağmen faizler yükseldi

Ancak bu karara rağmen bu hafta kamu bankaları dahil tüm bankalar ihtiyaç kredisi faizlerini artırdı. Geçen hafta yüzde 2,79’dan ihtiyaç kredisi kullandıran bir özel banka bu hafta 30 baz puanlık artışla faiz oranını yüzde 3,09’a çıkardı. Bir diğer özel banka ise yüzde 2,01 olan ihtiyaç kredi faizini 3,01’e çekerken, yine başka bir özel banka da yüzde 2,62 olan faizini yüzde 3’ün üzerine taşıdı. Bir kamu bankası da yüzde 1,55 olan emekli ihtilaç kredisinin faizi küçük de olsa artışla yüzde 1,57’ye yükseltti.

Bankacılık sektörü kaynakları ihtiyaç kredisi faizlerindeki artışın kredi arzını sınırlamak için alındığını çok ihtiyacı bulunmayan müşterilerin bu kanalı tercih etmeyeceğini dile getirdi. Kaynaklar, müşterilerin yüzde 1,36 seviyesinde olan faiz oranıyla kredi kartı ve kredili mevduat hesaplarını kullanımını artıracağına işaret etti. Böylece Merkez Bankası’nın üst sınırına rağmen bankacılık sektörü tersine hareket etti.